Województwo skierniewickie
Województwo skierniewickie – województwo ze stolicą w Skierniewicach, jedno z 49 istniejących w latach 1975–1998. W 1999 zostało podzielone między województwo łódzkie a mazowieckie.
| ||||
| 1975–1998 | ||||
| Państwo | ||||
|---|---|---|---|---|
| Data powstania |
1 czerwca 1975 | |||
| Data likwidacji |
31 grudnia 1998 | |||
| Siedziba wojewody i sejmiku | ||||
| Powierzchnia |
3960 km² | |||
| Populacja (1998) • liczba ludności |
| |||
| • gęstość |
107 os./km² | |||
| Tablice rejestracyjne |
SK, SN, SF | |||
Położenie na mapie Polski
| ||||
Województwo skierniewickie graniczyło z województwami: płockim, warszawskim, radomskim, piotrkowskim, łódzkim.
Powierzchnia województwa wynosiła 3960 km². Administracyjnie województwo dzieliło się na 8 miast i 36 gmin. Całe województwo skierniewickie miało kierunkowy numer telefoniczny 46. Kod pocztowy zaczynał się od numeru 96-100 do 96-521. Choć w momencie tworzenia województwa to Żyrardów był największym miastem w regionie, to jednak mniejsze od niego Skierniewice zostały stolicą województwa.
Urzędy Rejonowe
edytuj- Urząd Rejonowy w Łowiczu dla gmin: Bielawy, Chąśno, Domaniewice, Kocierzew Południowy, Łowicz, Łyszkowice, Nieborów i Zduny oraz miasta Łowicz
- Urząd Rejonowy w Rawie Mazowieckiej dla gmin: Biała Rawska, Cielądz, Głuchów, Kowiesy, Rawa Mazowiecka, Regnów i Sadkowice oraz miasta Rawa Mazowiecka
- Urząd Rejonowy w Skierniewicach dla gmin: Bolimów, Brzeziny, Dmosin, Godzianów, Jeżów, Lipce Reymontowskie, Maków, Nowy Kawęczyn, Puszcza Mariańska, Rogów, Skierniewice i Słupia oraz miast Brzeziny i Skierniewice
- Urząd Rejonowy w Sochaczewie dla gmin: Młodzieszyn, Nowa Sucha, Rybno, Sochaczew i Teresin oraz miasta Sochaczew
- Urząd Rejonowy w Żyrardowie dla gmin: Baranów, Jaktorów, Mszczonów, Radziejowice, Wiskitki i Żabia Wola oraz miasta Żyrardów
Największe miasta
edytuj
Skierniewice – 48 696
Żyrardów – 41 443
Sochaczew – 37 585
Łowicz – 31 750
Rawa Mazowiecka – 18 422
Brzeziny – 12 924
Mszczonów – 6293
Biała Rawska – 3231
Ludność w latach
edytuj| Rok | Liczba mieszkańców |
|---|---|
| 1975 (31 grudnia)[1] | 388,7 tys. |
| 1976 (31 grudnia)[2] | 389,8 tys. |
| 1977 (31 grudnia)[3] | 391,4 tys. |
| 1978 (spis powszechny)[4] | 393 397 |
| 1978 (31 grudnia)[5] | 393,5 tys. |
| 1979 (31 grudnia)[6] | 395,1 tys. |
| 1980 (31 grudnia)[7] | 396,9 tys. |
| 1983 (31 grudnia)[8] | 404,8 tys. |
| 1985 (31 grudnia)[9] | 409,5 tys. |
| 1986[10] | 411,5 tys. |
| 1987[11] | 413,2 tys. |
| 1988[12] | 415,2 tys. |
| 1989 (31 grudnia)[13] | 418,2 tys. |
| 1990 (30 czerwca)[14] | 418,7 tys. |
| 1990 (31 grudnia)[14] | 419,3 tys. |
| 1991 (31 grudnia)[15] | 420,7 tys. |
| 1992 (31 grudnia)[16] | 423,1 tys. |
| 1993 (30 czerwca)[17] | 423 tys. |
| 1994 (31 grudnia)[18] | 423,8 tys. |
| 1995 (30 czerwca)[19] | 423,6 tys. |
| 1995 (31 grudnia)[20] | 424 tys. |
| 1997 (31 grudnia)[21] | 423,9 tys. |
Administracja rządowa
edytujTerenowym organem Administracji Rządowej był wojewoda skierniewicki, wyznaczany przez Prezesa Rady Ministrów. Siedzibą wojewody było miasto Skierniewice.
Wojewodowie skierniewiccy
edytujOd czerwca 1975 do 31 grudnia 1998 roku funkcje wojewody spełniało pięciu wojewodów:
- Stanisław Barański 1975–1980 (PZPR)
- Kazimierz Borczyk 1980–1990 (PZPR)
- Stanisław Czuba 1990–1994 (KLD)
- Andrzej Charzewski 1994–1997 (PSL)
- Jerzy Olejniczak 1997–1998 (AWS)
Wicewojewodowie
edytuj- Marian Gała (1975–1981) (PZPR)
- Piotr Myszkowski (1981–1990) (PZPR)
- Zygmunt Michalak (1990–1994) (KLD)
- Franciszek Opiłowski (1994–1998) (PSL)
- Kazimierz Orzechowski (1998) (AWS)
Gospodarka
edytujWojewództwo skierniewickie miało charakter rolniczo-przemysłowy. Głównymi ośrodkami przemysłowymi w województwie skierniewickim były:
Transport
edytujPrzez teren województwa skierniewickiego przebiegały szlaki drogowe i kolejowe oraz istniało w województwie lotnisko wojskowe, obecnie w województwie mazowieckim koło Sochaczewa.
Drogi
edytuj- Droga E 30, wcześniej E 8, E 12 – obecnie autostrada A2
- Droga E 67, wcześniej E 82 – obecnie droga ekspresowa S8
- Droga krajowa 27, obecnie 50 – przebiega przez Sochaczew, Żyrardów
- Droga 70 – Zawady, Skierniewice, Łowicz
- Droga wojewódzka 703, 704, 705, 708, 719
Koleje
edytuj- Linia kolejowa numer 1 Warszawa Centralna – Katowice
- Linia kolejowa numer 3 Warszawa Zachodnia – Kunowice
- Linia kolejowa numer 4 Grodzisk Mazowiecki – Zawiercie
- Linia kolejowa numer 11 Skierniewice – Łowicz Główny
- Linia kolejowa numer 12 Skierniewice – Łuków
- Linia kolejowa numer 15 Bednary – Łódź Kaliska
- Linia kolei wąskotorowej Rogów – Biała Rawska
- Linia kolei wąskotorowej Sochaczew – Wyszogród – Piaski[potrzebny przypis]
Komunikacja
edytujKomunikacja miejska
edytujW miastach województwa skierniewickiego istniały miejskie zakłady komunikacyjne: w Skierniewicach, Sochaczewie, Łowiczu, Żyrardowie, Rawie Mazowieckiej.
Komunikacja autobusowa
edytujW byłym województwie skierniewickim była dobrze zorganizowana komunikacja autobusowa. Istniała Polska Komunikacja Samochodowa (PKS) w Skierniewicach, Żyrardowie, Sochaczewie, Rawie Maz., Brzezinach, Mszczonowie.
Komunikacja kolejowa
edytujWojewództwo miało dogodne połączenia między miastami województwa skierniewickiego:
- Skierniewice – Łowicz – Skierniewice
- Skierniewice – Żyrardów – Skierniewice
- Łowicz – Sochaczew – Łowicz
W Sochaczewie istniały połączenia kolei wąskotorowej Sochaczew – Chodaków, Brochów, Tułowice do Wilcz Tułowskich i Wyszogrodu. Drugą linią wąskotorową była linia łącząca Rogów z Rawą Maz., Białą Rawską.
Komunikacja lotnicza
edytujW województwie skierniewickim nie istniał port lotniczy. Najbliższym był port lotniczy w Warszawie i Łodzi w sąsiednich województwach łódzkim i warszawskim.
Środowisko naturalne
edytujRzeki woj. skierniewickiego
edytuj
Jeziora i zalewy
edytuj- Jezioro Okręt
- Jezioro Rydwan
- Zalew Zadębie
- Zalew Bolimowski
- Zalew Rochna
- Zalew Tatar
- Zalew Żyrardowski
Parki krajobrazowe, lasy
edytuj- Bolimowski Park Krajobrazowy
- Las Zwierzyniecki
- Las Młodzieszyński
- Las Stanisławów
Edukacja i kultura
edytujGłównym ośrodkiem kulturalnym województwa były Skierniewice. W 1977 roku powstało Skierniewickie Święto Kwiatów, Owoców i Warzyw odbywające się do dnia dzisiejszego.
W województwie istniały instytuty i placówki naukowe:
- Instytut Sadownictwa
- Instytut Warzywnictwa
- Instytut Kwiaciarstwa (obecnie nieistniejący, połączony z Instytutem Sadownictwa)
W województwie istniały pola doświadczalne Polskiej Akademii Nauk funkcjonujące do dziś w Skierniewicach.
W województwie skierniewickim istniało wiele szkół:
- Przedszkola,
- Szkoły podstawowe,
- Licea,
- Szkoły techniczne,
- Szkoły zawodowe,
- Szkoły wyższe.
Uczelnie
edytuj
W województwie skierniewickim w latach 1975–1998 funkcjonowały szkoły wyższe:
- Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Skierniewicach
- Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna w Skierniewicach[22]
- Wyższe Seminarium Duchowne w Łowiczu
- Akademia Rolnicza w Skierniewicach i Łowiczu
Religia
edytujDominującą religią wyznawaną przez większość mieszkańców województwa skierniewickiego było chrześcijaństwo, należące głównie do Kościoła katolickiego. Wszystkie parafie katolickie, poza jedną, wchodziły w skład diecezji łowickiej[23]. Parafia Wojskowa Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Skierniewicach od 1993 roku należy do dekanatu Sił Powietrznych w Ordynariacie Polowym Wojska Polskiego.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Rocznik statystyczny 1976, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1976, s. L.
- ↑ Rocznik statystyczny 1977, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1977, s. XLVI.
- ↑ Rocznik statystyczny 1978, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1978, s. XLVIII.
- ↑ Rocznik Statystyczny Województw 1980, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1980, s. 28 (s. 88 dokumentu PDF) [zarchiwizowane z adresu 2021-12-30].
- ↑ Rocznik statystyczny 1979, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1979, s. L.
- ↑ Rocznik statystyczny 1980, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1980, s. LVIII.
- ↑ Rocznik statystyczny województw 1981, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1982, s. 5 (s. 54 dokumentu PDF) [zarchiwizowane z adresu 2021-05-24].
- ↑ Encyklopedia powszechna PWN, wyd. trzecie, t. 3, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985, s. 600, ISBN 83-01-00003-1.
- ↑ Encyklopedia powszechna PWN, t. 5 (suplement), Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 318.
- ↑ Świat w przekroju 1988, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1989, s. 270.
- ↑ Encyklopedia popularna PWN, wyd. dwudzieste trzecie zmienione i uzupełnione, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 780, ISBN 83-01-10416-3.
- ↑ Świat w przekroju 1991, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 271, ISSN 0137-6799.
- ↑ Encyklopedia popularna PWN, wyd. dwudzieste pierwsze zmienione i uzupełnione, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1991, s. 657.
- ↑ a b Rocznik statystyczny województw 1991, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1991, s. 15 (s. 76 dokumentu PDF) [zarchiwizowane z adresu 2021-08-30].
- ↑ Encyklopedia popularna PWN, wyd. dwudzieste trzecie zmienione i uzupełnione, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 657.
- ↑ Mały rocznik statystyczny 1994, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1994, s. 434.
- ↑ Mały rocznik statystyczny 1994, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1994, s. 435.
- ↑ Mały rocznik statystyczny 1996, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1996, s. 447, ISSN 0079-2608.
- ↑ Mały rocznik statystyczny 1996, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1996, s. 448, ISSN 0079-2608.
- ↑ Rocznik statystyczny województw 1996, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1996, s. 25 (s. 94 dokumentu PDF).
- ↑ Rocznik statystyczny województw 1998, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1998, s. XL-XLI (s. 41-42 dokumentu PDF).
- ↑ http://wsehsk.home.pl/index.php?menu=1&page=3
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2014-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-20)].