Pingwin grubodzioby

Pingwin grubodzioby
	Eudyptes pachyrhynchus
	G.R. Gray, 1845
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	pingwiny
Rodzina	pingwiny
Rodzaj	Eudyptes
Gatunek	pingwin grubodzioby
Synonimy
	Eudyptes pachyrhynchus pachyrhynchus G.R. Gray, 1845;
	Eudyptes pachyrhynchus pachyrhynchus G.R. Gray, 1845;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia
	Zasięg występowania
	; Zasięg lęgowy E. pachyrhynchus na mapie Nowej Zelandii
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pingwin grubodzioby^[3], skocz grubodzioby^[4] (Eudyptes pachyrhynchus) – gatunek dużego ptaka z rodziny pingwinów (Spheniscidae), występującego na wyspach Nowej Zelandii.

Systematyka

Jest to gatunek monotypowy^[5]^[6]. Dawniej za jego podgatunek czasami uznawany był Eudyptes robustus (pingwin grzebieniasty)^[3]^[7].

Morfologia

długość ciała: 55–71 cm^[8]
masa ciała: 2,1–5,1 kg^[8]

Ma jaskrawo ubarwiony dziób i brew. Wierzch ciała i głowa błyszcząco czarne, na policzkach widoczne drobne białe kreski, spód biały. Pod spodem skrzydła białe, czarne obrzeżenie. Dziób czerwony; tęczówki czarne. Długa, szeroka brew z żółtych, nitkowanych piór przechodząca w czubek.

Występowanie

Pingwin grubodzioby buduje gniazda w zachodniej i południowo-zachodniej części Wyspy Południowej, na Wyspie Stewart i kilku okolicznych wysepkach^[2]. Przybrzeżne lasy, jaskinie oraz skalne nawisy; po sezonie lęgowym przemieszcza się na południe od Australii.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2020 roku uznaje pingwina grubodziobego za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened). Wcześniej klasyfikowała go jako gatunek narażony na wyginięcie (VU – Vulnerable)^[2].

Przypisy

↑ Eudyptes pachyrhynchus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c Eudyptes pachyrhynchus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Spheniscidae Bonaparte, 1831 - pingwiny - Penguins (wersja: 2024-10-02). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-11-12].
↑ pingwin grubodzioby (Eudyptes pachyrhynchus) Gray,GR, 1845. Avibase. [dostęp 2009-09-24]. (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Kagu, Sunbittern, tropicbirds, loons, penguins. IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2020-07-13]. (ang.).
↑ HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 9 [online], październik 2024 [dostęp 2024-11-12] .
↑ I. Martínez, D.A. Christie, F. Jutglar, E.F.J. Garcia: Snares Penguin (Eudyptes robustus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2015. (ang.).
↑ ^a ^b I. Martínez, D.A. Christie, F. Jutglar, E.F.J. Garcia: Fiordland Penguin (Eudyptes pachyrhynchus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2015. (ang.).

Bibliografia

Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i materiały multimedialne – pingwin grubodzioby. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Eudyptes pachyrhynchus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Eudyptes pachyrhynchus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-3] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Spheniscidae Bonaparte, 1831 - pingwiny - Penguins (wersja: 2024-10-02). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-11-12].

[4] win grubodzioby (Eudyptes pachyrhynchus) Gray,GR, 1845. Avibase. [dostęp 2009-09-24]. (ang.).

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Kagu, Sunbittern, tropicbirds, loons, penguins. IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2020-07-13]. (ang.).

[hbwcheck9-6] HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 9 [online], październik 2024 [dostęp 2024-11-12] .

[hbwa1-7] I. Martínez, D.A. Christie, F. Jutglar, E.F.J. Garcia: Snares Penguin (Eudyptes robustus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2015. (ang.).

[hbwa-8] I. Martínez, D.A. Christie, F. Jutglar, E.F.J. Garcia: Fiordland Penguin (Eudyptes pachyrhynchus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2015. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]