Kotlina Marmaroska
Kotlina Marmaroska (523.2; rum. Depresiunea Maramureșului, ukr. Мармароська котловина – Marmaros'ka kotłowyna) – rozległa kotlina w Wewnętrznych Karpatach Wschodnich. Część północna należy obecnie do Ukrainy (obwód zakarpacki), część południowa – do Rumunii (okręg Marmarosz). Do 1918 była to centralna część komitatu Máramaros w Królestwie Węgier. Stanowi centralną część krainy historycznej Marmarosz.
| |
| Megaregion | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Podprowincja | |
| Makroregion |
Kotlina Marmaroska |
| Zajmowane jednostki administracyjne |
|
Kotlina Marmaroska rozciąga się na osi północny zachód – południowy wschód na długości około 150 km. Od północy ograniczają ją Tupy, Połonina Borżawa, Połonina Czerwona, Świdowiec, Czarnohora i Karpaty Marmaroskie, od południa – Góry Oaș, Góry Gutyńskie, Góry Cybleskie i Góry Rodniańskie. Kotlina otwiera się na wschodzie Przełęcz Prislop (1413 m n.p.m.) koło Borșy, na zachodzie zamykają ją poprzeczne pasma Tupego i gór Oaş koło Chustu. Osią obniżenia płyną rzeki Vișeu i Iza w części wschodniej oraz górna Cisa w części zachodniej.
Dno Kotliny Marmaroskiej jest pagórkowate, leży na wysokości od 300 do 700 metrów n.p.m. Tworzy je w części eoceński flisz karpacki, a w części – utwory neogeńskie w wysadami soli kamiennej. Klimat kotliny jest surowy ze względu na długie i śnieżne zimy, wobec czego rolnictwo jest słabo rozwinięte. Rumuńska część kotliny jest izolowana od reszty kraju przez pasma górskie i względnie trudno dostępna.
Największymi miastami Kotliny Marmaroskiej są Syhot Marmaroski, Borșa i Vișeu de Sus w części rumuńskiej oraz Chust w części ukraińskiej.
Bibliografia
edytuj- Krystyna Jawecka (red.), Mapa przeglądowa Europy. Rumunia. Skala 1:1 000 000, PPWK Warszawa–Wrocław 1983/84.
- Piotr Kamiński (opr.), Ruś Zakarpacka. Mapa przeglądowa w skali 1:300 000, Pitr Kartografia, Warszawa 1996, ISBN 83-86240-18-0.
- W. W. Wdowenko, O. P. Homajonow (red.) Zakarpats'ka obłast'. Karta autoszliachiw 1:250 000, DNWP Kartohrafija, b.m.w., 2002-2004.
- Kovács Sándor, Kárpátalja Térképe 1:250 000, III wydanie, Dimap Bt, Budapeszt 2004, ISBN 963-00-3124-9 CM.
- Jerzy Kondracki, Fizycznogeograficzna regionalizacja Czech, Słowacji, Węgier i Rumunii w układzie dziesiętnym, "Przegląd Geograficzny", tom LXVIII, z. 3–4, 1996, str. 457–466.
- Jerzy Kondracki, Karpaty, wydanie drugie poprawione, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1989, ISBN 83-02-04067-3.
- Andrzej Maryański, Rumunia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1973.