Tiazydy

Tiazydy, diuretyki tiazydowe – grupa leków moczopędnych o budowie sulfonamidowej będących pochodnymi lub analogami benzotiadiazyny.

Benzotiadiazyna, struktura macierzysta tiazydów

Historia

Tiazydy odkryto podczas poszukiwań inhibitorów anhydrazy węglanowej silniejszych od acetazolamidu.

Mechanizm działania

Tiazydy powodują hamowanie działania białkowego kotransportera sodowo-chlorkowego w cewce dalszej nefronu, co zmniejsza przechodzenie sodu i chloru ze światła cewki do komórek jej nabłonka. Następstwem jest zwiększone wydalanie sodu i wtórnie zgromadzonej w ustroju wody. Nasileniu ulega ponadto wydalanie potasu i magnezu oraz zatrzymanie wapnia.

Efektywność

Maksymalna efektywność oceniana jest na 15%, co oznacza, że o tyle zwiększa się wskutek działania leków z tej grupy wydalanie sodu przesączonego w kłębuszkach nerkowych.

Leki należące do grupy

• tiazydy
  • hydrochlorotiazyd
  • bendroflumetiazyd
  • bemetyzyd
• analogi tiazydów
  • mefruzyd
  • chlorotalidon
  • ksypamid
  • klopamid
  • indapamid
  • chlorotiazyd

Podstawowe wskazania

• niewydolność serca
• nadciśnienie tętnicze
• marskość wątroby przebiegająca z wodobrzuszem i obrzękami
• niewydolność nerek przy GFR > 30 ml/min/1,73 m²
• zespół napięcia przedmiesiączkowego

Przeciwwskazania

• ciężka niewydolność nerek (GFR < 30 ml/min/1,73 m²)
• ciężka niewydolność wątroby
• ciężkie zaburzenia elektrolitowe
  • hipokaliemia
  • hiponatremia
  • hiperkalcemia
• uczulenie na sulfonamidy
• zatrucie glikozydami nasercowymi
• ciąża i okres karmienia piersią

Działania niepożądane

• zaburzenia elektrolitowe
  • hiponatremia
  • hipokaliemia
  • hipomagnezemia
  • hiperkalcemia
• odwodnienie i przednerkowa ostra niewydolność nerek
• spadek ciśnienia tętniczego
• wzrost ryzyka zakrzepowo-zatorowego
• hiperglikemia
• hipertrójglicerydemia
• wzrost stężenia cholesterolu LDL
• hiperurykemia i dna moczanowa
• dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego
• zaburzenia w obrazie krwi (rzadko)
  • niedokrwistość
  • leukopenia
  • małopłytkowość
• odczyny uczuleniowe (rzadko)
• ostre zapalenie trzustki (rzadko)

Możliwe interakcje

Ze względu na spadek stężenia potasu w surowicy istnieje ryzyko interakcji z glikozydami nasercowymi. Należy też pamiętać, że jednoczesne podawanie z tiazydami diuretyków pętlowych lub glikokortykosteroidów nasila hipokaliemię.

Bibliografia

• Wojciech Kostowski, Lucyna Antkiewicz-Michaluk: Farmakologia : podstawy farmakoterapii : podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy. Warszawa: Wydaw. Lekarskie PZWL, 2001. ISBN 83-200-2504-4. Brak numerów stron w książce
• Ernst Mutschler, Gerd Geisslinger: Farmakologia i Toksykologia Mutschlera. MedPharm, 2010. ISBN 978-83-60466-81-0. Brak numerów stron w książce
• Gerd Herold: Medycyna wewnętrzna : repetytorium dla studentów medycyny i lekarzy. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006. ISBN 83-200-3380-2. Brak numerów stron w książce

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.