Zapora Hoovera
Zapora Hoovera (ang. Hoover Dam, oficjalna nazwa w latach 1933–1947 Boulder Dam[1]) – betonowa zapora wodna typu grawitacyjno-łukowego, zbudowana w Czarnym Kanionie na rzece Kolorado w Stanach Zjednoczonych, na granicy stanów Arizona i Nevada. W chwili ukończenia w 1936 była zarówno największą na świecie elektrownią wodną, jak i największą na świecie konstrukcją betonową. Została pokonana pod oboma względami przez zaporę Grand Coulee w 1945. Obecnie jest to 38. elektrownia wodna pod względem wielkości na świecie[potrzebny przypis].
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Rzeka | |
| Data budowy | |
| Typ zapory | |
| Wysokość zapory |
224,1 m |
| Funkcja |
energetyczna |
Położenie na mapie Arizony  | |
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych  | |
 36°00′56″N 114°44′16″W/36,015556 -114,737778
| |
| Strona internetowa | |
Zapora znajduje się 48 km na południowy wschód od Las Vegas. Tama ma wysokość 224,1 m i długość 379,2 m. Szerokość u podstawy wynosi 200 m, a na górze 15 m. Maksymalna moc elektrowni wodnej wynosi 2074 MW. Powyżej zapory znajduje się sztuczne jezioro Mead. Jezioro ma powierzchnię 639 km², objętość 35,2 km³ i sięga do 177 km w górę rzeki[potrzebny przypis].
Zapora i elektrownia wodna są zarządzane przez Biuro ds. Melioracji (United States Bureau of Reclamation) podlegające Departamentowi Zasobów Wewnętrznych. W 1981 zapora została wpisana na Narodową Listę Miejsc Historycznych, a w 1985 stała się Narodowym Pomnikiem Historycznym USA[2][3].
Rocznie odwiedza ją około siedem milionów turystów[1].
Budowa
edytujZapora została nazwana imieniem Herberta Hoovera, który odegrał kluczową rolę w jej powstaniu, początkowo jako sekretarz handlu, następnie jako prezydent USA. Budowa rozpoczęła się w 1931, a 30 września 1935 została uroczyście otwarta przez prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta. Prace zakończono w 1936, ponad dwa lata wcześniej niż planowano[potrzebny przypis].
Skład betonu, z którego została zbudowana tama, przedstawia poniższa tabela[4]:
| rodzaj cementu | zawartość cementu | zawartość wody | zawartość piasku | rodzaj kruszywa grubego | zawartość kruszywa grubego | maksymalny rozmiar kruszywa |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Cement pucolanowy (CEM IV) | 225 kg/m³ | 130 kg/m³ | 552 kg/m³ | granit i wapień | 1589 kg/m³ | 225 mm |
Kultura
edytujZapora Hoovera jest miejscem końcowych wydarzeń w grze Fallout: New Vegas, oraz Tom Clancy’s Rainbow Six: Vegas[potrzebny przypis].
Obiekty wzorowane na Zaporze Hoovera zostały także umieszczone w grach: Grand Theft Auto: San Andreas, Duke Nukem Forever, Commandos: Za linią wroga, Half-Life[potrzebny przypis].
Pojawia się również w trzeciej części książek o Percym Jacksonie[potrzebny przypis].
Zapora Hoovera zostaje zniszczona przez trzęsienie ziemi w filmie katastroficznym San Andreas[potrzebny przypis].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Hoover Dam | Description, Location, Constructino, Facts, History, & Pictures | Britannica [online], www.britannica.com, 13 października 2023 [dostęp 2023-10-24] (ang.).
- ↑ Zapora Hoovera – nowoczesny cud świata – WP Turystyka [online], Wirtualna Polska, 18 kwietnia 2014 [dostęp 2023-10-24] (pol.).
- ↑ Hoover Dam [online], HISTORY, 29 września 2020 [dostęp 2023-10-24] (ang.).
- ↑ THE AMERICAN CONCRETE INSTITUTE, ACI 207.1R-05: Guide to Mass Concrete, 2005.
Linki zewnętrzne
edytuj- Oficjalna strona Zapory Hoovera. usbr.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2003-06-22)]. (ang.).