Mikroklin
Mikroklin – minerał z grupy krzemianów. Jest jedną z trzech (oprócz sanidynu i ortoklazu) odmian polimorficznych skalenia potasowego. Jest minerałem bardzo pospolitym; stanowi ważny składnik pegmatytów i skał metamorficznych.
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny |
glinokrzemian potasu (KAlSi3O8) |
---|---|
Twardość w skali Mohsa |
6 |
Przełam |
muszlowy, nierówny |
Łupliwość |
doskonała |
Układ krystalograficzny |
trójskośny |
Gęstość minerału |
2,53–2,56 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
biała, szara, czerwona |
Rysa |
biała |
Połysk |
szklisty lub perłowy |
Nazwa pochodzi od gr. mikros = mały oraz klinein = nachylać (schylać się, upadać); nazwa nawiązuje do kąta między płaszczyznami łupliwości w tym minerale (jest mniejszy od 90°).
Charakterystyka
edytujWłaściwości
edytujTworzy kryształy wrosłe i narosłe o różnej wielkości i pokroju słupkowym, tabliczkowym. Składa się z trójskośnych zbliźniaczonych domen, które widać w skali mikroskopowej. Zbliźniaczenia w nim obserwowane to kratka mikroklinowa, która jest efektem kombinacji zbliźniaczeń albitowych i peryklinowych krzyżujących się pod kątem prostym. Występuje w skupieniach ziarnistych lub zbitych. Najładniejsze kryształy tworzą się w druzach pegmatytów i dochodzą do kilkunastu centymetrów, ale wyjątkowo mogą osiągać rozmiary nawet do kilku metrów. W Norwegii znaleziono kryształy ważące tysiące ton (największe, znane na Ziemi). Jest kruchy, przezroczysty, z kwarcem tworzy przerosty pismowe – tzw. granit pismowy.
Występowanie
edytujMinerał kwaśnych skał magmowych, głębinowych (granitów, syenitów, granodiorytów), także pegmatytów oraz skał metamorficznych. Amazonit spotykany jest w druzach pegmatytów granitowych. Mikroklin występuje również w skałach osadowych (arkozy).
Miejsca występowania:
- Na świecie: Włochy – Sardynia, Cala Francese, Niemcy – Hagendorf, Epprechstein, Norwegia – Iveland, Tysfjord, Finlandia – Katiala, Rosja – Ural, Ukraina – Wołyń, USA, Meksyk, Brazylia.
- W Polsce: okolice Strzegomia na Dolnym Śląsku, w Karkonoszach, Górach Izerskich.
Zastosowanie
edytuj- znajduje zastosowanie w przemyśle ceramicznym i szklarskim,
- ma znaczenie kolekcjonerskie,
- ma znaczenie naukowe,
- bywa używany jako kamień ozdobny.
Bibliografia
edytuj- A. Bolewski, A. Manecki: Mineralogia szczegółowa, Wyd. PAE W-wa 1993
- A. Bolewski: Mineralogia szczegółowa, Wyd. Geologiczne W-wa 1965
- Praca zbiorowa pod redakcją: A. Manecki, M. Muszyński: Przewodnik do petrografii, AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo - Dydaktyczne, Kraków 2008.