Szympans karłowaty

Bonobo

Szympans karłowaty, bonobo (Pan paniscus) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny Homininae w obrębie rodziny człowiekowatych (Hominidae), jeden z dwóch gatunków szympansów. Smuklejszy i nieco mniejszy od szympansa zwyczajnego.

• Antropolodzy zawsze faworyzowali nasze pokrewieństwo z szympansem zwyczajnym. Bonobo wydawały im się zbyt pokojowo nastawione, przesadnie zainteresowane seksem oraz zdominowane przez samice. Nigdy nie kupowałem takiego podejścia do sprawy. Nie jestem przekonany, że ewolucyjnie rzecz biorąc, należy przywiązywać aż taką wagę do przemocy.
  • Autor: Frans de Waal
  • Źródło: Tomasz Ulanowski, Człowiekowi bliżej do bonobo niż szympansa zwyczajnego, wyborcza.pl, 8 maja 2017.
  • Zobacz też: człowiek, seks, przemoc

• Co jest nie tak z tymi samcami?!
  • Autor: Hubert Walter, niemiecki antropolog
  • Opis: na wykładzie Fransa de Waala, kiedy zaprezentował film, na którym samce bonobo, mimo że są większe i silniejsze od samic, pozwalają im się podczas wspólnej zabawy chwytać za jądra, a także uciekają pod opiekę matek.
  • Źródło: Frans de Waal, Bonobo i ateista. W poszukiwaniu humanizmu wśród naczelnych, tłum. Krzysztof Kornas, Copernicus Center Press, Kraków 2014, s. 22.

• Nawet jeśli nigdy nie zamierzałem zostać seksuologiem naczelnych, było to nieuniknioną konsekwencją mojej pracy. Widziałem, jak uprawiają seks w każdej pozycji, jaką można sobie tylko wyobrazić, a nawet w takich, z którymi nasza wyobraźnia mogłaby mieć kłopot (np. wisząc do góry nogami). Najistotniejsza obserwacja dotycząca seksu bonobo to fakt, że jest całkowicie swobodny i zharmonizowany z całością życia społecznego. Różni się to nieco od spojrzenia, jakie na życie erotyczne ma większość z nas, z naszymi kompleksami, obsesjami i zahamowaniami. Niektórzy ludzie nie potrafią nawet kochać się przy włączonym świetle! (…) Nam seks kojarzy się z reprodukcją i pożądaniem, ale w przypadku bonobo zaspokaja przeróżne potrzeby. Zaspokojenie seksualne w żadnym wypadku nie jest celem za każdym razem, a reprodukcja to tylko jedna z funkcji. Wyjaśnia to, dlaczego seks uprawiają tam wszyscy ze wszystkimi.
  • Autor: Frans de Waal, Bonobo i ateista. W poszukiwaniu humanizmu wśród naczelnych, tłum. Krzysztof Kornas, Copernicus Center Press, Kraków 2014, s. 103-104.
  • Zobacz też: seks

• Tłumienie kojarzenia krewniaczego (…) jest dobrze rozwinięte u wielu różnych zwierząt, od muszek owocówek i gryzoni po naczelne. Dla gatunków rozmnażających się płciowo jest to niemal biologiczny nakaz. W przypadku bonobo seksu ojców z córkami unika się w ten sposób, że w okolicach okresu dojrzewania samice odchodzą, by dołączyć do sąsiednich społeczności. Seks matek z synami jest natomiast w ogóle nieobecny, mimo że zostają oni w grupie i często przemieszczają się razem z matkami. Tylko w tym wariancie seks jest w społeczności bonobo wykluczony. A wszystko to pod nieobecność jakiegokolwiek tabu.
  • Autor: Frans de Waal, Bonobo i ateista. W poszukiwaniu humanizmu wśród naczelnych, tłum. Krzysztof Kornas, Copernicus Center Press, Kraków 2014, s. 105.