Mlaski
Mlaski (głoski mlaszczące), rzadziej plaski, kliki (ang. clicks, niem. Schnalze[1]) – spółgłoski spotykane w językach mlaskowych, tj. językach rodziny khoisan, niektórych językach bantu (np. w zulu czy xhosa), kilku drobnych językach kuszyckich oraz w języku damin. Polegają na nagłym otwarciu zwarcia przy różnych położeniach warg i języka bez przepływu powietrza z płuc, co wywołuje charakterystyczny „cmokający” dźwięk[2].
W grafii zapisywane są w różny sposób, w zależności od ortografii danego języka – albo za pomocą zwykłych liter alfabetu łacińskiego, np. w języku xhosa „c”, „x” i „q”, albo przy pomocy dodatkowych znaków specjalnych np. „@” [ʘ] (mlask dwuwargowy), „#” czy „!” [ǃ] (mlask zadziąsłowy). W Polsce badaniem mlasków zajmował się przede wszystkim prof. Roman Stopa.
Wyróżnia się następujące rodzaje mlasków:
Mlaski występują również w językach europejskich, jako elementy komunikacji paralingwistycznej[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Jozef Mistrík, Encyklopédia jazykovedy, wyd. 1, Bratislava: Obzor, 1993, s. 278, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758 (słow.).
- ↑ Opis w języku rosyjskim.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Alfred F. Majewicz, Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655 (pol.).
- African Phrasebook, Berlitz Publishing, Singapur 2005 (ang.)
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Pliki audio – język nama
- Demonstracja mlasków w języku xhosa
- Opis i demonstracja podstawowych mlasków
- Demonstracja mlasków języka khoekhoewab