Długi Marsz
Długi Marsz, Wielki Marsz[1] (chiń. upr. 长征; chiń. trad. 長征; pinyin Chángzhēng) – przegrupowanie Chińskiej Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej z prowincji Jiangxi w południowo-wschodnich Chinach do Chin północno-zachodnich w okresie od października 1934 do października 1935 roku.
| chińska wojna domowa | |||
| |||
| Czas |
16 października 1934 – 22 października 1935 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
Jiangxi → Guangxi/Hunan → Guizhou → Syczuan → Gansu → Shaanxi | ||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
potrzeba przegrupowania wojsk KPCh wobec ofensywy KMT | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
W czasie drugiej rewolucyjnej wojny domowej (1927–1934) Czang Kaj-szek rozpoczął w 1930 roku cykl pięciu kampanii okrążających, mających na celu zniszczenie baz rewolucyjnych Komunistycznej Partii Chin w prowincjach Jiangxi, Hunan, Fujian i Zhejiang.
Podczas piątej kampanii wojska Kuomintangu otoczyły Centralną Bazę Rewolucyjną w Ruijin w prowincji Jiangxi. W październiku 1934 roku główne wojska KPCh zdołały przebić się przez pierścień armii Czang Kaj-szeka i rozpoczęły marsz w kierunku północnych Chin, po drodze łącząc się z pozostałymi siłami komunistycznymi.
W Długim Marszu uczestniczyło 70 tysięcy żołnierzy i 30 tysięcy cywilów. Siły komunistyczne przeszły przez jedenaście prowincji, przebywając 10–12 tys. kilometrów[2][1] i w październiku 1935 roku dotarły do prowincji Shaanxi. W czasie stoczonych podczas Długiego Marszu walk ze ścigającymi je siłami Kuomintangu wojska komunistyczne straciły prawie 50% swojego stanu osobowego.
Podczas Długiego Marszu, w styczniu 1935 roku w Zunyi na rozszerzonej naradzie Biura Politycznego Komitetu Centralnego wybrano nowe kierownictwo KPCh, na czele z Mao Zedongiem[3].
Zobacz też
edytuj- Długi Marsz – rodzina chińskich rakiet nośnych
Przypisy
edytuj- ↑ a b Wielki Marsz, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-09-26].
- ↑ Long March, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-09-26] (ang.).
- ↑ Mao Tse-TungT.T., Dzieła wybrane, t. 1, Książka i Wiedza, 1956, s. 212.
Bibliografia
edytuj- Edward Kajdański: Chiny. Leksykon. Warszawa: Książka i Wiedza, 2005. ISBN 83-05-13407-5.
- Encyklopedia historyczna świata.. T. X. Kraków: Wyd. Opres, 2002. ISBN 83-85909-72-9.
- Mao Tse-Tung, Dzieła wybrane tom 1, Warszawa: Książka i Wiedza, 1956.