Styl wspinaczki

Styl wspinaczki − szerokie pojęcie obejmujące ogólną ocenę całokształtu środków, tak materialnych, jak i intelektualnych, zaangażowanych w pokonanie drogi wspinaczkowej.

Od początków wspinania sposób pokonania danego problemu był uważany za równie istotny jak sam jego fakt. Początkowo wyróżniano przejścia bez przewodników jako szczególnie wartościowe. W miarę gromadzenia wiedzy i doświadczeń oraz pojawiania się wyspecjalizowanych środków technicznych pojęcie stylu ewoluowało.

Współcześnie powszechnie przyjęte jest docenianie minimalizacji użytych ułatwień, czego najdobitniejszym wyrazem jest powstanie nieco żartobliwej koncepcji "nago i boso".

W zakresie wielowyciągowych dróg wspinaczkowych o górskim charakterze wyróżniamy obecnie następujące style:

styl alpejski
- capsule
styl wyprawowy (oblężniczy)

W zakresie ogólnej koncepcji działania w terenie o charakterze skałkowym:

styl francuski (sportowy)
styl brytyjski (tradycyjny)
styl saksoński (piaskowcowy)

Ze względu na wcześniejszą znajomość drogi i podejście do asekuracji:

OS − on sight, po polsku zwany od strzału − polega na czystym, tj. bez odpadnięcia lub obciążania liny, przejściu drogi bez jej znajomości. Korzystanie z podpowiedzi, uprzednia lustracja drogi lub obserwacja innych wspinaczy są niedozwolone. Odmianą OS jest Flash (czasami uznawany za oddzielny styl) - podobnie jak przy OS drogę należy przejść w ciągu, lecz dopuszczane jest korzystanie z doświadczeń innych (podpowiedź, opis drogi, obejrzenie przejścia).
RP − red point, czyli czerwony punkt. Przejście całej drogi od początku do końca bez odpadnięć i odpoczynków. W przeciwieństwie do stylów OS i Flash, dozwolone jest wcześniejsze ćwiczenie drogi i opracowanie sekwencji przechwytów. Styl ten uważa się za normalny w przypadku trudniejszych dróg.
RK − Rotkreis, czyli czerwony krąg − Po odpadnięciu należy zjechać do najbliższego no handa i stamtąd kontynuować wspinaczkę. Nie trzeba wypinać liny z przelotów powyżej, więc część drogi pokonywana jest na wędkę.
AF − all free, french free − dopuszczalne jest obciążenie liny, wielokrotne próby na najtrudniejszych odcinkach drogi.
PP − pink point, pre protection, czyli różowy punkt. Podobne jak RP, należy przejść całą drogę w jednym ciągu, a w razie odpadnięcia zjechać do najbliższego nohand resta. Podstawową różnicą jest fakt, że linę wpina się do uprzednio przygotowanych przelotów (zamiast zakładania samemu punktów asekuracyjnych).
TR – top rope, czyli na wędkę. Lina asekurująca wspinacza biegnie na górę, przechodzi przez stanowisko i wraca do stojącego na dole partnera. Przejście drogi w tym stylu nie jest obecnie uznawane za klasyczne, jednak z uwagi na najmniejsze ryzyko urazów wspinaczka na wędkę ma znaczenie w treningu, patentowaniu drogi oraz we wspinaczkowej rekreacji, szczególnie u osób początkujących. Na komercyjnych ścianach wspinaczkowych najwięcej osób wspina się właśnie na wędkę.

Bibliografia

Craig Luebben: Wspinaczka w skale. tłumaczenie: Tomasz Kliś. Łódź: "Galaktyka", 2006. ISBN 83-89896-51-6.
Allen Fyffe, Iain Peter: Podręcznik wspinaczki. Łódź: "Galaktyka", 2003. ISBN 83-87914-09-6.