Rogienice Wielkie (gmina)
Rogienice Wielkie (do 1954 Rogienice) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku oraz w latach 1973–1976[3] w woj. białostockim (przejściowo w woj. warszawskim), a następnie w woj. łomżyńskim (dzisiejsze woj. podlaskie). Siedzibą gminy były Rogienice (Wielkie).
| gmina wiejska | |||
| 1919–54 i 1973–76[1] | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1919–1939: białostockie | ||
| Powiat |
1919–1932: kolneński | ||
| Siedziba | |||
| Populacja (1974) • liczba ludności |
| ||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Na początku okresu międzywojennego gmina Rogienice należała do powiatu kolneńskiego w woj. białostockim, a w związku ze zniesieniem powiatu 1 kwietnia 1932 roku gminę przyłączono do powiatu łomżyńskiego w tymże województwie[4]. 1 kwietnia 1939 roku gminę Rogienice wraz z całym powiatem łomżyńskim przyłączono do woj. warszawskiego[5].
Przez krótki okres po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną, lecz już z dniem 18 sierpnia 1945 roku została wraz z powiatem łomżyńskim wyłączona z woj. warszawskiego i przyłączona z powrotem do woj. białostockiego[6]. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina była podzielona na 25 gromad[7]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[8].
Reaktywowano ją jako gminę Rogienice Wielkie 1 stycznia 1973 roku w tymże powiecie i województwie[9]. Gmina objęła wówczas 26 sołectw: Budy-Mikołajki, Chludnie, Dobrzyjałowo, Drożęcin-Lubiejewo, Górki-Sypniewo, Górki-Szewkowo, Karwowo, Kisielnica, Kobylin, Kołaki-Strumienie, Kołaki-Wietrzychowo, Murawy, Nagórki, Pęza, Popki, Rogienice Piaseczne, Rogienice Wielkie, Rogienice-Wypychy, Stary Cydzyn, Stary Drożęcin, Śmiarowo, Waśki, Włodki, Wysokie Małe, Wysokie Wielkie i Zalesie[10]. 1 czerwca 1975 roku gmina weszła w skład nowo utworzonego woj. łomżyńskiego[11].
2 lipca 1976 roku została zniesiona, a jej tereny włączone do gmin[12]:
- Mały Płock (obszary sołectw: Chludnie, Kołaki-Strumienie, Kołaki-Wietrzychowo, Popki, Rogienice Piaseczne, Rogienice Wielkie, Rogienice-Wypychy, Śmiarowo, Waśki i Włodki),
- Piątnica (obszary sołectw: Budy-Mikołajki, Dobrzyjałowo, Drożęcin-Lubiejewo, Górki-Sypniewo, Górki-Szewkowo, Kisielnica, Kobylin, Murawy, Nagórki, Pęza, Stary Cydzyn i Stary Drożęcin),
- Stawiski (obszary sołectw: Karwowo, Wysokie Małe, Wysokie Wielkie i Zalesie).
Demografia
edytujW II Rzeczypospolitej
edytujWedług Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku gminę w ówczesnych granicach zamieszkiwało 5.369 osób – 5.200 było wyznania rzymskokatolickiego, 43 prawosławnego, 34 ewangelickiego, a 92 mojżeszowego. Jednocześnie 5.328 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 19 żydowską a 22 rosyjską. Było tu 791 budynków mieszkalnych[13].
Przypisy
edytuj- ↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. białostockiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
- ↑ Liczba ludności z publikacji "Rocznik Demograficzny Polski", GUS 1975-1995
- ↑ Do 28 września 1954 oraz od 1 stycznia 1973 do 1 lipca 1976
- ↑ Dz.U. z 1932 r. nr 3, poz. 18
- ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240
- ↑ Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ Uchwała nr XXI/72/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z 9 grudnia 1972 r (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z 1973 r. nr 1, poz. 1).
- ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
- ↑ Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 143
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 47.