Janusz Kiszka
Janusz Kiszka herbu Dąbrowa (ur. 1586, zm. 13 stycznia 1654 w Krzywicze koło Wilejki[1]) – hetman wielki litewski w 1646 roku, hetman polny litewski w 1635 roku, wojewoda połocki w latach 1621-1654, wójt połocki w latach 1622-1654, starosta parnawski w 1610 roku[2].
| |
 Dąbrowa | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia |
1586 |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Żona | |
| Rodzeństwo | |
Syn Stanisława, wojewodzica witebskiego[3][4], walczył pod Chodkiewiczem w bitwach pod Białym Kamieniem, Kircholmem i Parnawą, oraz w wyprawach moskiewskich 1611 i 1618, a potem, jako wojewoda połocki, z Gustawem Adolfem pod Mitawą w 1622. Władysław IV mianował go hetmanem polnym litewskim w 1635, a 17 kwietnia 1646 wielkim litewskim. Stary już wówczas Janusz Kiszka w wojnach kozackich pozostał bezczynny, wyręczając się hetmanem polnym Januszem Radziwiłłem.
Wychowany w kalwinizmie, przeszedł na katolicyzm ok. 1606, ale był tolerancyjnym jego wyznawcą – również dlatego, że co najmniej dwie jego żony były kalwinistkami. Był młodszym bratem Stanisława, biskupa żmudzkiego.[5]
Zmarł bezpotomnie.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Kiszka Janusz, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-01-06].
- ↑ Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego Spisy Tom 5. Ziemia połocka i województwo połockie XIV–XVIII wiek, pod redakcją Henryka Lulewicza, Warszawa 2018, s. 272.
- ↑ Janusz Zawadzki. Próba utworzenia gdańskiej faktorii handlowej w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII wieku. „Miscellanea Historico-Archivistica”. XXII, s. 42, 2015. Archiwum Główne Akt Dawnych i Wydawnictwo DiG. ISSN 0860-1054. [dostęp 2024-01-06].
- ↑ J. Zawadzki, Stanisław Kiszka, wojewodzic witebski. Losy głuchoniemego magnata [w:] Świat pogranicza, red. M. Nagielski, A. Rachuba, S. Górzyński, Warszawa 2003, s. 121–136
- ↑ Encyklopedyja powszechna, t. XIV, Warszawa 1863, s. 714.
Bibliografia
edytuj- T. Wasilewski, Janusz Kiszka [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XII, 1966–1967, s. 508-510.
Linki zewnętrzne
edytuj- Wojciech Kalwat (opracowanie): Janusz Kiszka (ok. 1586-1654) – hetman z przypadku. wilanow-palac.pl, 2007-09-14. [dostęp 2024-01-06].