Cloris Leachman
Cloris Leachman (ur. 30 kwietnia 1926 w Des Moines[1], zm. 26 stycznia 2021 w Encinitas[2]) – amerykańska aktorka filmowa, teatralna i telewizyjna, zdobywczyni Oscara dla najlepszej aktorki drugoplanowej za rolę w filmie Ostatni seans filmowy.
Cloris Leachman (1970) | |
Data i miejsce urodzenia |
30 kwietnia 1926 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
26 stycznia 2021 |
Zawód | |
Współmałżonek |
George Englund (1953–1979) |
Lata aktywności |
1942–2021 |
Życiorys
edytujLeachman, najstarsza z trzech sióstr, urodziła się w Des Moines, w stanie Iowa, jako córka Cloris (z domu Wallace) i Berkeleya „Bucka” Leachmana, którzy pracowali w rodzinnej firmie Leachman Lumber Company. Ukończyła Roosevelt High School w Des Moines w 1944. Później studiowała na Wydziale Dramatycznym na Northwestern University oraz Illinois State University, gdzie była członkiem klubu Gamma Phi Beta. Leachman zaczęła pojawiać się w telewizji, krótko po udziale w konkursie Miss America jako Miss Chicago 1946.
Po zdobyciu stypendium dzięki udziałowi w konkursie piękności Leachman studiowała aktorstwo w Nowym Jorku w Actors Studio na jednym roku z Elią Kazanem. Leachman wystąpiła jako Nellie Forbush w pierwotnej obsadzie musicalu Rodgersa i Hammersteina South Pacific.
W trakcie swojej długiej kariery zdobyła wiele nagród. Jako jedyna aktorka jest laureatką pięciu nagród Emmy w pięciu różnych kategoriach. Zdobyła Oscara za najlepszą rolę drugoplanową w Ostatnim seansie filmowym (1972), opartym na bestsellerowej książce Larry’ego McMurtry’ego. Grała niewierną żonę nauczyciela wychowania fizycznego. Reżyser Peter Bogdanovich przepowiedział Leachman w trakcie produkcji, że zdobędzie Oscara. Pierwotnie rolę Cloris proponowano aktorce Ellen Burstyn.
14 maja 2006 otrzymała doktorat honoris causa Drake University.
Brała udział w siódmej edycji amerykańskiego wydania Tańca z gwiazdami jako najstarsza uczestniczka (w wieku 82 lat). Zajęła 7. miejsce.
W marcu 2009 wydała wspomnienia Cloris: My Autobiography.
Filmografia
edytuj- Filmy fabularne
- 2010: Expecting Mary jako Annie
- 2009: American Cowslip jako Sandy
- 2009: Zakochany Nowy Jork (New York, I Love You) jako Mitzie
- 2009: Love Takes Wing jako Hattie Clarence
- 2009: Family Dinner jako babcia Gladys Gibson
- 2009: Bękarty wojny (Inglourious Basterds) jako pani Himmelstein (sceny usunięte)
- 2008: Ponyo (Gake no ue no Ponyo) jako Yoshie (głos)
- 2008: Kobiety (The Women) jako Maggie
- 2007: Lake Placid 2 jako Sadie Bickerman
- 2006: Straszny film 4 (Scary Movie 4) jako pani Norris
- 2006: Święto piwa (Beerfest) jako Wielka Gam Gam
- 2005: Pani Harris (Mrs. Harris) jako Pearl „Billie” Schwartz
- 2005: Kalifornijczycy (The Californians) jako Eileen Boatwright
- 2005: Wykiwać klawisza (The Longest Yard) jako Lynette Reynolds
- 2005: Sky High jako siostra Spex
- 2004: Trudne słówka (Spanglish) jako Evelyn Wright
- 2003: Alex i Emma (Alex & Emma) jako babcia
- 2003: Zły Mikołaj (Bad Santa) jako babcia (niewymieniona w czołówce)
- 2003: Crazy Love
- 2002: Manna From Heaven jako Helen
- 2000: Gorąca linia (Hanging Up) jako Pat Mozell
- 2000: Rodzina Amati (The Amati Girls) jako Dolly
- 1999: Koncert na 50 serc (Music of the Heart) jako Assunta Guaspari
- 1999: Gen 13 jako Helga (głos)
- 1999: Stalowy gigant (The Iron Giant) jako pani Lynley Tensedge (głos)
- 1997: Życzenie Annabelli (Annabelle's Wish) jako ciotka Agnes (głos)
- 1997: Nigdy nie jest za późno (Never Too Late) jako Olive
- 1995: Koniec niewinności (Now and Then) jako babcia Albertson
- 1995: Miłość i honor (Between Love & Honor) jako Anna Collura
- 1994: Troll w Nowym Jorku (A Troll In Central Park) jako królowa Gnorga (głos)
- 1993: Bogate biedaki (The Beverly Hillbillies) jako babcia
- 1993: My Boyfriend's Back jako Maggie
- 1993: Miracle Child jako Doc Betty
- 1993: Fałszywe oskarżenie (Without a Kiss Goodbye) jako pani Samuels
- 1993: Czary-Mary (Double, Double, Toil and Trouble) jako ciotka Agatha / ciotka Sofia
- 1993: Podglądacz (Fade to Black) jako Ruth
- 1992: Spies jako Pamela Beale
- 1991: W biały dzień (In Broad Daylight) jako Ruth Westerman
- 1991: Kawałek nieba (A Little Piece of Heaven) jako Edwina McKevin
- 1991: The Giant of Thunder Mountain jako narrator / starsza Amy
- 1991: Miłość potrafi ranić (Love Hurts) jako Ruth Weaver
- 1990: Texasville jako Ruth Popper
- 1990: Szczęśliwe wydarzenie (Fine Things) jako Ruth Fine
- 1989: Renifer Świętego Mikołaja (Prancer) jako pani McFarland
- 1988: Going to the Chapel jako pani Haldane
- 1988: Hansel and Gretel jako wiedźma
- 1987: The Little Troll Prince jako królowa Sirena (głos)
- 1987: Walk Like a Man jako Margaret Shand
- 1987: The Facts of Life Down Under jako Beverly Ann Stickle
- 1987: Magiczne pianino (Sparky's Magic Piano, głos)
- 1986: Laputa – podniebny zamek (Tenkû no shiro Rapyuta) jako Dola (głos)
- 1986: My Little Pony: The Movie jako Hydia (głos)
- 1986: Shadow Play jako Millie Crown
- 1985: Blind Alleys jako Fran Sato
- 1985: Deadly Intentions jako Charlotte Raynor
- 1985: Breakfast with Les and Bess jako Bess Dischinger
- 1984: Ernie Kovacs (Ernie Kovacs: Between the Laughter) jako Mary Kovacs
- 1983: Dixie: Nowe doświadczenie (Dixie: Changing Habits) jako siostra Eugenio
- 1983: Morderczy demon (The Demon Murder Case) jako Joan Greenway
- 1982: Miss All-American Beauty jako Agatha Blaine
- 1981: Historia świata: Część I (History of the World: Part I) jako madame Lafarge
- 1981: Żołędziowi ludzie (The Acorn People) jako pielęgniarka Betty Nelson
- 1981: Yesterday jako pani Kramer
- 1981: Advice to the Lovelorn jako Maggie Dale
- 1980: Studencka miłość (Foolin' Around) jako Samantha
- 1980: Herbie Goes Bananas jako ciocia Louise Trends
- 1980: The Oldest Living Graduate jako Maureen
- 1979: Wielka wyprawa muppetów (The Muppet Movie) jako sekretarka lorda
- 1979: Willa jako Darla Jean
- 1979: Afera na North Avenue (The North avenue irregulars,) jako Claire Porter / Phantom Fox
- 1979: Łowcy rupieci (Scavenger Hunt) jako Mildred Cruthers
- 1979: Mrs. R's Daughter jako Ruth Randell
- 1979: S.O.S. Titanic jako Margaret 'Molly' Brown
- 1978: Long Journey Back jako Laura Casella
- 1977: Lęk wysokości (High Anxiety) jako siostra Charlotte Diesel
- 1977: It Happened One Christmas jako Clara Oddbody, anioł stróż Mary
- 1977: The Mouse and His Child jako Euterpe (głos)
- 1976: The Love Boat jako Iris Havlicek
- 1975: Śmiertelny krzyk (Death Scream) jako pani Singleton
- 1975: Szalona mama (Crazy Mama) jako Melba
- 1975: Dziewczynka o imieniu Sooner (A Girl Named Sooner) jako Old Mam Hawes
- 1975: Ladies of the Corridor jako Lulu Ames
- 1975: Someone I Touched jako Laura Hyatt
- 1974: Młody Frankenstein (Young Frankenstein) jako pani Blucher
- 1974: Daisy Miller jako pani Ezra Miller
- 1974: Death Sentence jako Susan Davies
- 1974: Ernie, Madge and Artie
- 1974: Thursday’s Game jako Lois Ellison
- 1974: Pete 'n' Tillie jako Tillie Schaefer
- 1974: Hitchhike! jako Claire Stevens
- 1974: The Migrants jako Viola Barlow
- 1973: Dillinger jako Anna Sage
- 1973: Charley and the Angel jako Nettie Appleby
- 1973: Crime Club jako Hilary Kelton
- 1973: Happy Mother’s Day, Love George jako Ronda
- 1973: Dying Room Only jako Jean Mitchell
- 1973: A Brand New Life jako Victoria Douglas
- 1972: Haunts of the Very Rich jako Ellen Blunt
- 1972: Of Thee I Sing jako Mary
- 1971: Ostatni seans filmowy (The Last Picture Show) jako Ruth Popper
- 1971: Suddenly Single jako Joanne Hackett
- 1971: The Steagle jako Rita Weiss
- 1970: The People Next Door jako Tina Hoffman
- 1970: Lovers and Other Strangers jako Bernice Henderson
- 1970: WUSA jako Philomene
- 1969: Butch Cassidy i Sundance Kid (Butch Cassidy and the Sundance Kid) jako Agnes
- 1969: Silent Night, Lonely Night jako Ginny
- 1962: Raport Chapmana (The Chapman Report) jako panna Selby
- 1960: The Man in the Moon
- 1956: The Rack jako Caroline
- 1955: Śmiertelny pocałunek (Kiss Me Deadly) jako Christina Bailey
- 1947: Carnegie Hall jako Dancing Nightclub Patron – Vaughn Monroe sequence (niewymieniona w czołówce)
- Seriale telewizyjne
- 2009: Fineasz i Ferb (Phineas and Ferb) jako mama Dundersztyca/Eliza P.P. Ognik (głos)
- 2009: Hawthorne jako pani Lachman
- 2009: Biuro (The Office) jako Lily Hanaday
- 2007: The Wedding Bells jako Edith Fleischman
- 2005: Dwóch i pół (Two and a Half Men) jako Norma
- 2005: Beach Girls jako ciotka Aida
- 2004: Joan z Arkadii (Joan of Arcadia) jako ciocia Olive
- 2001–2006: Zwariowany świat Malcolma (Malcolm in the Middle) jako babcia Ida
- 2001: Diagnoza morderstwo (Diagnosis Murder) jako Sudie
- 1997–2003: Dotyk anioła (Touched by an Angel) jako Ruth
- 1996–1997: Podróż do Ziemi Obiecane (Promised Land) jako ciocia Ethel Mooster
- 1994: The Nanny jako Clara Mueller (sezon 1 odcinek 10)
Nagrody
edytuj- Nagroda Akademii Filmowej Najlepsza aktorka drugoplanowa: 1972 Ostatni seans filmowy
- Złoty Glob Najlepsza aktorka w serialu komediowym: 1976 Phyllis
- Nagroda BAFTA Najlepsza aktorka drugoplanowa: 1973 Ostatni seans filmowy
- Nagroda Emmy
- Najlepszy gościnny występ aktorki w serialu komediowym: 2006 Zwariowany świat Malcolma
- 2002 Zwariowany świat Malcolma
- Najlepszy gościnny występ aktorki w serialu dramatycznym: 1998 Podróż do Ziemi Obiecanej
- Najlepsza aktorka drugoplanowa w serialu komediowym: 1974 The Mary Tyler Moore Show
- Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym: 1973 A Brand New Life
Przypisy
edytuj- ↑ Robert Berkvist , Cloris Leachman, Oscar Winner and TV Comedy Star, Is Dead at 94, „The New York Times”, 27 stycznia 2021, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-02-05] (ang.).
- ↑ Cloris Leachman, Emmy and Oscar Winner, Dies at 94. variety.com. [dostęp 2021-01-28]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Cloris Leachman. T. 3: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational, maj 2009, s. 15. ISBN 978-83-252-0464-8.
- Cloris Leachman. T. 34: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational, sierpień 2010, s. 12. ISBN 978-83-252-0774-8.
- Cloris Leachman w bazie IMDb (ang.)
- Cloris Leachman w bazie Notable Names Database (ang.)
- Cloris Leachman w bazie Filmweb