Neubrandenburg

Neubrandenburg
	; Neubrandenburg i Tollensesee
Herb	Flaga
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Meklemburgia-Pomorze Przednie
Burmistrz	Silvio Witt
Powierzchnia	85,65 km²
Populacja (2013-12-31); • liczba ludności; • gęstość	; 63 437; 741 os./km²
Nr kierunkowy	0395
Kod pocztowy	17033, 17034, 17036
Tablice rejestracyjne	NB
	Położenie na mapie Niemiec Neubrandenburg
	Położenie na mapie Meklemburgii-Pomorza Przedniego Neubrandenburg
	53°33′N 13°16′E/53,550000 13,266667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Neubrandenburg (pol. hist. Nowy Branibórz^[1], Branibór Nowy^[2]), Vier-Tore-Stadt^[3] (pol. Miasto czterech bram) – miasto powiatowe w Niemczech w południowo-wschodniej części Meklemburgii-Pomorza Przedniego na Pojezierzu Meklemburskim, siedziba powiatu ziemskiego Mecklenburgische Seenplatte. Jest położone na północnym skraju jeziora Tollensesee w pobliżu miejsca, gdzie wypływa zeń rzeka Tollense. Miasto obejmuje także wzgórze Datzeberg, na którym wybudowano osiedle bloków mieszkalnych.

Gród Słowian Połabskich był wzmiankowany po raz pierwszy w 939 roku pod nazwą Brennaburg i w 948 roku jako Brendanburg. Fundacja miasta miała miejsce 4 stycznia 1248, kiedy margrabia brandenburski Jan I postanowił wybudować miasto strzegące północnych rubieży jego ziem. Od 1292 r. miasto jest częścią Meklemburgii.

Do dzisiaj zachowały się średniowieczne mury obronne wraz z czterema bramami miejskimi, które są wizytówką miasta („Neubrandenburg – miasto czterech bram”).

Miasto rozwijało się jako ośrodek handlowy aż do wojny trzydziestoletniej (1618–1648), kiedy to pozycja ta została utracona w wyniku nieustannych działań wojennych. Po wkroczeniu szwedzkiej armii Gustawa Adolfa do Niemiec miasto zostało obsadzone garnizonem szwedzkim, ale w 1631 r. zostało odbite przez siły Cesarskiej Ligi Katolickiej, której żołnierze dokonali masakry protestanckich żołnierzy.

Podczas II wojny światowej w granicach miasta Fünfeichen znajdowały się dwa niemieckie obozy jenieckie dla jeńców alianckich różnych narodowości: duży Stalag II-A i przyległy Oflag II-E/67 dla oficerów. W mieście znajdował się także obóz pracy przymusowej dla Sinti i Romów.

W 1945 roku po zajęciu niebronionego i w większości opuszczonego miasta, Armia Czerwona spaliła 80% zabudowy, a setki mieszkańców popełniło samobójstwa. Od tego czasu odbudowano wiele budynków o znaczeniu historycznym. Po wojnie, w latach 1945-1948, obóz specjalny NKWD Nr 9 mieścił się na terenie byłego Stalagu II-A.

Za czasów NRD w latach 1952–1990 stolica okręgu (Bezirk).

W mieście znajduje się stacja kolejowa.

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, środków transportu, spożywczy, materiałów budowlanych, gumowy oraz farmaceutyczny^[4].

Caspar David Friedrich – Neubrandenburg w porannej mgle
Caspar David Friedrich – Wschód słońca nad Neubrandenburgiem

Zabytki i atrakcje

Neubrandenburg zachował w całości średniowieczne mury miejskie. W murze o wysokości 7 m i obwodzie 2,3 km znajdują się cztery ceglane bramy miejskie z XIV i XV wieku.
Spośród bram najbardziej imponującą jest Stargarder Tor z charakterystycznym szczytem oraz filigranowymi maswerkami i rozetami.

Ważnym zabytkiem jest gotycki ceglany kościół Marienkirche (Kościół Najświętszej Marii Panny lub Kościół Mariacki, Konzertkirche), ukończony w 1298 r. Kościół został prawie zupełnie zniszczony podczas wojny w 1945 r., ale został odrestaurowany w 1975 r. i obecnie mieści salę koncertową (otwartą w 2001 r.).

Najwyższym budynkiem w mieście jest zbudowany w czasie NRD 56-metrowy Haus der Kultur und Bildung (HKB, Dom Kultury i Edukacji), otwarty w 1965 roku. Dzięki smukłemu wyglądowi zyskał przydomek Kulturfinger („palec kultury”).

Inne atrakcje to m.in. Muzeum Regionalne w Neubrandenburgu.