Synopa
Synopa (tur. Sinop, gr. Σινώπη, łac. Sinope) – miasto w północnej Turcji, nad Morzem Czarnym, ośrodek administracyjny prowincji Synopa. Port handlowy i rybacki a także kąpielisko morskie. W 2022 roku w mieście mieszkało 57 404 mieszkańców[1]. Miasto leży na pograniczu historycznych krain Paflagonii i Pontu.
 Panorama miasta | |
| Państwo | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Populacja (2022) • liczba ludności |
|
| Kod pocztowy |
57000 |
| Tablice rejestracyjne |
57 |
Położenie na mapie Turcji  | |
 42°01′36″N 35°09′04″E/42,026667 35,151111
| |
| Strona internetowa | |
Historia miasta
edytujStarożytność
edytujW miejscu obecnej Synopy istniała pierwotnie osada Hetytów. Jednakże właściwe miasto zostało założone w VII wieku p.n.e. przez greckich osadników z Miletu. Miasto szybko rozwinęło się jako ważny port czarnomorski, biło własną monetę, a nawet zaczęło zakładać własne kolonie.
W IV w p.n.e. na pewien czas miasto znalazło się pod władzą Persów. Później weszło w skład imperium Aleksandra Wielkiego i jego państw sukcesyjnych. W 183 roku p.n.e. zostało zajęte przez helleńskiego władcę Farankesa I, który przeniósł tu stolicę królestwa Pontu.
W 70 roku p.n.e. miasto zdobył rzymski wódz Lukullus i przyłączył je do republiki. Od tej pory Synopa dzieliła losy reszty państwa rzymskiego. Po podziale cesarstwa znalazła się w granicach jego części wschodniej, określanej potem jako Cesarstwo Bizantyńskie.
Średniowiecze
edytujW czasach bizantyjskich miasto było jednym z najważniejszych, czarnomorskich portów cesarstwa, gdyż leżało przy ważnym szlaku handlowym, biegnącym wzdłuż wybrzeża morskiego. Było ono również siedzibą biskupstwa.
Pod koniec XI wieku Synopa znalazła się przejściowo w rękach Seldżuków. Miasto odzyskał cesarz Aleksy I Komnen. Po zdobyciu Konstantynopola przez uczestników IV krucjaty miasto zajął Dawid I Wielki Komnen i przyłączył je do Cesarstwa Trapezuntu. W 1214 w stronę miasta zmierzał ze swoim wojskiem cesarz Teodor I Laskarys. Skłoniło to Seldżuków do zajęcia miasta i tym samym oddzielenia posiadłości Trapezuntu od Cesarstwa Nikei.
W XIV i w pierwszej połowie XV wieku miastem władali na wpół niezależni emirowie, lawirujący pomiędzy państwem Komnenów, a innymi państwami tureckimi. W 1461 roku miasto zdobył sułtan Mehmed II.
Czasy nowożytne i współczesność
edytujW 1853 podczas wojny krymskiej, w pobliżu Synopy Rosjanie pokonali flotę turecką (patrz Bitwa pod Synopą).
Zabytki
edytujZnani mieszkańcy miasta
edytuj- W Synopie urodził się i został pochowany Mitrydates VI Eupator - najsłynniejszy król Pontu.
- Pochodzi stąd także słynny filozof, przedstawiciel szkoły cyników - Diogenes z Synopy.
- Wychowankiem miasta jest też Difilos z Synopy, znany grecki poeta, żyjący na przełomie IV i III wieku p.n.e..
- Z Synopy pochodzi Marcjon, chrześcijański teolog, twórca herezji marcjonizmu.
Przypisy
edytuj- ↑ Address-based population registration system (ADNKS) results dated 31 December 2022, Favorite Reports [online], TÜİK, 31 grudnia 2022 [dostęp 2023-05-22] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Piotr Krupczyński [w:], Encyklopedia Kultury Bizantyńskiej, Warszawa 2002, s. 449-450.