Edmund Adam Jarzyński

Edmund Adam Jarzyński (ur. 11 stycznia 1891 w Łańcucie, zm. 19 lutego 1973 w Łodzi) – polski spółdzielca, krajoznawca, działacz krajoznawczy, działacz ruchu opieki nad zabytkami, regionalista, autor książki Tajemnice starych kamienic, współtwórca „Wędrownika”.

Edmund Adam Jarzyński

Data i miejsce urodzenia	11 stycznia 1891 Łańcut
Data i miejsce śmierci	19 lutego 1973 Łódź
Zawód, zajęcie	ekonomista
Odznaczenia

Nauka i praca zawodowa

W 1914 ukończył w Wiedniu Akademię Handlu Zagranicznego. W 1916 w Rzeszowie był założycielem Spółdzielni Kółek Rolniczych i jej wicedyrektorem. Następnie pracował w spółdzielczości w Gdańsku.

Od 1936 zamieszkał i pracował w Łodzi. Był urzędnikiem Ubezpieczalni Społecznej w Łodzi, w tym czasie mieszkał w centrum miasta przy ówczesnej ulicy bp. Bandurskiego (ob. al. A. Mickiewicza) 26 (budynek nie istnieje).

W czasie wojny wysiedlony przez Niemców wrócił do Rzeszowa, znów do Spółdzielni Kółek Rolniczych. W 1948 przeniósł się z powrotem do Łodzi i pracował tu w spółdzielczości.

Działalność pozazawodowa

W 1948 związał się ściśle z Polskim Towarzystwem Krajoznawczym. W grudniu 1950 nastąpiło w Warszawie połączenie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego z Polskim Towarzystwem Krajoznawczym w Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, a w Łodzi nastąpiło to w marcu 1951, powstał wtedy okręg łódzki, z którego z czasem wyodrębniły się oddziały, w tym Oddział Łódzki. W ten sposób został członkiem PTTK.

Należał do grona pionierów turystyki pieszej. W 1951 został pierwszym przewodniczącym Komisji Turystyki Pieszej Zarządu Okręgu PTTK w Łodzi. Jako jeden z pierwszych uzyskał uprawnienia Przodownika TP.

W 1952 zdobył uprawnienia przewodnickie.

Był organizatorem i przez kilkanaście lat był sekretarzem Komisji Opieki nad Zabytkami Zarządu Okręgu PTTK w Łodzi, zajmował się gromadzeniem archiwum fotograficznego zabytków województwa łódzkiego, organizował szkolenia, wycieczki i zjazdy Opiekunów Zabytków.

Był współtwórcą i przewodniczącym Komisji Krajoznawczej Zarządu Okręgu PTTK.

Jego pasją było gromadzenie archiwalnych materiałów dotyczących Łodzi, a zbierane żmudnie informacje wykorzystał w wydanej w 1972 książce Tajemnice starych kamienic.

W 1956 wraz z Kazimierzem Hemplem i Jerzym Pyrkoszem stworzył „Biuletyn Zarządu Okręgu PTTK w Łodzi” i do 1972 był jego redaktorem, autorem artykułów, głównie krajoznawczych, a także korektorem i wydawcą – słowem, wydawnictwo to ukazywało się dzięki jego wielkiej pracy. Zyskało sobie trwałe miejsce w dorobku PTTK w Łodzi, województwie i w kraju. Pismo ukazuje się nadal pod zmienionym tytułem „Wędrownik”, w 2006 obchodziło 50-lecie istnienia.

Przez kilkanaście lat organizował ponadto w lokalu Zarządu Okręgu PTTK tzw. „czwartki krajoznawcze” – cykl pionierskich prelekcji krajoznawczych, cieszących się znacznym powodzeniem.

Pochowany został na cmentarzu przy ul. Rzgowskiej w Łodzi.

Koneksje rodzinne

Jego dziećmi są: Irena Popławska – historyk architektury łódzkiej i Zbigniew Jarzyński – artysta fotografik, autor m.in. licznych fotografii łódzkich zabytków.

Odznaczenia

• Złota Odznaka „Zasłużony Działacz Turystyki”,
• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
• Złota Honorowa Odznaka PTTK,
• Honorowa Odznaka Miasta Łodzi,
• Honorowa Odznaka Województwa Łódzkiego,
• szereg innych odznaczeń resortowych, spółdzielczych i organizacyjnych PTTK.

Bibliografia

• Materiały Komisji Historycznej PTTK w Łodzi – Słownik biograficzny łódzkich działaczy krajoznawstwa i turystyki, praca zbiorowa pod red. Jacka K. Ciesielskiego, Łódź 1985, PTTK.
• Społeczna opieka nad zabytkami PTTK 1992, praca zbiorowa pod red. Jerzego F. Adamskiego, Wiesława Cichego i Franciszka Midury, Brzozów–Warszawa 1992, ISBN 83-900733-5-8