Daniela Vega
Daniela Vega Hernández (ur. 3 czerwca 1989 w Santiago de Chile) – chilijska aktorka i śpiewaczka operowa. Zdobyła uznanie krytyków za główną rolę w „Fantastycznej kobiecie” (2017), w reżyserii Sebastiana Lelio, pierwszym filmie chilijskim, który zdobył Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego[1]. Jako pierwsza kobieta transpłciowa poprowadziła także galę rozdania Oscarów[2]. W kwietniu 2018 roku została uznana przez magazyn Time jedną ze stu najbardziej wpływowych osób na świecie[3].
Data i miejsce urodzenia |
3 czerwca 1989 |
---|---|
Zawód |
aktorka, pisarka, modelka, stylistka, śpiewaczka operowa |
Lata aktywności |
od 2011 |
Biografia
edytujPierwsze lata
edytujDaniela Vega urodziła się w San Miguel, w regionie Santiago. Jest najstarszą córką Igora Vegi, właściciela drukarni i Sandry Hernández, gospodyni domowej. Wkrótce po jej urodzeniu, rodzina przeniosła się do Ñuñoa, gdzie urodził się jej brat, Nicolas. W wieku 8 lat jeden z jej nauczycieli odkrył w niej talent do śpiewu operowego. Dzięki temu zaczęła występować w małych produkcjach w Santiago, co zadecydowało o jej zamiłowaniu do sztuki. W dzieciństwie, gdy chodziła do szkoły podstawowej i średniej, doświadczyła kilku epizodów dyskryminacji ze względu na swoją kobiecość[4].
W wieku 15 lat Vega zadeklarowała się jako transpłciowa kobieta i otrzymała wsparcie rodziny. Po ukończeniu szkoły średniej Daniela zaczęła zarabiać na życie jako stylistka w salonie kosmetycznym. W wolnym czasie, pomimo braku formalnego wykształcenia, zaangażowała się w lokalna scenę artystyczną.
Kariera
edytujPo wcześniejszych doświadczeniach w teatrach uniwersyteckich, w 2011 roku zagrała w inscenizacji Kobieta motyl, biografia transformacji Martina de la Parry, sztuce w formacie gabinetowym, częściowo opartej na jej życiu, utrzymującej się na afiszach chilijskich teatrów przez pięć lat. Tam też miała szansę śpiewać operowo i została odkryta dla kina[5].
W 2014 zyskała rozgłos biorąc udział w teledysku do piosenki «María» Manuela Garcii[6]. W tym samym roku zadebiutowała w filmie La Visita w reżyserii Mauricio Lopeza Fernandeza[7]. Film ten pozwolił jej podróżować na różne festiwale filmowe na całym świecie i dał jej pierwsze międzynarodowe nagrody jako aktorce filmowej[8]. Nie porzucając pracy na scenie, w 2016 wzięła udział w produkcji Migranci, sztuce z aktorami i piosenkarzami na temat migracji jako «przejścia cielesnego, politycznego, seksualnego, poetyckiego i związanego z wiekiem», skomponowanej i wyreżyserowanej przez Sebastiana de la Cuesta, Rodrigo Leala i Cristiana Reyesa[9], inscenizacji, która miała drugi sezon w 2017.[10]
W tym samym roku zagrała w chilijskim filmie Fantastyczna kobieta, do produkcji którego została zatrudniona jako doradczyni kulturalna w ramach procesu twórczego, ale ostatecznie reżyser, Sebastian Lelio, zaproponował jej główną rolę[11]. Film miał premierę na 67 Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie i spotkał się z uznaniem krytyków, zwłaszcza za kreację Danieli[12]. Uznanie dla jakości jej roli w filmie wywołało w mediach silne pogłoski o zasłużonej nominacji do Oscara dla najlepszej aktorki[13][14][15] niektóre z nich zdecydowanie rekomendowały, by tak się stało[16][17].
16 lutego 2018 roku znalazła się na liście prezenterów 90 ceremonii rozdania Oscarów, by 4 marca 2018[18], stać się pierwszą osobą transpłciową w historii Oscarów, która otrzymała to wyróżnienie[19][20].
W 2018 potwierdzono jej udział w dwóch serialach telewizyjnych: Sfora, chilijskim serialu poświęconym przestępstwom na tle płciowym, wyreżyserowanym przez Argentynkę Lucię Puenzo (Wakolda), wyprodukowanym przez firmę Fabula, telewizję chilijską i brytyjski Fremantle dla Netflixa[21]; oraz amerykańskiej produkcji Netflixa Opowieści z San Francisco, będącej aktualizacją oryginału z 1993, ponownie z Laurą Linney i Olimpią Dukakis w rolach głównych[22].
Filmografia
edytujKino
edytujRok | Tytuł | Rola | Informacje | Przypisy | ||
2014 | La Visita | Elena | Debiut filmowy | [23] | [24] | |
2017 | Fantastyczna kobieta | Marina Vidal | [25] | [26] | [27] | |
2018 | Un domingo de julio en Santiago | Pamela | [28] | [29] | ||
2019 | Es la noche el desamparo | Gabriela | Krótkometrażowy film fabularny | [28] | [30] | |
2021 | Futura | Lucya | Europejski debiut filmowy | [31] |
Telewizja
edytujRok | Tytuł | Rola | Informacje | Przypisy |
2019 | Historie San Francisco | Ysela | 3 odcinki | [32] |
2020 | Sfora | Elisa Murillo | Główna obsada, 16 odcinków | [33] |
2021 | The Power | Hermana María | Główna obsada | |
2022 | Baśń o zaklętej miłości | Czarownica / Zakochana | Główna obsada, 6 odcinków | |
2022 | La rebelión | Jana | Glówna obsada | [34] |
Nagrody i nominacje
edytujRok | Nagroda | Kategoria | Film | Wynik | Przypisy |
2018 | Platynowe Nagrody | Platyna za najlepszy występ kobiecy | Fantastyczna kobieta | Zwyciężczyni | [35] |
2018 | Nagrody Celeuche | Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w filmie fabularnym | Fantastyczna kobieta | Zwyciężczyni | [36] |
2018 | Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Palm Springs | Najlepsza aktorka w filmie zagranicznym | Fantastyczna kobieta | Zwyciężczyni | [37] |
2017 | Międzynarodowy Festiwal Nowego Kina Latynoamerykańskiego w Hawanie | Najlepsza aktorka | Fantastyczna kobieta | Zwyciężczyni | [38] |
2017 | Iberoamerykańska Nagroda Filmowa Fenix | Najlepsza aktorka | Fantastyczna kobieta | Zwyciężczyni | [39] |
2017 | Festiwal Filmowy w Limie | Nagroda Jury dla najlepszej aktorki | Fantastyczna kobieta | Zwyciężczyni | [40] |
2015 | Spotkanie kina Ameryki Południowej w Marsylii | Najlepsza aktorka | La Visita | Zwyciężczyni | [41] |
Przypisy
edytuj- ↑ Daniela Vega, la actriz transexual chilena que arrasó en Berlinale [online], BioBioChile - La Red de Prensa Más Grande de Chile, 21 marca 2017 [dostęp 2023-02-11] (hiszp.).
- ↑ 2018 Oscars Transgender Nominees Yance Ford and Daniela Vega [online], InStyle [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ El Mostrador , Revista Time elige a Daniela Vega dentro de la cien personalidades más influyentes del mundo [online], El Mostrador, 19 kwietnia 2018 [dostęp 2023-02-11] (hiszp.).
- ↑ Pilar Navarrete , www.paula.cl, 2018 .
- ↑ El Mostrador , Actriz transexual de «La visita»: «Esta película aborda el tema de la familia, pero a la chilena, metiendo las cosas debajo de la alfombra” [online], El Mostrador, 8 stycznia 2015 [dostęp 2023-02-11] (hiszp.).
- ↑ Manuel García estrena “María”, su canción favorita de Retrato Iluminado – Chilevisión [online], web.archive.org, 17 lutego 2018 [dostęp 2023-02-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-17] .
- ↑ Evelyn Erlij , Daniela Vega: una revelación fantástica [online], La Tercera, 17 lutego 2017 [dostęp 2023-02-11] .
- ↑ La primera película de Daniela Vega se podrá volver a ver este martes [online] [dostęp 2023-02-11] .
- ↑ Estreno de danza en GAM: El cuerpo que migra bailando [online], web.archive.org, 14 lutego 2018 [dostęp 2023-02-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-14] .
- ↑ Migrante [online], GAM [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ Valentina Tobar , Todo lo que tienes que saber sobre Daniela Vega, la nueva estrella del cine chileno [online], La Tercera, 17 lutego 2018 [dostęp 2023-02-11] .
- ↑ Bruno Delgado , La Nación (Chile), 24 lipca 2018 .
- ↑ NY Daily News – We are currently unavailable in your region [online], www.tribpub.com [dostęp 2023-02-11] .
- ↑ Meet the Transgender Actress Who Could Win an Oscar [online], W Magazine [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ Samantha Michaels , A trans actress has never been nominated for an Oscar. That could change with Daniela Vega. [online], Mother Jones [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ Nick Adams , Oscars: Why Daniela Vega’s “Transformative Performance” in ‘A Fantastic Woman’ Deserves a Nom (Guest Column) [online], The Hollywood Reporter, 8 stycznia 2018 [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ An Oscar Nomination for Daniela Vega Would Make Trans Hollywood History [online], www.vice.com [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ El Mostrador , Triunfo del cine chileno en Hollywood: Daniela Vega será una de las presentadoras de los próximos premios Oscar [online], El Mostrador, 16 lutego 2018 [dostęp 2023-02-11] (hiszp.).
- ↑ ‘A Fantastic Woman’ Star Daniela Vega Tapped For Oscars 2018 As First Openly Transgender Presenter | Decider [online], 18 lutego 2018 [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ Manuel Betancourt , Transgender Actress Daniela Vega to Make History By Presenting at the Oscars [online], Remezcla, 16 lutego 2018 [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ Daniela Vega protagonizará teleserie de Lucía Puenzo, producida por los hermanos Larraín [online], noticine.com [dostęp 2023-02-11] .
- ↑ Jude Dry , ‘Armistead Maupin’s Tales of the City’: Netflix Spotlights Trans Talent As Daniela Vega & Jen Richards Join Cast [online], IndieWire, 16 października 2018 [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ La visita - Cinechile [online], cinechile.cl [dostęp 2024-04-22] (hiszp.).
- ↑ “La visita”: La historia de un transexual es el último estreno chileno de 2014 « Diario y Radio Universidad Chile [online], uchile.cl [dostęp 2024-04-22] (hiszp.).
- ↑ Una mujer fantástica - Cinechile [online], cinechile.cl [dostęp 2024-04-22] (hiszp.).
- ↑ Se estrena la película chilena Una mujer fantástica en Francia « Diario y Radio Universidad Chile [online], uchile.cl [dostęp 2024-04-22] (hiszp.).
- ↑ Una mujer fantástica triunfa en los Oscar « Diario y Radio Universidad Chile [online], uchile.cl [dostęp 2024-04-22] (hiszp.).
- ↑ a b Es la noche el desamparo - Cinechile [online], cinechile.cl [dostęp 2024-04-22] (hiszp.).
- ↑ El nuevo filme de Daniela Vega tras Una Mujer Fantástica - La Tercera [online], latercera.com [dostęp 2024-04-22] (hiszp.).
- ↑ EyN: Daniela Vega continúa su buen momento con un nuevo filme local [online], economiaynegocios.cl [dostęp 2024-04-22] .
- ↑ "Futura": Daniela Vega se estrena en el cine europeo con el nuevo filme de Lamberto Sanfelice — MOR.BO [online], ismorbo.com [dostęp 2024-04-22] (hiszp.).
- ↑ https://edition.cnn.com/cultura/serie-daniela-vega-debut-netflix_20190427/.
- ↑ ‘La jauría’, una serie chilena sobre los violadores | Televisión | EL PAÍS [online], com/television/2020-08-02/la-jauria-una-serie-chilena-sobre-los-violadores.html [dostęp 2024-04-22] (hiszp.).
- ↑ La rebelión, actores y personajes: quién es quién en la serie de Vix+ | FAMA | MAG [online], elcomercio.pe [dostęp 2024-04-22] (hiszp.).
- ↑ Daniela Vega gana el premio Platino a mejor actriz por "Una mujer fantástica" [online], lavanguardia.com [dostęp 2024-04-22] (hiszp.).
- ↑ Daniela Vega ganadora de premios Caleuche emociona con su discurso: «El arte salvó mi vida» [online], elmostrador.cl [dostęp 2024-04-22] (hiszp.).
- ↑ Félicité Garners Palm Springs Film Fest Accolades [online], palmspringslife.com [dostęp 2024-04-22] (ang.).
- ↑ Cubadebate [online], cubadebate.cu [dostęp 2024-04-22] (hiszp.).
- ↑ Daniela Vega, primera actriz transgénero en recibir el Premio Fénix - El Sol de México | Noticias, Deportes, Gossip, Columnas [online], elsoldemexico.com.mx [dostęp 2024-04-22] (hiszp.).
- ↑ "Una mujer fantástica" gana el Premio del Jurado en Festival de Cine de Lima | Artes y Cultura | BioBioChile [online], biobiochile.cl [dostęp 2024-04-22] (hiszp.).
- ↑ Critique: Le palmarès des 17è rencontres du cinéma sud-américain valorise l'originalité des jeunes réalisateurs [online], journalzibeline.fr [dostęp 2024-04-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-17] (fr.).