Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Przejdź do zawartości

Drożko: Różnice pomiędzy wersjami

To jest dobry artykuł
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m MalarzBOT: zmiana dotychczasowych szablonów wyróżnień na {{wyróżnienie}}
infobox
Linia 1: Linia 1:
{{wyróżnienie|DA}}
{{wyróżnienie|DA}}
{{Władca infobox
⚫
[[Plik:Siedlungsgebiet Abodriten2.png|thumb|Państwo Obodrytów w czasach panowania księcia Drożka (795–809)]]
|władca = Drożko
⚫
'''Drożko'''<ref>Taka forma używana w największym kompendium encyklopedycznym dotyczącym Słowian we wczesnym średniowieczu: J. Nalepa, ''Drożko'' [w:] ''[[Słownik starożytności słowiańskich]]'', t. I, Wrocław 1961, s.387–388.</ref>, ''Drażko'' ([[łacina|łac.]] ''Thrasuco'', ''Thrasucho'', ''Thrasco'', ''Thasco'', ''Drasco'', ''Drasocus'', data ur. nieznana, zm. [[809]], [[Rerik (osada słowiańska)|Rerik]]) – [[Obodryci|obodrycki]] książę wielkoplemienny w latach [[795]]<ref>W źródłach pojawia się dopiero w 798. Por. A. Turasiewicz, ''Dzieje polityczne Obodrzyców: od IX wieku do utraty niepodległości w latach 1160–1164'', Kraków 2004, s. 45–46.</ref>–[[809]], zapewne syn lub dalszy krewny [[Wican]]a<ref>J. Strzelczyk, ''Zapomniane narody Europy'', Wrocław 2006, s. 237. Za syna Wicana uważa go również J. Banaszkiewicz, ''Tradycje dynastyczno-plemienne Słowiańszczyzny północnej'' [w:] ''Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się nowej mapy Europy'', red. H. Samsonowicz, Kraków 2000, s. 263.</ref>, ojciec [[Czedróg|Czedroga]], przez niektórych historyków uważany za brata [[Godelaib]]a<ref>Tak m.in. W. Bogusławski, ''Dzieje Słowiańszczyzny północno-zachodniej do połowy XIII wieku'', t. III, Poznań 1892, s. 38. Wydawał się przychylać do tej interpretacji także H. Łowmiański, ''Początki Polski'', t. V, Warszawa 1973, s. 255.</ref>.
|imiona =
|tytulatura =
|grafika = Siedlungsgebiet Abodriten2.png
⚫
|opis grafiki = Państwo Obodrytów w czasach panowania księcia Drożka (795–809)
|herb =
|opis herbu =
|faksymile =
|opis faksymile =
|dewiza =
|1. tytuł = [[książęta Obodrzyców|książę wielkoplemienny Obodrytów]]
|1. od = 795
|1. do = 809
|1. koronacja =
|1. poprzednik = [[Wican]]
|1. następca = [[Sławomir (książę obodrzycki)|Sławomir]]
|dynastia =
|data urodzenia =
|miejsce urodzenia =
|data śmierci = [[809]]
|miejsce śmierci = [[Rerik (osada słowiańska)|Rerik]]
|przyczyna śmierci =
|miejsce spoczynku =
|ojciec =
|matka =
|rodzeństwo = [[Godelaib]] (?)
|1. związek =
|1. związek z =
|1. związek od =
|1. związek do =
|1. dzieci = [[Czedróg]]
|2. dzieci =
|odznaczenia =
|commons =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
⚫
}}
⚫
'''Drożko'''<ref>Taka forma używana w największym kompendium encyklopedycznym dotyczącym Słowian we wczesnym średniowieczu: J. Nalepa, ''Drożko'' [w:] ''[[Słownik starożytności słowiańskich]]'', t. I, Wrocław 1961, s.387–388.</ref>, ''Drażko''<ref>{{Cytuj |autor = Benedykt Zientara |tytuł = Historia powszechna średniowiecza |data = 1994 |isbn = 83-85660-11-9 |miejsce = Warszawa |s = 144}}</ref> ({{łac.|Thrasuco}}, ''Thrasucho'', ''Thrasco'', ''Thasco'', ''Drasco'', ''Drasocus'', data ur. nieznana, zm. [[809]] w [[Rerik (osada słowiańska)|Rerik]]u) – [[Obodryci|obodrycki]] książę wielkoplemienny w latach [[795]]<ref>W źródłach pojawia się dopiero w 798. Por. A. Turasiewicz, ''Dzieje polityczne Obodrzyców: od IX wieku do utraty niepodległości w latach 1160–1164'', Kraków 2004, s. 45–46.</ref>–[[809]], zapewne syn lub dalszy krewny [[Wican]]a<ref>J. Strzelczyk, ''Zapomniane narody Europy'', Wrocław 2006, s. 237. Za syna Wicana uważa go również J. Banaszkiewicz, ''Tradycje dynastyczno-plemienne Słowiańszczyzny północnej'' [w:] ''Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się nowej mapy Europy'', red. H. Samsonowicz, Kraków 2000, s. 263.</ref>, ojciec [[Czedróg|Czedroga]], przez niektórych historyków uważany za brata [[Godelaib]]a<ref>Tak m.in. W. Bogusławski, ''Dzieje Słowiańszczyzny północno-zachodniej do połowy XIII wieku'', t. III, Poznań 1892, s. 38. Wydawał się przychylać do tej interpretacji także {{Cytuj |autor=Henryk Łowmiański |tytuł=Początki Polski |wolumin=V |miejsce=Warszawa |data=1973 |s=255}}</ref>.


== Wzrost znaczenia państwa plemiennego Obodrzyców ==
== Wzrost znaczenia państwa plemiennego Obodrzyców ==
⚫
Drożko po raz pierwszy pojawia się w źródłach w [[798]], kiedy to zwyciężył [[Sasi|Sasów]] ([[Nordalbingowie|Nordalbingów]]) w [[bitwa nad Święcianą|bitwie nad Święcianą]], wspomagany przez niewielkie posiłki [[Frankowie|frankijskie]]. Wierny sojusznik [[Karol Wielki|Karola Wielkiego]], nagrodzony przez niego na zjeździe w [[804]] w [[Hollenstedt (Dolna Saksonia)|Hollenstedt]]<ref>Taką lokalizację przyjmowała starsza literatura, ale według najnowszych ustaleń archeologicznych Hollenstedt nie istniało w tym czasie. Por. M. Dulinicz, ''Kształtowanie się Słowiańszczyzny Północno-Zachodniej : studium archeologiczne'', Warszawa 2001.</ref> tytułem „króla”, zapewne przy aprobacie obecnych tam również możnych obodrzyckich{{odn|Łowmiański|1973|s=255}}.
{| class="toccolours" style="float: right; margin-left: 1em; margin-right: 2em; font-size: 85%; background:#c6dbf7; color:black; width:30em; max-width: 40%;" cellspacing="5"
⚫
{{Cytat|źródło=Opis bitwy nad Święcianą wg ''Annales Laurissenses'' pod rokiem 798<ref>''Annales Laurissenses a.798'' [w:] MGH SS I: Annales et chronica aevi Carolini, Hannover 1826, ed. G.H. Pertz, s. 184.</ref>|autor= |treść=Nordalbingowie, którzy przeciwko Drożkowi, księciu Obodrzyców i Eburisowi, dowódcy naszemu [tj. Karola Wielkiego], wyszli do walki, w bitwie zwyciężeni zostali. Zabitych zostało spośród nich w miejscu walki cztery tysiące, reszta zaś rozproszyła się i uciekła, chociaż i wielu z nich poddało się, by pokoju warunki omówić.
⚫
| style="text-align: left;" | „Nordliudi contra Thrasuconem, ducem Abodritorum, et Eburisum legatum nostrum conmisso proelio, acie victi sunt. Caesa sunt ex eis in loco proelii quattuor milia, ceteri qui fugerunt et evaserunt, quanquam multi et ex illis cecidissent, de pacis condicione tractaverunt.”


⚫
{{łac.|Nordliudi contra Thrasuconem, ducem Abodritorum, et Eburisum legatum nostrum conmisso proelio, acie victi sunt. Caesa sunt ex eis in loco proelii quattuor milia, ceteri qui fugerunt et evaserunt, quanquam multi et ex illis cecidissent, de pacis condicione tractaverunt.}}
⚫
„Nordalbingowie, którzy przeciwko Drożkowi, księciu Obodrzyców i Eburisowi, dowódcy naszemu [tj. Karola Wielkiego], wyszli do walki, w bitwie zwyciężeni zostali. Zabitych zostało spośród nich w miejscu walki cztery tysiące, reszta zaś rozproszyła się i uciekła, chociaż i wielu z nich poddało się, by pokoju warunki omówić.”
}}
|-
⚫
Wydarzenie to, jak się przyjmuje, oznaczało większą konsolidację (do tej pory zapewne będącego jedynie doraźną federacją plemion) terytorium obodrzyckiego{{odn|Turasiewicz|2004|s=47}}. Cesarz nadał mu wówczas również obszar [[Nordalbingia|Nordalbingii]], po uprzednim wysiedleniu z niego około 10&nbsp;tysięcy Sasów{{odn|Turasiewicz|2004|s=47}}. Sasów osadzono na różnych terenach w obrębie Państwa Franków, zapewne w celu łatwiejszego podtrzymywania uległości sąsiadujących z Obodrzycami plemion wobec monarchii frankijskiej.
| style="text-align: left;" | '''''Opis bitwy nad Święcianą''' według Annales Laurissenses pod rokiem 798.''<ref>''Annales Laurissenses a.798'' [w:] MGH SS I: Annales et chronica aevi Carolini, Hannover 1826, ed. G.H. Pertz, s. 184.</ref>
⚫
|}
⚫
Drożko po raz pierwszy pojawia się w źródłach w [[798]], kiedy to zwyciężył [[Sasi|Sasów]] ([[Nordalbingowie|Nordalbingów]]) w [[bitwa nad Święcianą|bitwie nad Święcianą]], wspomagany przez niewielkie posiłki [[Frankowie|frankijskie]]. Wierny sojusznik [[Karol Wielki|Karola Wielkiego]], nagrodzony przez niego na zjeździe w [[804]] w [[Hollenstedt (Dolna Saksonia)|Hollenstedt]]<ref>Taką lokalizację przyjmowała starsza literatura, ale według najnowszych ustaleń archeologicznych Hollenstedt nie istniało w tym czasie. Por. M. Dulinicz, ''Kształtowanie się Słowniańszczyzny Północno-Zachodniej : studium archeologiczne'', Warszawa 2001.</ref> tytułem „króla”, zapewne przy aprobacie obecnych tam również możnych obodrzyckich<ref>H. Łowmiański, op.cit, s. 255.</ref>.

⚫
Wydarzenie to, jak się przyjmuje, oznaczało większą konsolidację (do tej pory zapewne będącego jedynie doraźną federacją plemion) terytorium obodrzyckiego<ref>A. Turasiewicz, op.cit., s. 47.</ref>. Cesarz nadał mu wówczas również obszar [[Nordalbingia|Nordalbingii]], po uprzednim wysiedleniu z niego około 10 tysięcy Sasów<ref>A. Turasiewicz, op.cit., s. 47. Sasów osadzono na różnych terenach w obrębie Państwa Franków.</ref>, zapewne w celu łatwiejszego podtrzymywania uległości sąsiadujących z Obodrzycami plemion wobec monarchii frankijskiej.


W okresie 795–808 państwo obodrzyckie miało największy obszar terytorialny w [[IX wiek|IX]] i [[X wiek]]u.
W okresie 795–808 państwo obodrzyckie miało największy obszar terytorialny w [[IX wiek|IX]] i [[X wiek]]u.
Linia 20: Linia 53:
Taki wzrost siły i znaczenia Obodrzyców spotkał się z kontrakcją ze strony [[Legendarni władcy Danii|dynastów duńskich]]. W [[808]] doszło do najazdu władcy południowojutlandzkiego [[Godfred]]a, wspomaganego również przez [[Wieleci|Wieletów]], na obszary obodrzyckie. Agresorzy wykorzystując niezadowolenie części współplemieńców z działalności Drożka oraz fakt zdobycia przez nich szeregu grodów, w tym ważnego emporium handlowego [[Rerik (osada słowiańska)|Rerik]], zmusili go, pomimo pewnych sukcesów, do opuszczenia kraju.
Taki wzrost siły i znaczenia Obodrzyców spotkał się z kontrakcją ze strony [[Legendarni władcy Danii|dynastów duńskich]]. W [[808]] doszło do najazdu władcy południowojutlandzkiego [[Godfred]]a, wspomaganego również przez [[Wieleci|Wieletów]], na obszary obodrzyckie. Agresorzy wykorzystując niezadowolenie części współplemieńców z działalności Drożka oraz fakt zdobycia przez nich szeregu grodów, w tym ważnego emporium handlowego [[Rerik (osada słowiańska)|Rerik]], zmusili go, pomimo pewnych sukcesów, do opuszczenia kraju.


Po powrocie na tereny obodrzyckie w 809 przystąpił on (przy pomocy posiłków saskich) do ponownego przywrócenia zwierzchności obodrzyckiej nad plemieniem [[Smolińcy|Smolińców]], które uwolniło się od tej zależności w wyniku wydarzeń w roku poprzednim. Zapewniwszy sobie neutralność ze strony Godfreda, zawarłszy z nim pokój i dawszy mu jako zakładnika własnego syna (być może [[Czedróg|Czedroga]]<ref>Tak uważa np. A. Turasiewicz, op.cit., s. 50.</ref>), przystąpił do uwieńczonego sukcesem oblężenia głównego grodu Smolińców, Connoburga. Doszło również do wyprawy odwetowej na Wieletów. W wyniku tych działań zarówno Smolińcy, jak i [[Glinianie]] ponownie dostali się pod zwierzchnictwo obodrzyckie.
Po powrocie na tereny obodrzyckie w 809 przystąpił on (przy pomocy posiłków saskich) do ponownego przywrócenia zwierzchności obodrzyckiej nad plemieniem [[Smolińcy|Smolińców]], które uwolniło się od tej zależności w wyniku wydarzeń w roku poprzednim. Zapewniwszy sobie neutralność ze strony Godfreda, zawarłszy z nim pokój i dawszy mu jako zakładnika własnego syna (być może [[Czedróg|Czedroga]]{{odn|Turasiewicz|2004|s=50}}), przystąpił do uwieńczonego sukcesem oblężenia głównego grodu Smolińców, Connoburga. Doszło również do wyprawy odwetowej na Wieletów. W wyniku tych działań zarówno Smolińcy, jak i [[Glinianie]] ponownie dostali się pod zwierzchnictwo obodrzyckie.


Niedługo potem, jeszcze w 809 roku, książę został zabity w Reriku przez nasłanych na niego, z rozkazu Godfreda, zabójców.
Niedługo potem, jeszcze w 809 roku, książę został zabity w Reriku przez nasłanych na niego, z rozkazu Godfreda, zabójców.
Linia 28: Linia 61:


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* [[Henryk Łowmiański|Łowmiański H.]], ''Początki Polski'', t. V, Warszawa 1973, s. 252, 255–256
* {{Cytuj |autor=[[Henryk Łowmiański]] |tytuł=Początki Polski |wolumin=V |miejsce=Warszawa |data=1973 |s=252, 255–256 |odn=tak}}
* [[Jerzy Nalepa|Nalepa J.]], ''Drożko'' [w:] ''[[Słownik starożytności słowiańskich]]'', t. I, Wrocław 1961, {{ISBN|83-04-00080-6}} (całość), s. 387–388
* [[Jerzy Nalepa|Nalepa J.]], ''Drożko'' [w:] ''[[Słownik starożytności słowiańskich]]'', t. I, Wrocław 1961, {{ISBN|83-04-00080-6}} (całość), s. 387–388
* {{Cytuj|autor = Adam Turasiewicz |tytuł = Dzieje polityczne Obodrzyców: od IX wieku do utraty niepodległości w latach 1160–1164 |data = 2004 |isbn = 83-88508-65-2 |inni = Bogumił Grott (red.) |miejsce = Kraków |wydawca = „Nomos” |s = 45–51 |oclc = 830637109 }}
* {{Cytuj|autor = Adam Turasiewicz |tytuł = Dzieje polityczne Obodrzyców: od IX wieku do utraty niepodległości w latach 1160–1164 |data = 2004 |isbn = 83-88508-65-2 |inni = Bogumił Grott (red.) |miejsce = Kraków |wydawca = „Nomos” |s = 45–51 |oclc = 830637109 |odn=tak}}
* [[Kazimierz Wachowski|Wachowski K.]], ''Słowiańszczyzna zachodnia'', Poznań 2000, (Wznowienia, t. 6), {{ISBN|83-7063-271-8}}, {{ISSN|1425-1280}}, s. 58–59, 69–72, 74, 77–78
* [[Kazimierz Wachowski|Wachowski K.]], ''Słowiańszczyzna zachodnia'', Poznań 2000, (Wznowienia, t. 6), {{ISBN|83-7063-271-8}}, {{ISSN|1425-1280}}, s. 58–59, 69–72, 74, 77–78
{{Władca
{{Władca
Linia 42: Linia 75:
[[Kategoria:Urodzeni w VIII wieku]]
[[Kategoria:Urodzeni w VIII wieku]]
[[Kategoria:Zmarli w 809]]
[[Kategoria:Zmarli w 809]]
[[Kategoria:Prasłowianie]]

Wersja z 22:38, 24 mar 2022

Drożko
Ilustracja
Państwo Obodrytów w czasach panowania księcia Drożka (795–809)
książę wielkoplemienny Obodrytów
Okres

od 795
do 809

Poprzednik

Wican

Następca

Sławomir

Dane biograficzne
Data i miejsce śmierci

809
Rerik

Rodzeństwo

Godelaib (?)

Dzieci

Czedróg

Drożko[1], Drażko[2] (łac. Thrasuco, Thrasucho, Thrasco, Thasco, Drasco, Drasocus, data ur. nieznana, zm. 809 w Reriku) – obodrycki książę wielkoplemienny w latach 795[3]–809, zapewne syn lub dalszy krewny Wicana[4], ojciec Czedroga, przez niektórych historyków uważany za brata Godelaiba[5].

Wzrost znaczenia państwa plemiennego Obodrzyców

Drożko po raz pierwszy pojawia się w źródłach w 798, kiedy to zwyciężył Sasów (Nordalbingów) w bitwie nad Święcianą, wspomagany przez niewielkie posiłki frankijskie. Wierny sojusznik Karola Wielkiego, nagrodzony przez niego na zjeździe w 804 w Hollenstedt[6] tytułem „króla”, zapewne przy aprobacie obecnych tam również możnych obodrzyckich[7].

Nordalbingowie, którzy przeciwko Drożkowi, księciu Obodrzyców i Eburisowi, dowódcy naszemu [tj. Karola Wielkiego], wyszli do walki, w bitwie zwyciężeni zostali. Zabitych zostało spośród nich w miejscu walki cztery tysiące, reszta zaś rozproszyła się i uciekła, chociaż i wielu z nich poddało się, by pokoju warunki omówić.

łac. Nordliudi contra Thrasuconem, ducem Abodritorum, et Eburisum legatum nostrum conmisso proelio, acie victi sunt. Caesa sunt ex eis in loco proelii quattuor milia, ceteri qui fugerunt et evaserunt, quanquam multi et ex illis cecidissent, de pacis condicione tractaverunt.

Opis bitwy nad Święcianą wg Annales Laurissenses pod rokiem 798[8]

Wydarzenie to, jak się przyjmuje, oznaczało większą konsolidację (do tej pory zapewne będącego jedynie doraźną federacją plemion) terytorium obodrzyckiego[9]. Cesarz nadał mu wówczas również obszar Nordalbingii, po uprzednim wysiedleniu z niego około 10 tysięcy Sasów[9]. Sasów osadzono na różnych terenach w obrębie Państwa Franków, zapewne w celu łatwiejszego podtrzymywania uległości sąsiadujących z Obodrzycami plemion wobec monarchii frankijskiej.

W okresie 795–808 państwo obodrzyckie miało największy obszar terytorialny w IX i X wieku.

Najazd duński i ponowna konsolidacja państwa

Taki wzrost siły i znaczenia Obodrzyców spotkał się z kontrakcją ze strony dynastów duńskich. W 808 doszło do najazdu władcy południowojutlandzkiego Godfreda, wspomaganego również przez Wieletów, na obszary obodrzyckie. Agresorzy wykorzystując niezadowolenie części współplemieńców z działalności Drożka oraz fakt zdobycia przez nich szeregu grodów, w tym ważnego emporium handlowego Rerik, zmusili go, pomimo pewnych sukcesów, do opuszczenia kraju.

Po powrocie na tereny obodrzyckie w 809 przystąpił on (przy pomocy posiłków saskich) do ponownego przywrócenia zwierzchności obodrzyckiej nad plemieniem Smolińców, które uwolniło się od tej zależności w wyniku wydarzeń w roku poprzednim. Zapewniwszy sobie neutralność ze strony Godfreda, zawarłszy z nim pokój i dawszy mu jako zakładnika własnego syna (być może Czedroga[10]), przystąpił do uwieńczonego sukcesem oblężenia głównego grodu Smolińców, Connoburga. Doszło również do wyprawy odwetowej na Wieletów. W wyniku tych działań zarówno Smolińcy, jak i Glinianie ponownie dostali się pod zwierzchnictwo obodrzyckie.

Niedługo potem, jeszcze w 809 roku, książę został zabity w Reriku przez nasłanych na niego, z rozkazu Godfreda, zabójców.

Przypisy

  1. ↑ Taka forma używana w największym kompendium encyklopedycznym dotyczącym Słowian we wczesnym średniowieczu: J. Nalepa, Drożko [w:] Słownik starożytności słowiańskich, t. I, Wrocław 1961, s.387–388.
  2. ↑ Benedykt Zientara, Historia powszechna średniowiecza, Warszawa 1994, s. 144, ISBN 83-85660-11-9.
  3. ↑ W źródłach pojawia się dopiero w 798. Por. A. Turasiewicz, Dzieje polityczne Obodrzyców: od IX wieku do utraty niepodległości w latach 1160–1164, Kraków 2004, s. 45–46.
  4. ↑ J. Strzelczyk, Zapomniane narody Europy, Wrocław 2006, s. 237. Za syna Wicana uważa go również J. Banaszkiewicz, Tradycje dynastyczno-plemienne Słowiańszczyzny północnej [w:] Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się nowej mapy Europy, red. H. Samsonowicz, Kraków 2000, s. 263.
  5. ↑ Tak m.in. W. Bogusławski, Dzieje Słowiańszczyzny północno-zachodniej do połowy XIII wieku, t. III, Poznań 1892, s. 38. Wydawał się przychylać do tej interpretacji także Henryk Łowmiański, Początki Polski, t. V, Warszawa 1973, s. 255.
  6. ↑ Taką lokalizację przyjmowała starsza literatura, ale według najnowszych ustaleń archeologicznych Hollenstedt nie istniało w tym czasie. Por. M. Dulinicz, Kształtowanie się Słowiańszczyzny Północno-Zachodniej : studium archeologiczne, Warszawa 2001.
  7. ↑ Łowmiański 1973 ↓, s. 255.
  8. ↑ Annales Laurissenses a.798 [w:] MGH SS I: Annales et chronica aevi Carolini, Hannover 1826, ed. G.H. Pertz, s. 184.
  9. ↑ a b Turasiewicz 2004 ↓, s. 47.
  10. ↑ Turasiewicz 2004 ↓, s. 50.

Bibliografia

Szablon:Władca

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Drożko&oldid=66669377”