Wojna albańsko-wenecka
Wojna albańsko-wenecka – konflikt zbrojny trwający w latach 1447-1448 między Albanią a Republiką Wenecką, wspartą przez Imperium Osmańskie.
 Rzeki Drin i Buna widziane z zamku Rozafy | |||
| Czas |
grudzień 1447-4 października 1448 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Wynik |
zwycięstwo Albańczyków | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Tło wydarzeń
edytujW 1444 roku powstała Liga w Lezhy - sojusz albańskich książąt pod dowództwem Skanderbega; w tym roku Nikollë Dukagjini, członek należącego do ligi rodu Dukagjinów, zabił innego członka ligi, władcy Dagnum Lekë Zaharię[1][2][3]. Między nimi toczył się spór o poślubienie Irene Dushmani, jedynej córki księcia Zadrimy, Lekë Dushmaniego[4][5][3]. Ponieważ Zaharia był bezdzietny, więc w rezultacie księstwo nie miało następcy, Dagnum zostało przekazane Republice Weneckiej[2][6][1][7]. Skanderbeg wezwał Wenecję do oddania pod władzę członków Ligi w Lezhy miasta Dagnum; Wenecja odmówiła, co skłoniło Skanderbega do wypowiedzenia republice wojny[2][8][7].
Albania następnie wysłała posłów do władcy Serbii Jerzego I Brankovicia oraz Zety Stefana Crnojevicia; serbski władca wyraził chęć pomocy Skanderbegowi przeciwko Republice Weneckiej, jednak nie przeciwko Imperium Osmańskiemu[2]. Z kolei Republika Wenecka zaoferowała Skanderbegowi 1000 dukatów i ochronę kraju w zamian za zrzeczenie się roszczeń wobec Dagnumu, co zostało odrzucone[9].
Przebieg wojny
edytuj
W grudniu 1447 roku[10] Vrana Konti i jego siły liczące od 3 do 4 tys. osób rozpoczęły ochronę albańskich granic w przypadku osmańskiego ataku, a Skanderbeg wraz z 14-tysięczną armią rozpoczął marsz na Dagnum; początkowo zaoferował broniącemu miasta możliwość kapitulacji, jednak po odrzuceniu propozycji, siły albańskie zaczęły oblężenie miejscowości[2][8]. W celu wywarcia presji na Republikę Wenecką, siły Skanderbega zaatakowały również Durazzo, które w konsekwencji zostało odcięte od handlu[9].
Republika Wenecka uważała wówczas Skanderbega za zbuntowanego osmańskiego wasala; jej władze zaoferowały 100 dukatów miesięcznie do końca życia osobie, która zabije albańskiego dowódcę[11][12]. 27 czerwca 1448 roku z polecenia weneckich władz, kasztelan szkoderskiego zamku Rozafy Andrea Venier[13] próbował przekonać sułtana Murada II do zaatakowania Albanii[2]. Venier został następnie wysłany w celu spotkania się ze Skanderbegiem w celu przekonania go do przerwania działań wojennych[14] oraz wykluczenia rodu Dukagjini z Ligi w Lezhy[15]; oba warunki zostały odrzucone[16]. 23 lipca 1448 roku Skanderbeg wraz ze swoją armią przekroczył rzekę Drin, spotykając następnie 15-tysięczne weneckie siły dowodzone przez Daniela Iurichiego, były one złożone głównie z najemników[17]. Bitwa rozpoczęła się atakiem albańskich łuczników[18], a po godzinach walk siły weneckie się wycofały, podczas pościgu, Albańczycy większość sił armii weneckiej[19][20][15][21]. Po stronie weneckiej zginęło 2,5 tys. żołnierzy, a po albańskiej około 400[12][19].
14 sierpnia 1448 roku miała miejsce bitwa pod Oranikiem, w której 6-tysięczne siły Skanderbega pokonały 15-tysięczną armię dowodzoną przez Mustafę Paszę.
Następstwa
edytuj4 października 1448 roku w Alessio odbyła się konferencja pokojowa, na mocy której Dagnum pozostało w weneckich granicach w zamian za zapewnienie Skanderbegowi azylu w przypadku wypędzenia go z Albanii oraz za coroczną wypłatę w wysokości 1400 dukatów; mimo porozumienia, stosunki wenecko-albańskie nie były dobre, a nawet dochodziło do potyczek między armiami tych państw[12].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Hodgkinson 1999 ↓, s. 83.
- ↑ a b c d e f Fine 1994 ↓, s. 557.
- ↑ a b Frashëri 2002 ↓, s. 146.
- ↑ Francione 2003 ↓, s. 61.
- ↑ Francione 2003 ↓, s. 62.
- ↑ Franco 1539 ↓, s. 84.
- ↑ a b Hodgkinson 1999 ↓, s. 84.
- ↑ a b Franco 1539 ↓, s. 85.
- ↑ a b Hodgkinson 1999 ↓, s. 85.
- ↑ Schmitt 2009 ↓, s. 87.
- ↑ Myrdal 1978 ↓, s. 48.
- ↑ a b c Noli 1947 ↓, s. 40.
- ↑ O'Connell 2009 ↓, s. 124.
- ↑ Hodgkinson 1999 ↓, s. 86.
- ↑ a b Hodgkinson 1999 ↓, s. 87.
- ↑ Francione 2003 ↓, s. 67.
- ↑ Schmitt 2001 ↓, s. 490.
- ↑ Franco 1539 ↓, s. 87.
- ↑ a b Francione 2003 ↓, s. 68.
- ↑ Franco 1539 ↓, s. 88.
- ↑ Hodgkinson 1999 ↓, s. 88.
Bibliografia
edytuj- Demetrio Franco, Comentario de le cose de' Turchi, et del S. Georgio Scanderbeg, principe d' Epyr, Wenecja: Altobello Salkato, 1539, ISBN 99943-1-042-9.
- Fan Noli, George Castrioti Scanderbeg (1405–1468), Naim Frashëri, 1947, OCLC 732882.
- Jan Myrdal, Albania defiant, Monthly Review Press, 1978, ISBN 978-0-85345-356-7.
- John Van Antwerp Fine, The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest, University of Michigan Press, 1994, ISBN 978-0-472-08260-5.
- Harry Hodgkinson, Scanderbeg: From Ottoman Captive to Albanian Hero, Centre for Albanian Studies, 1999, ISBN 978-1-873928-13-4.
- Oliver Jens Schmitt, Das venezianische Albanien (1392–1479), Monachium: R. Oldenbourg Verlag, 2001, ISBN 3-486-56569-9.
- Kristo Frashëri, Gjergj Kastrioti Skënderbeu: jeta dhe vepra, 1405–1468, Tirana: Toena, 2002, ISBN 99927-1-627-4.
- Gennaro Francione, Skenderbeu: Një hero modern, Naim Frashëri, 2003, ISBN 978-99927-38-75-7.
- Monique O'Connell, Men of empire: power and negotiation in Venice's maritime state, JHU Press, 2009, ISBN 978-0-8018-9145-8.
- Oliver Jens Schmitt, Skanderbeg: der neue Alexander auf dem Balkan, Ratyzbona: Friedrich Pustet, 2009, ISBN 978-3-7917-2229-0.