Peter Pellegrini
Peter Pellegrini (ur. 6 października 1975 w Bańskiej Bystrzycy) – słowacki polityk i ekonomista, parlamentarzysta, w 2014 minister edukacji, w latach 2014–2016 i 2023–2024 przewodniczący Rady Narodowej, w latach 2016–2018 wicepremier ds. inwestycji, w latach 2018–2020 premier Słowacji, od 2024 prezydent Słowacji.
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
6 października 1975 |
|---|---|
| Prezydent Słowacji | |
| Okres |
od 15 czerwca 2024 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Premier Słowacji | |
| Okres |
od 22 marca 2018 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys
edytujJego ojciec Otto pracował jako mechanik, matka Eva została nauczycielką. Po prapradziadku ma włoskie pochodzenie[1]. Z wykształcenia ekonomista, kształcił się na Uniwersytecie Mateja Bela w Bańskiej Bystrzycy oraz Uniwersytecie Technicznym w Koszycach. Pracował w przedsiębiorstwie Hiljo-Slovakia, był też asystentem posła Ľubomíra Vážnego i członkiem rady nadzorczej agencji rozwoju regionalnego w Bańskiej Bystrzycy[2]. Posługuje się językiem angielskim, niemieckim i rosyjskim[3].
W 2006 z ramienia partii SMER został wybrany do Rady Narodowej, z powodzeniem ubiegał się o reelekcję w 2010 i w 2012[2]. Na początku lipca 2014 objął stanowisko ministra edukacji, nauki, badań naukowych i sportu w drugim rządzie Roberta Ficy[4]. Pod koniec listopada tego samego roku został nowym przewodniczącym Rady Narodowej[5], zajmował to stanowisko do końca kadencji.
W 2016 ponownie wybrany na posła do Rady Narodowej[6]. 23 marca 2016 w trzecim rządzie Roberta Ficy objął urząd wicepremiera ds. inwestycji[7].
15 marca 2018, po rezygnacji złożonej przez premiera Roberta Ficy w związku ze skandalem po zabójstwie dziennikarza Jána Kuciaka, prezydent Andrej Kiska desygnował go na premiera, powierzając mu misję utworzenia nowego rządu[8]. W skład jego gabinetu weszli przedstawiciele partii SMER, narodowców i ugrupowania Most-Híd. Zaprzysiężenie premiera i członków rządu nastąpiło 22 marca tegoż roku[9]. W 2020 utrzymał mandat deputowanego na kolejną kadencję[10]. 20 marca 2020, w dniu pierwszego posiedzenia nowo wybranej Rady Narodowej, złożył dymisję gabinetu[11], kończąc urzędowanie na stanowisku premiera następnego dnia.
Był wiceprzewodniczącym partii SMER. W czerwcu 2020 zapowiedział swoje odejście z tej formacji i utworzenie nowego centrolewicowego ugrupowania[12]; w tym samym miesiącu zainicjował powstanie partii pod nazwą Głos – Socjalna Demokracja[13]. W wyborach w 2023 formacja ta zajęła trzecie miejsce, Peter Pellegrini utrzymał wówczas mandat deputowanego[14]. Jego ugrupowanie podpisało następnie porozumienie koalicyjne z partią SMER oraz narodowcami[15]. W październiku 2023 Peter Pellegrini został ponownie przewodniczącym Rady Narodowej[16].
Wystartował następnie w wyborach prezydenckich w 2024, w których poparła go również koalicyjna partia SMER[17]. W I turze z 23 marca zajął drugie miejsce z wynikiem 37,02% głosów. Przeszedł do II tury razem z wspieranym przez ugrupowania opozycji Ivanem Korčokiem, który dostał 42,51% głosów[18]. Głosowanie odbyło się 6 kwietnia; Peter Pellegrini uzyskał 53,85% głosów, wygrywając tym samym ze swoim konkurentem[19]. W konsekwencji w tym samym miesiącu przestał sprawować funkcję przewodniczącego Rady Narodowej[20]. W czerwcu na stanowisku przewodniczącego partii zastąpił go Matúš Šutaj Eštok[21]. 15 czerwca 2024 objął urząd prezydenta[22].
Odznaczenia
edytuj- Order Andreja Hlinki I klasy (z urzędu, 2024)[23]
- Order Ľudovíta Štúra I klasy (z urzędu, 2024)[23]
- Krzyż Milana Rastislava Štefánika I klasy (z urzędu, 2024)[23]
- Krzyż Pribiny I klasy (z urzędu, 2024)[23]
Przypisy
edytuj- ↑ Peter Pellegrini mal pred pár rokmi iný rodný list: Prečo zmenil meno?. pluska.sk, 29 listopada 2014. [dostęp 2018-03-23]. (słow.).
- ↑ a b Profil na stronie ktojekto.sk. [dostęp 2014-12-31]. (słow.).
- ↑ Peter Pellegrini. vlada.gov.sk. [dostęp 2018-03-22]. (słow.).
- ↑ Kiska prijal demisiu ministrov, vymenoval ich nástupcov. pravda.sk, 3 lipca 2014. [dostęp 2014-12-31]. (słow.).
- ↑ Kreslo po Paškovi berie Pellegrini, ktorý robil čiernu prácu pre Smer. sme.sk, 24 listopada 2014. [dostęp 2014-12-31]. (słow.).
- ↑ Voľby 2016: Pozrite si zoznam zvolených poslancov. sme.sk, 6 marca 2016. [dostęp 2016-03-06]. (słow.).
- ↑ Prezident vymenoval novú vládu. pravda.sk, 23 marca 2016. [dostęp 2016-03-23]. (słow.).
- ↑ Robert Fico odchodzi. Dymisja premiera Słowacji stała się faktem. interia.pl, 15 marca 2018. [dostęp 2018-03-15].
- ↑ Slovensko má novú vládu, Pellegrini prisľúbil vyšetrenie vraždy. sme.sk, 22 marca 2018. [dostęp 2018-03-22]. (słow.).
- ↑ Pozrite si, kto vás bude zastupovať v parlamente. pravda.sk, 1 marca 2020. [dostęp 2023-10-15]. (słow.).
- ↑ Pellegriniho vláda končí, podala demisiu. pravda.sk, 20 marca 2020. [dostęp 2020-03-21]. (słow.).
- ↑ Slovakia's Ex-Premier Pellegrini to Form New Political Party. usnews.com, 10 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-10]. (ang.).
- ↑ Pellegrini predstavil novú politickú stranu Hlas. pravda.sk, 29 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-29]. (słow.).
- ↑ Andrej Kuzmány: Kto sa prekrúžkoval do parlamentu? Pozrite si zoznam 150 poslancov (voľby 2023). sme.sk, 1 października 2023. [dostęp 2023-10-01]. (słow.).
- ↑ Ketrin Jochecová, Eddy Wax, Jacopo Barigazzi: European socialists suspend Robert Fico’s Smer party and its ally Hlas. politico.eu, 12 października 2023. [dostęp 2023-10-25]. (ang.).
- ↑ Dušan Mikušovič, Miro Kern: Pellegrini sa stal predsedom parlamentu. Prvý prejav si zobral Matovič, OĽaNO sa premenovalo na SLOVENSKO. dennikn.sk. [dostęp 2023-10-25]. (słow.).
- ↑ Michal Baran: Predsedníctvo Smeru rozhodlo, že v prezidentských voľbách strana podporí P. Pellegriniho, vyhlásil R. Fico. rtvs.sk, 20 stycznia 2024. [dostęp 2024-03-23]. (słow.).
- ↑ Voľby prezidenta Slovenskej republiky 2024: 2. kolo. volbysr.sk. [dostęp 2024-04-07]. (słow.).
- ↑ Voľby prezidenta Slovenskej republiky 2024: 2. kolo. volbysr.sk. [dostęp 2024-04-07]. (słow.).
- ↑ Matúš Beňo: News digest: With Pellegrini elected president, he's giving up several posts. sme.sk, 8 kwietnia 2024. [dostęp 2024-04-19]. (ang.).
- ↑ Stranu Hlas-SD povedie minister vnútra Matúš Šutaj Eštok. aktuality.sk, 1 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-03]. (słow.).
- ↑ Ivan Vilček: Peter Pellegrini složil slib a stal se šestým slovenským prezidentem. novinky.cz, 15 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-15]. (cz.).
- ↑ a b c d Michal Katuška: Pellegrini už má vyznamenania. Stratil by ich len v prípade odsúdenia. sme.sk, 15 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-18]. (słow.).