Dokos
37°19′59″N 23°19′16″E/37,333056 23,321111 Położenie Dokos | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Akwen | |
| Populacja (2011) • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Grecji  | |
| 37°19′59″N 23°19′16″E/37,333056 23,321111
| |
Dokos (gr. Δοκός, tłum. na pol. „promień”[2]) – niewielka grecka wyspa położona w archipelagu Wysp Sarońskich; niedaleko Hydry, oddzielona a od Peloponezu cieśniną. Jedyne zabudowania na wyspie to latarnia morska i ruiny bizantyjskiej fortecy.
Leży w administracji zdecentralizowanej Attyka, w regionie Attyka, w jednostce regionalnej Wyspy, w gminie Hydra.
W 2011 roku wyspę zamieszkiwało 18 osób.
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Dokos należy do archipelagu Wysp Sarońskich. Wyspa położona jest niedaleko Hydry a od Peloponezu oddziela ją cieśnina. Wyspa jest skalista, z ograniczoną liczbą źródeł wody pitnej[3]. Na wyspie znajduje się latarnia morska[2] oraz ruiny bizantyjskiej fortecy z VII wieku[4][5].
Na Dokos można dostać się promem z wyspy Spetses.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Nazwa wyspy Dokos pochodzi od nazwiska armatorów z Hydry, do których wyspa należała pod koniec XVIII wieku[3]. W okresie antyku wyspa nazywana była „Aperopia”[3].
Wyspa była zamieszkana od końca neolitu, a liczba mieszkańców zwiększyła się w okresie kultury helladzkiej wraz z rozwojem handlu morskiego[3]. Z uwagi na swoje strategiczne położenie geograficzne – u wejścia do Zatoki Argolidzkiej, przy szlaku do wybrzeży Argolidy i Lakonii – w czasach wojny wyspa służyła jako forteca[3]. Podczas wojny narodowo-wyzwoleńczej w 1821 roku wyspa wykorzystywana była jako baza morska dla floty hydryckiej[3]. Po odzyskaniu niepodległości przez Grecję w 1830 roku wyspa kilkakrotnie przechodziła w posiadanie różnych rodzin hydryckich[3]. Współcześnie wyspa wykorzystywana jest do wypasu owiec[3].
Podczas gdy w 2001 roku wyspę zamieszkiwały 43 osoby, głównie prawosławni mnisi oraz pasterze owiec[2], w 2011 wyspa miała 18 mieszkańców[1].
Latarnia morska
[edytuj | edytuj kod]Kamienna latarnia morska została wzniesiona na zachodnim brzegu Dokos w 1923 roku[2].
Dane techniczne
[edytuj | edytuj kod]- Wysokość wieży: 9 m[2]
- Charakterystyka światła: przerywane, co 12 sekund światło czerwone i białe[2]
- Zasięg nominalny światła białego: 9,7 km[2]
- Zasięg nominalny światła czerwonego: 6,5 km[2]
- Zmieniacz dwupozycyjny z dwoma żarówkami zasilany jest energią z czterech paneli słonecznych[2]
Archeologia podmorska
[edytuj | edytuj kod]W 1975 roku u zachodnich wybrzeży Dokos Peter Throckmorton (1929–1990) odkrył na dnie morza pozostałości cargo antycznego statku[2][6][7]. Podwodne badania archeologiczne znaleziska były prowadzone przez Grecki Instytut Archeologii Podwodnej (gr. Ινστιτούτο Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών) w latach 1989–92 pod kierownictwem Jeorjosa Papatanasopulosa[8][3].
Pozostałości cargo statku znajdują się na głębokości od 8 do 26 metrów[6] a ich wiek szacowany jest na ok. 2200 rok p.n.e.[2] Statek przewoził różnorodne naczynia ceramiczne, najprawdopodobniej z warsztatów w Argolidzie z przeznaczeniem dla mieszkańców okolicznych wysp[3]. Znalezisko obejmuje ponad 500 rozmaitych naczyń[3], m.in. dzbanów, amfor, mis, kubków czy naczyń typu askos[6].
Jest to najstarszy znany „wrak” statku na Morzu Egejskim[2], a według Greckiego Instytutu Archeologii Podwodnej najstarszy znany „wrak” statku na świecie[3]. Ponieważ do dziś nie odnaleziono żadnego drewna, występują wątpliwości czy znalezisko można w ogóle określać mianem wraku[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b ELSTAT: Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. ΜΟΝΙΜΟΣ Πληθυσμός. [dostęp 2015-09-05]. (gr.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l Elinor De Wire, Dolores Reyes-Pergioudakis: The Lighthouses of Greece. Pineapple Press Inc, 2010, s. 76. ISBN 978-1-56164-452-0. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l Hellenic Institute of Marine Archaeology: Dokos, The oldest shipwreck in the World, 2200 BC. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
- ↑ Dana Facaros, Michael Pauls: The Greek Islands. New Holland Publishers, 2007, s. 117. ISBN 978-1-86011-325-3. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
- ↑ Florin Curta: The Edinburgh History of the Greeks, C. 500 to 1050: The Early Middle Ages. Edinburgh University Press, 2011, s. 97-98. ISBN 978-0-7486-3809-3. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
- ↑ a b c d Shelley Wachsmann: Seagoing Ships and Seamanship in the Bronze Age Levant. Texas A&M University Press, 2008, s. 205. ISBN 978-1-60344-080-6. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).
- ↑ Glenn Fowler. Peter Throckmorton, Archeologist Of Ancient Shipwrecks, Dies at 61. „The New York Times”, 1990-06-11. (ang.).
- ↑ Hellenic Institute of Marine Archaeology: H.I.M.A. Hellenic Institute of Marine Archaeology. [dostęp 2015-09-05]. (ang.).