Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                

Ostrew

drabina wykonana sposobem gospodarczym z uschłego drzewa, w postaci słupa ze sterczącymi na boki szczeblami

Ostrew (gwar.), ostrzew, zdrobniale ostrewka[1] – pień drzewa z ociosanymi gałęziami po bokach, służący jako drabina, bariera, lub stojak na siano.

Układanie siana wokół ostrewki, w tle ostrewki oparte o drzewo

By wykonać ostrzew używano świerka lub jodły o gęstych gałęziach, przycinając je by uzyskać długie sęki. Tak przygotowana ostrzew mogła służyć jako drabina, np. podczas ataku na mury[2]. W fortyfikacji, ostrwie o ostro zaciosanych gałęziach używano do budowy kobyleń[3][2].

Gdy używana jako drabina, boczne sęki służyły jako oparcie dla stóp. Ostrwią nazywano też drabinę wykonaną z pnia, przez który przepuszczono kołki na wylot, tworząc w ten sposób stopnie[4][1].

Tak ociosane pnie świerkowe służyły też jako stojaki na polach do suszenia siana, koniczyny itp. W tym kontekście zazwyczaj nazywana ostrewką[1][5].

Jako mobilium herbowe ostrzew jest symbolem prawdy, wychodzącej na jaw, tak jak ostrzew odsłania się po usunięciu liści[6]. Występuje m.in. w polskich herbach Korwin i Nieczuja, a w wersji z korzeniem – w herbie Cielepała[7].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Ostrew. W: Słownik języka polskiego. Jan Karłowicz, Adam Kryński i Władysław Niedźwiedzki (red.). T. 3: N-Ó. Warszawa: Nakł. prenumeratorów Kasa im. Mianowskiego, 1904, s. 868. [dostęp 2023-01-15].
  2. a b Ostrzew. W: Zygmunt Gloger: Encyklopedja Staropolska ilustrowana. T. 3. Warszawa: P. Laskauer, W. Babicki, s. 311. [dostęp 2023-01-15].
  3. Janusz Bogdanowski: Architektura obronna w krajobrazie Polski. Od Biskupina do Westerplatte. Warszawa: PWN, 2002, s. 538. ISBN 83-01-12223-4.
  4. Ostrzew. W: Michał Arct: Słownik ilustrowany języka polskiego. Warszawa: M. Arct, 1916, s. 1031. [dostęp 2023-01-15].
  5. Władysław Matlakowski: Budownictwo ludowe na Podhalu: z 23 tablicami litograficznemi i 25 rysunkami w tekście. Kraków: Nakładem Akad Umiejętności, 1892, s. 89.
  6. Paweł Dudziński: Alfabet heraldyczny. Warszawa: Diogenes, 1997, s. 133. ISBN 83-7129-476-X.
  7. Edward Gigilewicz. Z drzewem w herbie: projekt herbu Osieka Jasielskiego na tle polskiej heraldyki samorządowej. „Rocznik Kolbuszowski”. 15, s. 193–215, 2015.