1433 – razlika između verzija

== Događaji ==

* [[4. 1.]] - Petnaest čeških poslanika-[[husiti|husita]] stiglo na Bazelski sabor - predstavljaju Četiri članka ali na pregovorima do aprila nema rezultata ([[Prokop Veliki]] protestuje jer ih [[Ivan Stojković]] naziva hereticima).

* [[2. 3.]] - Kralj [[Tvrtko II]] potvrdio u Sutisci mir između Dubrovnika i [[Radoslav Pavlović|Radoslava Pavlovića]].

* mart-april - Francuski putopisac [[Bertrandon de la Broquière]] prošao kroz Srbiju, gde se sreo sa despotom Đurđem.

* proleće - Pobuna u [[Grbalj|Grblju]] protiv [[kotor]]ske vlastele.

* [[4. 4.|4.]] i [[8. 4.]] - Rimski sporazum cara Sigismunda i pape [[Eugen IV.|Eugena IV.]] (jedan od dvojice carevih zastupnika je [[Matko Talovac]], beogradski kapetan): car će štititi papine interese na Bazelskom koncilu - sporazum omogućava caru da 25. 4. konačno napusti [[Sijena|Sijenu]].

* [[april]] - [[Tvrtko II]] i [[despot Đurđe]] nastavljaju rat, u okolini [[Zvornik]]a.

* [[31. 5.]] (Duhovi) - [[Žigmund Luksemburški]] krunisan [[Sveto Rimsko Carstvo|carskom]] krunom u [[Rim]]u - prvo krunisanje od [[1355]] (Žigmundov otac [[Karlo IV]]).

* [[4. 6.]] - Primirje na pet godina između Žigmunda i [[Mletačka Republika|Mlečana]] (papino posredovanje).

* [[jun]] - [[Sandalj Hranić]] se pridružuje despotu protiv Tvrtka.

** do jeseni - Turci dovode [[Radivoj Ostojić|Radivoja Ostojića]] u Bosnu, iz koje Tvrtko beži u Ugarsku; despot Đurđe uzeo Zvornik i [[Teočak]] (sa Sandaljem je od Turaka "kupio" Tvrtkovu zemlju).

* [[17. 7.]] - Totalno [[pomračenje Sunca]] vidljivo i u sh. krajevima, izuzev Primorja, totalitet traje oko 3,5 minuta<ref>[http://eclipse.gsfc.nasa.gov/SEsearch/SEsearchmap.php?Ecl=14330617 Total Solar Eclipse of 1433 July 17], ''NASA''</ref>.

* [[14. 8.]] - Umro [[João I. Portugalski]], nasleđuje ga sin [[Duarte]] zvani Filozof.

* [[11. 9.]] - Car Sigismund stigao na [[firentinski koncil|koncil]] u Bazelu.

* septembar - [[Cosimo de' Medici]] proteran iz [[Firenca|Firence]], vraća se sledeće godine.

* novembar - Srpsko-mletački pregovori u [[Kotor]]u - despotu da se vrati Svetomiholjska metohija ([[Luštica]]) i deo [[Paštrovići|Paštrovića]], zauzvrat pomoć u gušenju pobune u Grblju; sklapanje sporazuma proslavljeno vatrometom od kojeg je izgoreo krov crkve sv. Franje.

* [[30. 11.]] - Češko-moravski sabor prihvatio "Praške kompaktate" - umereni husiti se izmirili sa katoličkom crkvom.

* [[22. 12.]] - Bazelski sabor izdao [[Dubrovačka Republika|Dubrovačkoj Republici]] dozvolu trgovine s Turcima.

* [[prosinac]] - Umro [[Nikola II. Gorjanski]], ugarski[[Ugarski palatinPalatin]].

=== Tokom/tijekom godine ===

* Arijanit Spata diže trogodišnji ustanak protiv Turaka u Albaniji, nakon lažne vesti o Muratovoj smrti; Mlečani privremeno preuzeli [[Danj]] od turskog komandanta (okolinu zauzeo Nikola Dukađin); napadan i despotov [[Drivast]], zbog Đurđevih veza sa sultanom.

* pre aprila - Franjevac Jakob de Marchia došao u Bosnu radi inspekcije samostana i preobraćanja heretika - ubrzo odlazi zbog nesuglasica sa domaćim franjevcima i kraljem.

* prva pol. godine - Umro Ivan Alben, zagrebački biskup, nakon čega ponovo dolazi do sukoba između [[Zagrebački kaptol|Kaptola]] i [[Gradec (općina)|Gradeca]] - kralj Žigmund šalje Matka Talovca da upravlja oboma.

* Na inicijativu [[Ivan Stojković|Ivana Stojkovića]], [[dominikanci|dominikanskog]] generala, Bazelski sabor poziva Dubrovnik da bude posrednik u privođenju "patarena" i pravoslavaca katoličkoj crkvi - grad šalje izaslanike u Bosnu i Srbiju, bez uspeha.

* Dogovoren brak [[Ulrih II Celjski|Ulriha II Celjskog]] i [[Katarina Branković|Katarine Branković]].

== Rođenja ==

== Smrti ==

* prosinac - [[Nikola II. Gorjanski]], ugarski[[Ugarski palatinPalatin]]

== Reference ==