Drukarnia pijarska

Drukarnia pijarska
Państwo	Polska
Adres	Warszawa
Właściciel	Wojciech Haligowski i Benedykt Zawadzki
Tematyka druków	druki urzędowe i sejmowe, gazety, czasopisma, podręczniki szkolne, kalendarze
Język druków	polski, łacina, francuski, niemiecki
Data założenia	1682
Data zamknięcia	1795

Drukarnia pijarska – drukarnia założona w Warszawie w 1682 roku przez rektorów szkoły pijarów warszawskich Wojciecha Haligowskiego i Benedykta Zawadzkiego.

Historia

Wyposażenie drukarni odziedziczone zostało po drukarni Elerta oraz po drukarni Schreibera po 1692 roku. Dzięki przywilejom królewskim nadanym w 1694 i 1701 roku oraz wstawiennictwa prymasa Teodora Potockiego z 1733 roku, drukarnia posiadała monopol drukarski na terenie Warszawy, prawo tłoczni urzędowej, pozwolenie na druk gazet oraz zwolnienie z podatków. Drukarnia działała pod szyldem Sacrae Regiae maiestatis et Republicae et Scholarum Piarum. Do roku 1717 była jedyną drukarnią warszawską. Wydawano w niej głównie: druki urzędowe i sejmowe, gazety, czasopisma i kalendarze.

W 1717 roku pijarzy utracili część przywilejów na rzecz jezuitów. Od 1757 roku mieli pozwolenie na druk czasopism francuskich i niemieckich. Wydawali dzieła naukowe, publicystykę i literaturę piękną (głównie autorów pijarskich). W swojej drukarni wydali m.in.:

Volumina Legum (t. 1-6, 1732–1739, 1782)
Ordinatio typographiae Varsaviensis S. Konarskiego (1753)

Wydawali również dzieła Locke'a, Owena, La Fontaine'a oraz gazetę Nowiny Polskie (od stycznia 1729 roku), przekształconą w Kurier Polski (w grudniu 1729 roku)^[1]. Podczas działalności Komisji Edukacji Narodowej wydawali podręczniki szkolne i druki akcydensowe. Przy drukarni istniała księgarnia. Drukarnia została zlikwidowana po III rozbiorze Polski.

Kierownictwo

Modlitewnik La Journée du Chrétien należący do rodziny Chopinów, wydany w 1783 r. w drukarni pijarskiej, Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie

Drukarnią kierowali kolejno księża prefekci:

Bonawentura Raciborski (1732)
Walenty od św. Kunegundy (1734)
Felicjan Piaskowski
Alojzy Pregler (1751-1761)
ks. Tarczewski
Filip Zdziebłowski (1781-1791)
Szymon Bielski (od 1792)

Przypisy

↑ t.4 Oświecenie. W: Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1966, s. 103.

Bibliografia

BarbaraB. Bieńkowska BarbaraB., ElżbietaE. Maruszak ElżbietaE., Książka na przestrzeni dziejów, Warszawa: wyd. Centrum Edukacji Bibliotekarskiej, Informacyjnej i Dokumentacyjnej im. Heleny Radlińskiej, 2005, ISBN 83-88581-21-X, OCLC 69448988 .
Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut, t. 4 Oświecenie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1966, s. 117

[1] t.4 Oświecenie. W: Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1966, s. 103.

[1]