T-14
T-14 – rosyjski czołg podstawowy opracowany w 2014 i produkowany w zakładach Urałwagonzawod w Niżnym Tagile. Znany jest pod nazwą Armata (ros. Армата) od nazwy zastosowanej platformy gąsienicowej. Nosi fabryczne oznaczenie „obiekt 148”.
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Urałwagonzawod |
| Typ pojazdu | |
| Załoga |
3[1] |
| Historia | |
| Prototypy |
2013[potrzebny przypis] |
| Produkcja |
od 2014 |
| Egzemplarze | |
| Dane techniczne | |
| Silnik | |
| Transmisja |
8-biegowa, automatyczna |
| Pancerz |
reaktywny, stal 44S-SW-Sz[3] |
| Masa |
48 ton[1] |
| Osiągi | |
| Prędkość |
80–90 km/h[1] |
| Zasięg pojazdu |
>500 km |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 1 × armata czołgowa gładkolufowa kal. 125 mm 2A82-1M / 2A83 152 mm[4] i 1-2 karabiny maszynowe kalibru 7,62 mm[5] | |
| Użytkownicy | |
| Rosja | |
Historia
edytujPrace nad konstrukcją prowadzono po 2000 roku w zakładach Uralskiej Fabryki Pojazdów (Urałwagonzawod) jako część projektu uniwersalnej platformy bojowej Armata[potrzebny przypis]. Podczas projektowania korzystano z doświadczeń uzyskanych przy projektach Czarny Orzeł oraz Obiekt 195, mających swoje początki w latach 80. XX wieku. Celem projektu była budowa uniwersalnej platformy bojowej służącej do opracowania wielu rodzajów pojazdów wojskowych. Po raz pierwszy prototypy rodziny pojazdów zaprezentowano na wystawie Russian Arms Expo w Niżnym Tagile we wrześniu 2013 roku[6]. Pierwszy prototyp rozpoczął testy dwa miesiące później[potrzebny przypis]
Czołg ten został zaprezentowany po raz pierwszy na paradzie z okazji zwycięstwa w II wojnie światowej 9 maja 2015 roku wraz z pozostałymi pojazdami z rodziny Armata[7]. O niedopracowaniu czołgu świadczyło, że podczas próby defilady 7 maja jeden z czołgów doznał awarii układu napędowego i próba jego odholowania nie powiodła się[5]. Pojazd do końca 2016 roku miał przejść państwowe testy i zostać oficjalnie włączonym do rosyjskich sił zbrojnych[potrzebny przypis]. W 2015 r. zapowiedziano, że do 2020 roku miało zostać dostarczonych 2300 sztuk tych pojazdów, natomiast dwa lata później przewidywano już tylko zakup[8] 100 sztuk. W pierwszym kwartale 2020 wstrzymano prace rozwojowe nad silnikiem czołgu T-14, co przerwało prace nad jego wdrożeniem do bliżej nieokreślonego terminu[6][9]. 8 października 2022 roku zauważono pojedynczą sztukę T-14[10] w rejonie miasta Ługańsk podczas inwazji na Ukrainę.
Charakterystyka
edytujCzołg podstawowy T-14 opiera się na gąsienicowym podwoziu projektu Armata. Zastosowany pancerz 44S-SW-Sz został opracowany do zachowywania swoich właściwości w warunkach arktycznych[11]. Załoga umieszczona jest w wielowarstwowej opancerzonej kapsule odseparowanej od zasobnika z amunicją[potrzebny przypis]. Kierowca zajmuje stanowisko po lewej stronie, dowódca po prawej, a działonowy pośrodku[5]. Czołg ma zdalnie kontrolowaną bezzałogową wieżę wyposażoną w armatę 2A82-1M kalibru 125 mm z zapasem 45 pocisków. Ponadto w wieży umieszczony jest współosiowy karabin maszynowy. Drugi karabin maszynowy kalibru 7,62 mm umieszczony jest obrotowo na wieży, sprzężony z głowicą obserwacyjną dowódcy[5]. Początkowo przewidywano, że obok armaty czołg będzie uzbrojony w działko automatyczne 30 mm lub granatnik automatyczny kalibru 57 mm i karabin maszynowy kalibru 12,7 mm, lecz nie zostały ostatecznie zastosowane[5]. Pojazd posiada zarówno aktywne, jak i pasywne systemy obrony własnej. Wyposażony jest w system radarowy typu AESA działający w paśmie Ka bazującym na rozwiązaniach z samolotu PAK-FA[12].
Wojna na Ukrainie
edytujW kwietniu 2023 roku czołgi T-14 zostały wysłane w rejon walk na Ukrainie, w maju zaś tego roku weszły do walki z siłami ukraińskimi[13]. Wobec jednak nasycenia ukraińskiej obrony zachodnimi środkami przeciwpancernymi, i utratą przez Rosję na Ukrainie około 2600 czołgów różnych typów, już do lata tego roku czołgi T-14 zostały wycofane z Ukrainy[13]. Według wywiadu brytyjskiego, T-14 na Ukrainie były w złym stanie technicznym[13].
Pozostałe pojazdy z rodziny Armata
edytujZobacz też
edytuj- Czarny Orzeł – projekt czołgu poprzedzający T-14
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Tomas Hirst: Russia just unveiled its new Armata battle tank. Business Insider, 2015-04-21. [dostęp 2015-04-24]. (ang.).
- ↑ Дизельный двигатель 12Н360. [dostęp 2015-04-23].
- ↑ „Армата” против „Леопарда 2" и „Абрамса”. [dostęp 2015-05-08].
- ↑ В интернете выложили фотографии танка нового поколения „Армата” – Российская газета [online], rg.ru [dostęp 2017-11-20].
- ↑ a b c d e Tomasz Szulc. Nowości moskiewskiej defilady zwycięstwa. „Nowa Technika Wojskowa”. 6/2015, s. 9–12, czerwiec 2015.
- ↑ a b Mu Xuequan: Russia to reveal newest Armata tanks in 2015. Xinhuanet, 2014-11-18. [dostęp 2015-04-24]. (ang.).
- ↑ Wielka defilada w Moskwie. Rosja pokazuje swoją najnowocześniejszą broń światu. Onet.
- ↑ Putina nie stać na Armatę, „wyborcza.pl” [dostęp 2018-08-01].
- ↑ Tom Porter: Russia: Top secret T-14 Armata tank revealed on film. International Business Times, 2015-03-25. [dostęp 2-015-04-24]. (ang.).
- ↑ T-14 Armata In Luhansk: Russia’s Most Capable Tank Finally Deployed For Combat in Ukraine – Reports. Military Watch Magazine.
- ↑ Denis Kungurov: Secret new Russian tank could be deployed to Arctic zones. Russia Beyond The Headlines, 2014-11-14. [dostęp 2015-04-24]. (ang.).
- ↑ New Armata universal combat vehicle platform equipped with radar as the T-50 fighter aircraft.. Army Recognition, 2014-01-26. [dostęp 2015-04-24]. (ang.).
- ↑ a b c Maya Carlin: Russia's T-14 Armata Tank: A Game Changer or Simply a Big Joke?. The National Interest, 1 lutego 2024. [dostęp 2024-02-02]. (ang.).
- ↑ В сети интернет появилось видео тяжелой БМП Т-15 на базе Арматы. [dostęp 2015-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 marca 2015)].
- ↑ a b c Следующий – Т-14. [dostęp 2015-04-23].