Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Przejdź do zawartości

Marek Jackowski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
mNie podano opisu zmian
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
mNie podano opisu zmian
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 31: Linia 31:


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Urodził się w [[Stary Olsztyn|Starym Olsztynie]] na [[Warmia|Warmii]], a dorastał w [[Łęgajny|Łęgajnach]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Marek Jackowski: Miał być anglistą, został ojcem Maanamu. Urodził się w Starym Olsztynie, mieszkał w Łęgajnach |data dostępu = 2022-07-22 |opublikowany = gazetaolsztynska.pl |url = https://gazetaolsztynska.pl/793528,Marek-Jackowski-Mial-byc-anglista-zostal-ojcem-Maanamu-Urodzil-sie-w-Starym-Olsztynie-mieszkal-w-Legajnach.html |język = pl}}</ref>. Jego rodzicami byli Bernard Jatzkowski (w latach 50. spolszczył nazwisko) i Gabriela z domu Gwóźdź<ref>{{ Cytuj książkę | tytuł = Się żyje. Kora. Biografia | nazwisko = Kubisiowska | imię = Katarzyna | wydawca = Wydawnictwo „Znak” | isbn = 978-83-240-6681-0 | data = 2023 | strony = 130–131 }}</ref>. Miał starszą siostrę, Krystynę (ur. 1941)<ref>{{ Cytuj książkę | tytuł = Się żyje. Kora. Biografia | nazwisko = Kubisiowska | imię = Katarzyna | wydawca = Wydawnictwo „Znak” | isbn = 978-83-240-6681-0 | data = 2023 | strony = 131 }}</ref>.
Urodził się 11 grudnia 1946 ok. godz. 22.30 w [[Stary Olsztyn|Starym Olsztynie]] na [[Warmia|Warmii]], a dorastał w [[Łęgajny|Łęgajnach]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Marek Jackowski: Miał być anglistą, został ojcem Maanamu. Urodził się w Starym Olsztynie, mieszkał w Łęgajnach |data dostępu = 2022-07-22 |opublikowany = gazetaolsztynska.pl |url = https://gazetaolsztynska.pl/793528,Marek-Jackowski-Mial-byc-anglista-zostal-ojcem-Maanamu-Urodzil-sie-w-Starym-Olsztynie-mieszkal-w-Legajnach.html |język = pl}}</ref>{{odn|Kamińska|2023|s=62}}. Był synem Bernarda Jackowskiego (1911–1981) i Gabrieli Heleny z domu Gwóźdź (1914–1990), którzy pobrali się 25 grudnia 1939<ref>{{ Cytuj książkę | tytuł = Się żyje. Kora. Biografia | nazwisko = Kubisiowska | imię = Katarzyna | wydawca = Wydawnictwo „Znak” | isbn = 978-83-240-6681-0 | data = 2023 | strony = 130–131 }}</ref>{{odn|Kamińska|2023|s=52–55, 62, 72, 205–206, 272}}. Rodzice pracowali w [[Państwowe gospodarstwa rolne|Państwowych Gospodarstwach Rolnych]] — matka była księgową w Zakładzie Ogrodniczym PGR Łęgajny, zaś ojciec, z zawodu agronom, piastował stanowisko dyrektora; w 1953 został skazany przez [[Urząd Bezpieczeństwa]] na trzy lata więzienia za niedopełnienie obowiązków służbowych (przez co wyrządził szkody w PGR-ach na ponad 3 mln zł), a po wyjściu z więzienia w 1955 (dzięki zwolnieniu warunkowemu za dobre sprawowanie) został urzędnikiem w Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Wydziale Rolnictwa i Leśnictwa w Olsztynie{{odn|Kamińska|2023|s=7–14, 17, 21–23, 43, 65, 75–83}}. Miał starszą siostrę, Krystynę (ur. 1941)<ref>{{ Cytuj książkę | tytuł = Się żyje. Kora. Biografia | nazwisko = Kubisiowska | imię = Katarzyna | wydawca = Wydawnictwo „Znak” | isbn = 978-83-240-6681-0 | data = 2023 | strony = 131 }}</ref>{{odn|Kamińska|2023|s=12, 55}}. W dzieciństwie zaczął mieć problemy z wymową – [[Jąkanie|jąkał się]], był nieśmiałym i wyobcowanym dzieckiem{{odn|Kamińska|2023|s=21, 35}}.


Zafascynowany muzyką [[Paul Anka|Paula Anki]], [[Neil Sedaka|Neila Sedaki]] i [[The Rolling Stones]], zainteresował się [[bigbit]]em, podjął naukę gry na gitarze akustycznej i zaczął pisać pierwsze piosenki<ref name="jack">{{ Cytuj książkę | tytuł = Się żyje. Kora. Biografia | nazwisko = Kubisiowska | imię = Katarzyna | wydawca = Wydawnictwo „Znak” | isbn = 978-83-240-6681-0 | data = 2023 | strony = 132 }}</ref>. Uczęszczał do [[I Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza w Olsztynie|I Liceum Ogólnokształcącego w Olsztynie]], gdzie stawiał pierwsze kroki muzyczne w założonym przez siebie zespole Kleks<ref name="jack"/><ref>{{Cytuj |tytuł = Jackowski pierwsze kroki muzyczne stawiał w I LO w Olsztynie |data dostępu = 2022-07-22 |opublikowany = gazetaolsztynska.pl |url = https://gazetaolsztynska.pl/155729,Jackowski-pierwsze-kroki-muzyczne-stawial-w-I-LO-w-Olsztynie.html |język = pl}}</ref>. Studiował [[Filologia angielska|filologię angielską]]; studia rozpoczęte na [[Uniwersytet Łódzki|Uniwersytecie Łódzkim]] zakończył po przeprowadzce do [[Kraków|Krakowa]] na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]]{{r|t-mobile-music}}.
Zafascynowany muzyką [[Paul Anka|Paula Anki]], [[Neil Sedaka|Neila Sedaki]] i [[The Rolling Stones]], zainteresował się [[bigbit]]em, podjął naukę gry na gitarze akustycznej i zaczął pisać pierwsze piosenki<ref name="jack">{{ Cytuj książkę | tytuł = Się żyje. Kora. Biografia | nazwisko = Kubisiowska | imię = Katarzyna | wydawca = Wydawnictwo „Znak” | isbn = 978-83-240-6681-0 | data = 2023 | strony = 132 }}</ref>. Szkołę podstawową ukończył w 1960 z wynikiem dobrym{{odn|Kamińska|2023|s=27}}. Cztery lata później ukończył naukę w klasie matematyczno-fizycznej w [[I Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza w Olsztynie|I Liceum Ogólnokształcącym w Olsztynie]], uzyskując na świadectwie dobre i dostateczne oceny{{odn|Kamińska|2023|s=28–30, 37–39}}. W okresie licealnym stawiał pierwsze kroki muzyczne w zespole popowym Kleks (później przemianowym na Posągi)<ref name="jack"/><ref>{{Cytuj |tytuł = Jackowski pierwsze kroki muzyczne stawiał w I LO w Olsztynie |data dostępu = 2022-07-22 |opublikowany = gazetaolsztynska.pl |url = https://gazetaolsztynska.pl/155729,Jackowski-pierwsze-kroki-muzyczne-stawial-w-I-LO-w-Olsztynie.html |język = pl}}</ref>{{odn|Kamińska|2023|s=28, 31–37, 47}}. Studiował [[Filologia angielska|filologię angielską]]; studia rozpoczęte na [[Uniwersytet Łódzki|Uniwersytecie Łódzkim]] kontynuował po przeprowadzce do [[Kraków|Krakowa]] na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]] i zakończył w 1970, jednak nie złożył pracy magisterskiej{{r|t-mobile-music}}{{odn|Kamińska|2023|s=40, 105–106, 126–127}}.


Podczas studiów w latach 1965–1967 grał w [[Łódź|łódzkiej]] grupie Impulsy, zespole instrumentalno-wokalnym Rady Uczelnianej Zrzeszenia Studentów Polskich Uniwersytetu Łódzkiego<ref name="jack1">{{ Cytuj książkę | tytuł = Się żyje. Kora. Biografia | nazwisko = Kubisiowska | imię = Katarzyna | wydawca = Wydawnictwo „Znak” | isbn = 978-83-240-6681-0 | data = 2023 | strony = 133 }}</ref>. Formację przekształcił później w zespół Vox Gentis, który był początkowo [[kwintet]]em grającym [[Blues-rock|blues rocka]], a później – duetem [[gitara elektryczna|gitar elektrycznych]], który tworzył ze [[Zbigniew Frankowski|Zbigniewem Frankowskim]]<ref name="jack1"/>. Po wyprowadzce do Krakowa nawiązał współpracę z [[Piwnica pod Baranami|Piwnicą pod Baranami]], gdzie występował z grupą [[Anawa (zespół muzyczny)|Anawa]] (1969–1971), z którą nagrał płyty: ''[[Marek Grechuta & Anawa]]'' (1970) i ''[[Korowód (album)|Korowód]]'' (1971)<ref>{{ Cytuj książkę | tytuł = Się żyje. Kora. Biografia | nazwisko = Kubisiowska | imię = Katarzyna | wydawca = Wydawnictwo „Znak” | isbn = 978-83-240-6681-0 | data = 2023 | strony = 135 }}</ref>. W 1969 w uznaniu za swoją grę został mianowany „prekursorem polskiego podziemia” przez redakcję miesięcznika „Jazz”<ref>{{ Cytuj książkę | tytuł = Się żyje. Kora. Biografia | nazwisko = Kubisiowska | imię = Katarzyna | wydawca = Wydawnictwo „Znak” | isbn = 978-83-240-6681-0 | data = 2023 | strony = 134 }}</ref>. W 1971 założył z [[Jacek Ostaszewski|Jackiem Ostaszewskim]] zespół [[Osjan (zespół muzyczny)|Osjan]], w którym grał do 1975<ref>{{ Cytuj książkę | tytuł = Się żyje. Kora. Biografia | nazwisko = Kubisiowska | imię = Katarzyna | wydawca = Wydawnictwo „Znak” | isbn = 978-83-240-6681-0 | data = 2023 | strony = 136–138 }}</ref>.
Podczas studiów w latach 1966–1967 był gitarzystą w [[Łódź|łódzkiej]] grupie Impulsy, zespole instrumentalno-wokalnym Rady Uczelnianej Zrzeszenia Studentów Polskich Uniwersytetu Łódzkiego<ref name="jack1">{{ Cytuj książkę | tytuł = Się żyje. Kora. Biografia | nazwisko = Kubisiowska | imię = Katarzyna | wydawca = Wydawnictwo „Znak” | isbn = 978-83-240-6681-0 | data = 2023 | strony = 133 }}</ref>{{odn|Kamińska|2023|s=86}}. Z zespołem zajął w 1967 drugie miejsce na Ogólnopolskim Festiwalu Muzyki Młodzieżowej w Częstochowie{{odn|Kamińska|2023|s=87}}. Formację przekształcił później w zespół Vox Gentis (pol. Głos Plemienia{{odn|Kamińska|2023|s=87}}), który był początkowo [[kwintet]]em grającym [[Blues-rock|blues rocka]], a później – duetem [[gitara elektryczna|gitar elektrycznych]], który tworzył ze [[Zbigniew Frankowski|Zbigniewem Frankowskim]]<ref name="jack1"/>. Po wyprowadzce do Krakowa nawiązał współpracę z [[Piwnica pod Baranami|Piwnicą pod Baranami]], gdzie występował z grupą [[Anawa (zespół muzyczny)|Anawa]] (1969–1971), z którą nagrał płyty: ''[[Marek Grechuta & Anawa]]'' (1970) i ''[[Korowód (album)|Korowód]]'' (1971)<ref>{{ Cytuj książkę | tytuł = Się żyje. Kora. Biografia | nazwisko = Kubisiowska | imię = Katarzyna | wydawca = Wydawnictwo „Znak” | isbn = 978-83-240-6681-0 | data = 2023 | strony = 135 }}</ref>; na drugi album stworzył instrumentalny utwór „Widzieć więcej”{{odn|Kamińska|2023|s=119}}. W 1969 w uznaniu za swoją grę został mianowany „prekursorem polskiego podziemia” przez redakcję miesięcznika „Jazz”<ref>{{ Cytuj książkę | tytuł = Się żyje. Kora. Biografia | nazwisko = Kubisiowska | imię = Katarzyna | wydawca = Wydawnictwo „Znak” | isbn = 978-83-240-6681-0 | data = 2023 | strony = 134 }}</ref>. W 1971 założył z [[Jacek Ostaszewski|Jackiem Ostaszewskim]] zespół [[Osjan (zespół muzyczny)|Osjan]], w którym grał do 1975<ref>{{ Cytuj książkę | tytuł = Się żyje. Kora. Biografia | nazwisko = Kubisiowska | imię = Katarzyna | wydawca = Wydawnictwo „Znak” | isbn = 978-83-240-6681-0 | data = 2023 | strony = 136–138 }}</ref>. W 1976 został redaktorem w czasopismie „[[Jazz Forum]]”, z pracy w którym zrezygnował wraz z rozwojem działalności w Maanamie{{odn|Kamińska|2023|s=156–157, 169}}.


W 1974 wraz z [[Milo Kurtis]]em założył w Krakowie zespół grający [[World music|muzykę świata]] Sensacyjna Grupa Okazjonalna, który później przemianował na [[Maanam]]<ref>{{ Cytuj książkę | tytuł = Się żyje. Kora. Biografia | nazwisko = Kubisiowska | imię = Katarzyna | wydawca = Wydawnictwo „Znak” | isbn = 978-83-240-6681-0 | data = 2023 | strony = 164–166 }}</ref><ref name="mj1">{{cytuj stronę |url = https://www.gala.pl/artykul/marek-jackowski-wyszedłem-z-czarnej-dziury |tytuł = Marek Jackowski: Wyszedłem z czarnej dziury |data = 2009-01-16 |opublikowany = gala.pl |praca = [[Gala (czasopismo)|Gala.pl]] |język = pl |data dostępu = 2020-03-31}}</ref>. Po wielu zmianach personalnych skład tej grupy – z ówczesną żoną Jackowskiego, [[Kora (wokalistka)|Korą]] (Olgą Jackowską) jako wokalistką – ustalił się w 1979, a zespół udanie zadebiutował jako grupa rockowa. Jackowski stał się głównym kompozytorem materiału płytowego, a do klasyki polskiej muzyki weszła piosenka „Oprócz błękitnego nieba” (1979), którą nagrał z Maanamem. W 1991 ponownie został liderem grupy Maanam i był nim do czasu rozwiązania zespołu 31 grudnia 2008<ref>{{cytuj stronę |url = https://muzyka.interia.pl/rock/news-to-juz-koniec-maanam,nId,1640501 |tytuł = To już koniec Maanam? |data = 2008-12-02 |opublikowany = muzyka.interia.pl |praca = [[Interia.pl]] |język = pl |data dostępu = 2020-03-31}}</ref>.
W 1974 wraz z [[Milo Kurtis]]em założył w Krakowie zespół grający [[World music|muzykę świata]] Sensacyjna Grupa Okazjonalna, który później przemianował na [[Maanam]]<ref>{{ Cytuj książkę | tytuł = Się żyje. Kora. Biografia | nazwisko = Kubisiowska | imię = Katarzyna | wydawca = Wydawnictwo „Znak” | isbn = 978-83-240-6681-0 | data = 2023 | strony = 164–166 }}</ref><ref name="mj1">{{cytuj stronę |url = https://www.gala.pl/artykul/marek-jackowski-wyszedłem-z-czarnej-dziury |tytuł = Marek Jackowski: Wyszedłem z czarnej dziury |data = 2009-01-16 |opublikowany = gala.pl |praca = [[Gala (czasopismo)|Gala.pl]] |język = pl |data dostępu = 2020-03-31}}</ref>. Po wielu zmianach personalnych skład tej grupy – z ówczesną żoną Jackowskiego, [[Kora (wokalistka)|Korą]] (Olgą Jackowską) jako wokalistką – ustalił się w 1979, a zespół udanie zadebiutował jako grupa rockowa{{odn|Kamińska|2023|s=167–169}}. Jackowski stał się głównym kompozytorem materiału płytowego, a do klasyki polskiej muzyki weszła piosenka „Oprócz błękitnego nieba” (1979), którą nagrał z Maanamem{{odn|Kamińska|2023|s=185}}. Po rozwodzie z Korą w 1984 popadł w uzależnienie od alkoholu, które doprowadziło do zawieszenia działalności Maanamu i zadłużenia Jackowskiego{{odn|Kamińska|2023|s=233, 240–241, 262–263, 266}}. W latach 80. współtworzył projekt [[Złotousty i Anioły]] z [[Robert Gawliński|Robertem Gawlińskim]]{{odn|Kamińska|2023|s=241–242, 249–251, 254}}. Dorabiał, udzielając korepetycji z języka angielskiego i ucząc gry na gitarze, a także pracując jako lektor wiadomości w [[Radio Alex|Radiu Alex]] [[Piotr Sambor|Piotra Sambora]]{{odn|Kamińska|2023|s=269–271}}. W 1990 odbył z Korą oraz [[Leszek Biolik|Leszkiem Biolikiem]] i [[Marek Czapelski|Markiem Czapelskim]] trasę koncertową po klubach polonijnych w USA{{odn|Kamińska|2023|s=272–279}}, a w 1991 reaktywował Maanam i pozostał liderem zespołu do czasu jego rozwiązania 31 grudnia 2008<ref>{{cytuj stronę |url = https://muzyka.interia.pl/rock/news-to-juz-koniec-maanam,nId,1640501 |tytuł = To już koniec Maanam? |data = 2008-12-02 |opublikowany = muzyka.interia.pl |praca = [[Interia.pl]] |język = pl |data dostępu = 2020-03-31}}</ref>.


Równocześnie z działalnością w Maanamie w latach 90. wydał dwa solowe albumy: ''[[No1]]'' (1994) i ''[[Fale Dunaju]]'' (1995), które jednak nie zdobyły uznania krytyków i nie wylansowały przeboju{{odn|Kamińska|2023|s=311–312}}. W wolnych chwilach razem z trzecią żoną Ewą zajmował się handlem antyków i prowadził dwie galerie sztuki w Zakopanem{{odn|Kamińska|2023|s=302–310}}. W 2002 wydał kompilację z serii ''[[Złota kolekcja]]''. W 2005 został laureatem Brązowego Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis<ref name="ga"/>{{Cytuj stronę | url = https://www.gov.pl/web/kultura/lista-laureatow-medalu-zasluzony-kulturze---gloria-artis | tytuł = Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis | data dostępu = 2023-09-21}}</ref>. Pod koniec 2007 uformował z [[Janusz Iwański|Januszem Iwańskim]] zespół [[The Goodboys]], z którym trzy lata później wydał album, również zatytułowany ''[[The Goodboys (album)|The Goodboys]]''<ref>{{cytuj stronę |url = http://muzyka.wp.pl/martykul.html?wid=571708 |tytuł = Marek Jackowski powraca na scenę z The Goodboys |data = 2010-06-02 |opublikowany = muzyka.wp.pl |praca = [[Wirtualna Polska]] |język = pl |data dostępu = 2020-03-31}}</ref>{{odn|Kamińska|2023|s=381}}. Z powodu nikłego zainteresowania projektem na rynku zakończył jego działalność niedługo po pierwszym koncercie{{odn|Kamińska|2023|s=381–382}}. W latach 2011–2013 występował gościnnie z zespołem [[Plateau (zespół muzyczny)|Plateau]] na trasie koncertowej promującej ich czwarty album ''[[Projekt Grechuta]]'', obejmującej m.in. występ na [[Pol’and’Rock Festival|Przystanku Woodstock 2011]] w [[Kostrzyn nad Odrą|Kostrzynie nad Odrą]]{{r|kultura-kolbudy-index}}{{odn|Kamińska|2023|s=383–385, 389}}. Z zespołem Plateau zagrał swój ostatni koncert, który odbył się 17 marca 2013 we [[Wrocław]]iu{{odn|Kamińska|2023|s=395}}. Skomponował dla grupy także dwa utwory: „Małe kina” (piosenka ukazała się na piąty albumie Plateau pt. ''W związku z tobą'') oraz „Kocham cię, kimkolwiek jesteś” (piosenka miała premierę w październiku 2022)<ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=PLATEAU (feat. Marek Jackowski) KOCHAM CIĘ, KIMKOLWIEK JESTEŚ!|url=https://www.youtube.com/watch?v=g-1shmT9AsI|data dostępu=2022-12-23}}</ref>. W tym ostatnim utworze można usłyszeć jego gitarę w nagraniu, a w teledysku do piosenki wystąpiły trzy córki Jackowskiego<ref>{{Cytuj |tytuł = Marek Jackowski został upamiętniony w teledysku. Córki zmarłego muzyka oddały mu hołd |data = 2022-10-31 |data dostępu = 2022-12-23 |opublikowany = Fakt24.pl |url = https://www.fakt.pl/plotki/corki-marka-jackowskiego-oddaly-hold-zmarlemu-ojcu-co-takiego-zrobily/tcqpv7p |język = pl}}</ref>. W 2013 wydał trzeci solowy album, zatytułowany po prostu ''[[Marek Jackowski (album)|Marek Jackowski]]'', nad którym pracę zakończył na kilka dni przed swoją śmiercią<ref name=wrocław.pl>{{cytuj stronę |url = https://www.wroclaw.pl/koncert-pamieci-marka-jackowskiego |tytuł = Koncert pamięci Marka Jackowskiego |data = 2014-03-15 |opublikowany = wrocław.pl |język = pl |data dostępu = 2020-03-31}}</ref>.
W międzyczasie współpracował m.in. z [[John Porter|Johnem Porterem]], prowadził autorski projekt [[Złotousty i Anioły]] oraz nagrał trzy solowe albumy: ''[[No1]]'' (1994; zawierała m.in. utwór „Oprócz... (wersja '94)” będący wznowieniem przeboju „Oprócz błękitnego nieba”), ''[[Fale Dunaju]]'' (1995) i ''[[Marek Jackowski (album)|Marek Jackowski]]'' (2013), nad którym pracę zakończył na kilka dni przed swoją śmiercią, oraz jedną kompilację z serii ''[[Złota kolekcja]]'' (2002)<ref name=wrocław.pl>{{cytuj stronę |url = https://www.wroclaw.pl/koncert-pamieci-marka-jackowskiego |tytuł = Koncert pamięci Marka Jackowskiego |data = 2014-03-15 |opublikowany = wrocław.pl |język = pl |data dostępu = 2020-03-31}}</ref>. Pod koniec 2007 uformował z [[Janusz Iwański|Januszem Iwańskim]] zespół [[The Goodboys]], z którym trzy lata później wydał album, również zatytułowany ''[[The Goodboys (album)|The Goodboys]]''<ref>{{cytuj stronę |url = http://muzyka.wp.pl/martykul.html?wid=571708 |tytuł = Marek Jackowski powraca na scenę z The Goodboys |data = 2010-06-02 |opublikowany = muzyka.wp.pl |praca = [[Wirtualna Polska]] |język = pl |data dostępu = 2020-03-31}}</ref>.
[[Plik:Grób Marka Jackowskiego.jpg|mały|Nisza cmentarna Marka Jackowskiego na [[Nowy Cmentarz w Zakopanem|Nowym Cmentarzu w Zakopanem]]]]
Zmarł 16 maja 2013 na [[Zawał mięśnia sercowego|zawał serca]]{{r|rp}}. Pogrzeb odbył się 19 maja na cmentarzu w San Marco{{r|interia}}. Jego ponowny pochówek miał miejsce na [[Nowy Cmentarz w Zakopanem|Nowym Cmentarzu w Zakopanem]] 14 sierpnia 2013 w kolumbarium (kwatera U1-1c-1){{r|interia2}}<ref>[https://zakopane-parafia.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale&idg=23762&inni=0&cinki=1| śp. Marek Jackowski]</ref>.


W 2014 został pośmiertnie uhonorowany [[Nagroda Muzyczna „Fryderyk”|Złotym Fryderykiem]] za całokształt twórczości<ref> Polskie Radiohttps://jedynka.polskieradio.pl › 10...Fryderyki 2014 - Złoty Fryderyk dla Marka Jackowskiego</ref>.
W latach 2011–2013 występował gościnnie z zespołem [[Plateau (zespół muzyczny)|Plateau]] na trasie koncertowej promującej ich czwarty album ''[[Projekt Grechuta]]''{{r|kultura-kolbudy-index}}. Z zespołem Plateau zagrał swój ostatni koncert, który odbył się 17 marca 2013 we [[Wrocław]]iu. Skomponował dla grupy także dwa utwory: „Małe kina” (piosenka ukazała się na piąty albumie Plateau pt. ''W związku z tobą'') oraz „Kocham cię, kimkolwiek jesteś” (piosenka miała premierę w październiku 2022)<ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=PLATEAU (feat. Marek Jackowski) KOCHAM CIĘ, KIMKOLWIEK JESTEŚ!|url=https://www.youtube.com/watch?v=g-1shmT9AsI|data dostępu=2022-12-23}}</ref>. W tym ostatnim utworze można usłyszeć jego gitarę w nagraniu, a w teledysku do piosenki wystąpiły trzy córki Jackowskiego<ref>{{Cytuj |tytuł = Marek Jackowski został upamiętniony w teledysku. Córki zmarłego muzyka oddały mu hołd |data = 2022-10-31 |data dostępu = 2022-12-23 |opublikowany = Fakt24.pl |url = https://www.fakt.pl/plotki/corki-marka-jackowskiego-oddaly-hold-zmarlemu-ojcu-co-takiego-zrobily/tcqpv7p |język = pl}}</ref>.


== Życie prywatne ==
W okresie studenckim był związany z Ewą Janicką, której miał zadedykować melodię przeboju Maanamu „Kocham cię, kochanie moje”{{odn|Kamińska|2023|s=93–97}}. W latach 1971–1984 był mężem [[Kora (wokalistka)|Kory]], wokalistki Maanamu, z którą ma syna, Mateusza (ur. 1972)<ref name="mj1"/>. W trakcie małżeństwa nawiązał trwający prawie rok romans z Małgorzatą Kubiak{{odn|Kamińska|2023|s=143–144}}. W latach 80. miał kilkumiesięczny romans z aktorką [[Grażyna Szapołowska|Grażyną Szapołowską]]{{odn|Kamińska|2023|s=193–194, 248}}. 5 stycznia 1991, po sześciu latach nieformalnego związku, ożenił się z młodszą o 21 lat Katarzyną Krupicz, siostrą [[Dariusz Krupicz|Dariusza Krupicza]], współzałożyciela i muzyka zespołów [[De Mono]] i [[Magma (zespół muzyczny)|Magma]], z którą rozwiódł się w 1994<ref>{{Cytuj |tytuł = Te kiczowate lata 80-te... |data dostępu = 2021-05-29 |opublikowany = Przyjazne Forum Audio |url = http://audiocafe.pl/index.php?topic=529}}</ref><ref>Tygodnik ''[[Życie na Gorąco (tygodnik)|Życie na gorąco]]'' nr 22, 28 maja 2015, s. 56–57.</ref> {{odn|Kamińska|2023|s=279–280, 294}}. W 1988 przeprowadził się do [[Zakopane]]go, wciąż mieszkał także w Warszawie{{odn|Kamińska|2023|s=265, 268, 280, 313}}. W 1993 związał się z młodszą od 28 lat Ewą Święs, z którą ożenił się 18 czerwca 1994 i miał trzy córki: Biankę (ur. 1995), Palomę (ur. 1996) i Sonię{{odn|Kamińska|2023|s=291–302, 313}}. Od 2007 do śmierci (2013) mieszkał w San Marco di Castellabate we Włoszech, w [[Prowincja Salerno|prowincji Salerno]], pod [[Neapol]]em<ref name="mj1"/>{{odn|Kamińska|2023|s=357}}.

Na przełomie lat 80. i 90. nawrócił się do Boga, co zawdzięcza pokonaniu choroby alkoholowej{{odn|Kamińska|2023|s=271, 337}}. W 2010 podpisał się pod listem otwartym Fundacji Mamy i Taty „Cała Polska chroni dzieci”, sprzeciwiając się legalizacji [[Małżeństwo osób tej samej płci|małżeństw osób tej samej płci]] i adopcji dzieci przez pary homoseksualne<ref>{{cytuj stronę | url = https://info.wiara.pl/doc/582673.Cala-Polska-chroni-dzieci | tytuł = Cała Polska chroni dzieci | opublikowany = Wiara.pl | język = pl | data dostępu = 2021-07-01}}</ref>{{odn|Kamińska|2023|s=389}}.


== Życie prywatne ==
== Życie prywatne ==

Wersja z 20:10, 29 lis 2023

Marek Jackowski
Ilustracja
Imię i nazwisko

Marek Norbert[a] Jackowski

Data i miejsce urodzenia

11 grudnia 1946
Stary Olsztyn

Data i miejsce śmierci

18 maja 2013
San Marco

Instrumenty

gitara

Gatunki

pop-rock

Zawód

gitarzysta, piosenkarz

Aktywność

lata 60. – 2013

Wydawnictwo

Pomaton, Wifon

Zespoły
Kleks
Impulsy
Vox Gentis
Maanam
Anawa
Osjan
Grupa Okazjonalna
Złotousty i Anioły
The Goodboys
Odznaczenia
Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Marek Norbert[a] Jackowski (ur. 11 grudnia 1946 w Starym Olsztynie[1], zm. 18 maja 2013[2] w San Marco[3]) – polski muzyk rockowy, gitarzysta i kompozytor.

Życiorys

Urodził się 11 grudnia 1946 ok. godz. 22.30 w Starym Olsztynie na Warmii, a dorastał w Łęgajnach[4][5]. Był synem Bernarda Jackowskiego (1911–1981) i Gabrieli Heleny z domu Gwóźdź (1914–1990), którzy pobrali się 25 grudnia 1939[6][7]. Rodzice pracowali w Państwowych Gospodarstwach Rolnych — matka była księgową w Zakładzie Ogrodniczym PGR Łęgajny, zaś ojciec, z zawodu agronom, piastował stanowisko dyrektora; w 1953 został skazany przez Urząd Bezpieczeństwa na trzy lata więzienia za niedopełnienie obowiązków służbowych (przez co wyrządził szkody w PGR-ach na ponad 3 mln zł), a po wyjściu z więzienia w 1955 (dzięki zwolnieniu warunkowemu za dobre sprawowanie) został urzędnikiem w Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Wydziale Rolnictwa i Leśnictwa w Olsztynie[8]. Miał starszą siostrę, Krystynę (ur. 1941)[9][10]. W dzieciństwie zaczął mieć problemy z wymową – jąkał się, był nieśmiałym i wyobcowanym dzieckiem[11].

Zafascynowany muzyką Paula Anki, Neila Sedaki i The Rolling Stones, zainteresował się bigbitem, podjął naukę gry na gitarze akustycznej i zaczął pisać pierwsze piosenki[12]. Szkołę podstawową ukończył w 1960 z wynikiem dobrym[13]. Cztery lata później ukończył naukę w klasie matematyczno-fizycznej w I Liceum Ogólnokształcącym w Olsztynie, uzyskując na świadectwie dobre i dostateczne oceny[14]. W okresie licealnym stawiał pierwsze kroki muzyczne w zespole popowym Kleks (później przemianowym na Posągi)[12][15][16]. Studiował filologię angielską; studia rozpoczęte na Uniwersytecie Łódzkim kontynuował po przeprowadzce do Krakowa na Uniwersytecie Jagiellońskim i zakończył w 1970, jednak nie złożył pracy magisterskiej[17][18].

Podczas studiów w latach 1966–1967 był gitarzystą w łódzkiej grupie Impulsy, zespole instrumentalno-wokalnym Rady Uczelnianej Zrzeszenia Studentów Polskich Uniwersytetu Łódzkiego[19][20]. Z zespołem zajął w 1967 drugie miejsce na Ogólnopolskim Festiwalu Muzyki Młodzieżowej w Częstochowie[21]. Formację przekształcił później w zespół Vox Gentis (pol. Głos Plemienia[21]), który był początkowo kwintetem grającym blues rocka, a później – duetem gitar elektrycznych, który tworzył ze Zbigniewem Frankowskim[19]. Po wyprowadzce do Krakowa nawiązał współpracę z Piwnicą pod Baranami, gdzie występował z grupą Anawa (1969–1971), z którą nagrał płyty: Marek Grechuta & Anawa (1970) i Korowód (1971)[22]; na drugi album stworzył instrumentalny utwór „Widzieć więcej”[23]. W 1969 w uznaniu za swoją grę został mianowany „prekursorem polskiego podziemia” przez redakcję miesięcznika „Jazz”[24]. W 1971 założył z Jackiem Ostaszewskim zespół Osjan, w którym grał do 1975[25]. W 1976 został redaktorem w czasopismie „Jazz Forum”, z pracy w którym zrezygnował wraz z rozwojem działalności w Maanamie[26].

W 1974 wraz z Milo Kurtisem założył w Krakowie zespół grający muzykę świata Sensacyjna Grupa Okazjonalna, który później przemianował na Maanam[27][28]. Po wielu zmianach personalnych skład tej grupy – z ówczesną żoną Jackowskiego, Korą (Olgą Jackowską) jako wokalistką – ustalił się w 1979, a zespół udanie zadebiutował jako grupa rockowa[29]. Jackowski stał się głównym kompozytorem materiału płytowego, a do klasyki polskiej muzyki weszła piosenka „Oprócz błękitnego nieba” (1979), którą nagrał z Maanamem[30]. Po rozwodzie z Korą w 1984 popadł w uzależnienie od alkoholu, które doprowadziło do zawieszenia działalności Maanamu i zadłużenia Jackowskiego[31]. W latach 80. współtworzył projekt Złotousty i Anioły z Robertem Gawlińskim[32]. Dorabiał, udzielając korepetycji z języka angielskiego i ucząc gry na gitarze, a także pracując jako lektor wiadomości w Radiu Alex Piotra Sambora[33]. W 1990 odbył z Korą oraz Leszkiem Biolikiem i Markiem Czapelskim trasę koncertową po klubach polonijnych w USA[34], a w 1991 reaktywował Maanam i pozostał liderem zespołu do czasu jego rozwiązania 31 grudnia 2008[35].

Równocześnie z działalnością w Maanamie w latach 90. wydał dwa solowe albumy: No1 (1994) i Fale Dunaju (1995), które jednak nie zdobyły uznania krytyków i nie wylansowały przeboju[36]. W wolnych chwilach razem z trzecią żoną Ewą zajmował się handlem antyków i prowadził dwie galerie sztuki w Zakopanem[37]. W 2002 wydał kompilację z serii Złota kolekcja. W 2005 został laureatem Brązowego Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis[38]Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis. [dostęp 2023-09-21].</ref>. Pod koniec 2007 uformował z Januszem Iwańskim zespół The Goodboys, z którym trzy lata później wydał album, również zatytułowany The Goodboys[39][40]. Z powodu nikłego zainteresowania projektem na rynku zakończył jego działalność niedługo po pierwszym koncercie[41]. W latach 2011–2013 występował gościnnie z zespołem Plateau na trasie koncertowej promującej ich czwarty album Projekt Grechuta, obejmującej m.in. występ na Przystanku Woodstock 2011 w Kostrzynie nad Odrą[42][43]. Z zespołem Plateau zagrał swój ostatni koncert, który odbył się 17 marca 2013 we Wrocławiu[44]. Skomponował dla grupy także dwa utwory: „Małe kina” (piosenka ukazała się na piąty albumie Plateau pt. W związku z tobą) oraz „Kocham cię, kimkolwiek jesteś” (piosenka miała premierę w październiku 2022)[45]. W tym ostatnim utworze można usłyszeć jego gitarę w nagraniu, a w teledysku do piosenki wystąpiły trzy córki Jackowskiego[46]. W 2013 wydał trzeci solowy album, zatytułowany po prostu Marek Jackowski, nad którym pracę zakończył na kilka dni przed swoją śmiercią[47].

Nisza cmentarna Marka Jackowskiego na Nowym Cmentarzu w Zakopanem

Zmarł 16 maja 2013 na zawał serca[48]. Pogrzeb odbył się 19 maja na cmentarzu w San Marco[49]. Jego ponowny pochówek miał miejsce na Nowym Cmentarzu w Zakopanem 14 sierpnia 2013 w kolumbarium (kwatera U1-1c-1)[50][51].

W 2014 został pośmiertnie uhonorowany Złotym Fryderykiem za całokształt twórczości[52].


Życie prywatne

W okresie studenckim był związany z Ewą Janicką, której miał zadedykować melodię przeboju Maanamu „Kocham cię, kochanie moje”[53]. W latach 1971–1984 był mężem Kory, wokalistki Maanamu, z którą ma syna, Mateusza (ur. 1972)[28]. W trakcie małżeństwa nawiązał trwający prawie rok romans z Małgorzatą Kubiak[54]. W latach 80. miał kilkumiesięczny romans z aktorką Grażyną Szapołowską[55]. 5 stycznia 1991, po sześciu latach nieformalnego związku, ożenił się z młodszą o 21 lat Katarzyną Krupicz, siostrą Dariusza Krupicza, współzałożyciela i muzyka zespołów De Mono i Magma, z którą rozwiódł się w 1994[56][57] [58]. W 1988 przeprowadził się do Zakopanego, wciąż mieszkał także w Warszawie[59]. W 1993 związał się z młodszą od 28 lat Ewą Święs, z którą ożenił się 18 czerwca 1994 i miał trzy córki: Biankę (ur. 1995), Palomę (ur. 1996) i Sonię[60]. Od 2007 do śmierci (2013) mieszkał w San Marco di Castellabate we Włoszech, w prowincji Salerno, pod Neapolem[28][61].

Na przełomie lat 80. i 90. nawrócił się do Boga, co zawdzięcza pokonaniu choroby alkoholowej[62]. W 2010 podpisał się pod listem otwartym Fundacji Mamy i Taty „Cała Polska chroni dzieci”, sprzeciwiając się legalizacji małżeństw osób tej samej płci i adopcji dzieci przez pary homoseksualne[63][64].

Życie prywatne

W latach 1971–1984 był mężem Kory, wokalistki Maanamu, z którą ma syna, Mateusza (ur. 1972)[28]. Drugą żoną artysty, w latach 1991–1994, była Katarzyna Krupicz, siostra Dariusza Krupicza, współzałożyciela i muzyka zespołu De Mono oraz Magma[65][66]. Przez 25 lat mieszkał w Zakopanem. Od 2007 do śmierci (2013) mieszkał w San Marco di Castellabate we Włoszech, w prowincji Salerno, pod Neapolem, z trzecią żoną Ewą i trzema córkami: Bianką, Palomą i Sonią[28].

Zmarł na zawał serca[48]. Pogrzeb odbył się 19 maja na cmentarzu w San Marco[49]. Jego ponowny pochówek miał miejsce na Nowym Cmentarzu w Zakopanem 14 sierpnia 2015[50] w kolumbarium (kwatera U1-1c-1)[67].

Nisza cmentarna Marka Jackowskiego na Nowym Cmentarzu w Zakopanem

Odznaczenia i upamiętnienie

  • Laureat Brązowego Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2005)[38].
  • W grudniu 2021 w gminie Purda w Starym Olsztynie, gdzie urodził się artysta, została odsłonięta tablica, upamiętniająca 75. rocznicę urodzin Jackowskiego. Przedstawia ona wizerunek muzyka grającego na gitarze oraz cytat z jego największego przeboju „Oprócz błękitnego nieba”[68].

Dyskografia

 Zobacz więcej w artykule Maanam, w sekcji Dyskografia.
Rok Tytuł Pozycja na liście Certyfikat ZPAV
POL
[69]
1994 No1
  • Data: 1994[70]
  • Wydawca: Kamiling Co./Pomaton EMI
 –
1995 Fale Dunaju
  • Data: 1995[71]
  • Wydawca: Pomaton EMI
 –
2002 Oprócz błękitnego nieba
  • Data: 19 października 2002[72]
  • Wydawca: Pomaton EMI
 –
2013 Marek Jackowski
  • Data: 23 października 2013
  • Wydawca: Digital Works/Universal Music
 8
„–” album nie był notowany.

Filmografia

Kompozytor muzyki filmowej:

Uwagi

  1. ↑ a b Na stronie internetowej ZAiKS (online.zaiks.org.pl) w wyszukiwarce utworów M. Jackowskiego.

Przypisy

  1. ↑ Leszek Gnoiński, Jan Skaradziński, Encyklopedia Polskiego Rocka, Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 205, ISBN 83-7129-570-7, OCLC 43868642.
  2. ↑ kj: Marek Jackowski nie żyje. Założyciel i lider Maanamu zmarł na zawał serca. Gazeta Wyborcza (Agora SA), 2013-05-18. [dostęp 2013-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-14)]. (pol.).
  3. ↑ Pogrzeb Marka Jackowskiego już w niedzielę 19 maja? Fakt i jego rewelacje.
  4. ↑ Marek Jackowski: Miał być anglistą, został ojcem Maanamu. Urodził się w Starym Olsztynie, mieszkał w Łęgajnach [online], gazetaolsztynska.pl [dostęp 2022-07-22] (pol.).
  5. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 62.
  6. ↑ Katarzyna Kubisiowska: Się żyje. Kora. Biografia. Wydawnictwo „Znak”, 2023, s. 130–131. ISBN 978-83-240-6681-0.
  7. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 52–55, 62, 72, 205–206, 272.
  8. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 7–14, 17, 21–23, 43, 65, 75–83.
  9. ↑ Katarzyna Kubisiowska: Się żyje. Kora. Biografia. Wydawnictwo „Znak”, 2023, s. 131. ISBN 978-83-240-6681-0.
  10. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 12, 55.
  11. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 21, 35.
  12. ↑ a b Katarzyna Kubisiowska: Się żyje. Kora. Biografia. Wydawnictwo „Znak”, 2023, s. 132. ISBN 978-83-240-6681-0.
  13. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 27.
  14. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 28–30, 37–39.
  15. ↑ Jackowski pierwsze kroki muzyczne stawiał w I LO w Olsztynie [online], gazetaolsztynska.pl [dostęp 2022-07-22] (pol.).
  16. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 28, 31–37, 47.
  17. ↑ Leszek Gnoiński: Życie jest piękne (wywiad z Markiem Jackowskim). 2011-04-26.
  18. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 40, 105–106, 126–127.
  19. ↑ a b Katarzyna Kubisiowska: Się żyje. Kora. Biografia. Wydawnictwo „Znak”, 2023, s. 133. ISBN 978-83-240-6681-0.
  20. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 86.
  21. ↑ a b Kamińska 2023 ↓, s. 87.
  22. ↑ Katarzyna Kubisiowska: Się żyje. Kora. Biografia. Wydawnictwo „Znak”, 2023, s. 135. ISBN 978-83-240-6681-0.
  23. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 119.
  24. ↑ Katarzyna Kubisiowska: Się żyje. Kora. Biografia. Wydawnictwo „Znak”, 2023, s. 134. ISBN 978-83-240-6681-0.
  25. ↑ Katarzyna Kubisiowska: Się żyje. Kora. Biografia. Wydawnictwo „Znak”, 2023, s. 136–138. ISBN 978-83-240-6681-0.
  26. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 156–157, 169.
  27. ↑ Katarzyna Kubisiowska: Się żyje. Kora. Biografia. Wydawnictwo „Znak”, 2023, s. 164–166. ISBN 978-83-240-6681-0.
  28. ↑ a b c d e Marek Jackowski: Wyszedłem z czarnej dziury. [w:] Gala.pl [on-line]. gala.pl, 2009-01-16. [dostęp 2020-03-31]. (pol.).
  29. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 167–169.
  30. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 185.
  31. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 233, 240–241, 262–263, 266.
  32. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 241–242, 249–251, 254.
  33. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 269–271.
  34. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 272–279.
  35. ↑ To już koniec Maanam?. [w:] Interia.pl [on-line]. muzyka.interia.pl, 2008-12-02. [dostęp 2020-03-31]. (pol.).
  36. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 311–312.
  37. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 302–310.
  38. ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie ga
    BŁĄD PRZYPISÓW
  39. ↑ Marek Jackowski powraca na scenę z The Goodboys. [w:] Wirtualna Polska [on-line]. muzyka.wp.pl, 2010-06-02. [dostęp 2020-03-31]. (pol.).
  40. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 381.
  41. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 381–382.
  42. ↑ Marek Jackowski wystąpił w Kolbudach. [dostęp 2012-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-26)].
  43. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 383–385, 389.
  44. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 395.
  45. ↑ PLATEAU (feat. Marek Jackowski) KOCHAM CIĘ, KIMKOLWIEK JESTEŚ!. [dostęp 2022-12-23].
  46. ↑ Marek Jackowski został upamiętniony w teledysku. Córki zmarłego muzyka oddały mu hołd [online], Fakt24.pl, 31 października 2022 [dostęp 2022-12-23] (pol.).
  47. ↑ a b Koncert pamięci Marka Jackowskiego. wrocław.pl, 2014-03-15. [dostęp 2020-03-31]. (pol.).
  48. ↑ a b Jacek Cieślak: Zmarł Marek Jackowski. Rzeczpospolita (Gremi Media), 2013-05-18. [dostęp 2013-05-18].
  49. ↑ a b Błyskawiczny pogrzeb Marka Jackowskiego. Kora nie dotarła. interia.pl, 20 maja 2013. [dostęp 2013-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-08)]. (pol.).
  50. ↑ a b Pogrzeb Marka Jackowskiego: Powrót do domu. interia.pl, 14 sierpnia 2013. [dostęp 2013-08-15]. (pol.).
  51. ↑ śp. Marek Jackowski
  52. ↑ Polskie Radiohttps://jedynka.polskieradio.pl › 10...Fryderyki 2014 - Złoty Fryderyk dla Marka Jackowskiego
  53. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 93–97.
  54. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 143–144.
  55. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 193–194, 248.
  56. ↑ Te kiczowate lata 80-te... [online], Przyjazne Forum Audio [dostęp 2021-05-29].
  57. ↑ Tygodnik Życie na gorąco nr 22, 28 maja 2015, s. 56–57.
  58. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 279–280, 294.
  59. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 265, 268, 280, 313.
  60. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 291–302, 313.
  61. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 357.
  62. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 271, 337.
  63. ↑ Cała Polska chroni dzieci. Wiara.pl. [dostęp 2021-07-01]. (pol.).
  64. ↑ Kamińska 2023 ↓, s. 389.
  65. ↑ Te kiczowate lata 80-te... [online], Przyjazne Forum Audio [dostęp 2021-05-29].
  66. ↑ Tygodnik Życie na gorąco nr 22, 28 maja 2015, s. 56–57.
  67. ↑ śp. Marek Jackowski
  68. ↑ W Starym Olsztynie upamiętniono Marka Jackowskiego – współzałożyciela Maanamu. radioolsztyn.pl, 2021-12-12. [dostęp 2022-01-04]. (pol.).
  69. ↑ Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart [online], olis.onyx.pl [dostęp 2017-11-25].
  70. ↑ Marek Jackowski – No. 1 | Pomaton / Kamiling Co. | 1994 | POM CD 113 K015 | Archiwum Polskiego Rocka 1961 – 2017 [online], www.archiwumrocka.art.pl [dostęp 2017-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-26] (pol.).
  71. ↑ Marek Jackowski – Fale Dunaju | Pomaton | 1995 | POM CD 116 5903110221165 | Archiwum Polskiego Rocka 1961 – 2017 [online], www.archiwumrocka.art.pl [dostęp 2017-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-26] (pol.).
  72. ↑ Złota kolekcja – Spis utworów – – Muzyka – WP.PL [online], muzyka.wp.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  73. ↑ Złote płyty CD przyznane w 2014 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-08-17].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Maanam
Albumy studyjne
Albumy koncertowe
Albumy zagraniczne
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Marek_Jackowski&oldid=71970751”