Telefoni bianchi
Ovo je članak o filmskom žanru. Za istoimeni film iz 1976. godine, vidi Telefoni bianchi (film, 1976.). Kinematografija bijelih telefona (ital. cinema dei telefoni bianchi), filmovi bijelih telefona ili, jednostavnije, bijeli telefoni (ital. telefoni bianchi) je naziv za specifični filmski žanr, odnosno vrstu filmova koja se snimala u fašističkoj Italiji u drugoj polovici 1930-ih i početkom 1940-ih, odnosno, u širem smislu za period u historiji italijanske kinematografije. Po svom žanrovskom određenju su predstavljali podvrstu romantičnih komedija, ali ih je odlikovalo to što su svojom radnjom i likovima u pravilu bili smještani u milje više ili, u najboljem slučaju, srednje klase te prikazivali svakodnevni život okružen luksuzom koji većina publike u tadašnjoj Italiji nije mogla priuštiti; to se, između ostalog ogledalo u telefonskim aparatima koji su bijele boje, umjesto tzv. "narodnih" telefona od bakelita koji su u pravilu bili crni. Po njima je žanr, također, dobio ime.
Specifičnost žanra je bila u i tome što se maksimalno nastojalo imitirati hollywoodske uzore, ali i što se inzistiralo na Art deco scenografiji, zbog čega se takvi filmovi ponekad nazivaju i cinema déco. Kao čest predložak su se koristili i teatarski komadi mađarskih autora, te je zbog toga za takve filmove korišten i naziv commedia all'ungherese (sh. komedija na mađarski način). Kako bi izbjegli neusklađenost nekih od motiva radnje sa tadašnjim italijanskim moralnim shvaćanjima i zakonima (razvod, koji nije bio dozvoljen, i preljub koji se kažnjavao kao kazneno djelo), scenaristi su često radnju smještali u fiktivne srednjoevropske ili istočnoevropske zemlje.
Fašistički režim Benita Mussolinija je podržavao snimanje takvih filmova, dijelom zato što se smatralo da se njima stvara komercijalna baza sa "ozbiljne" propagandne filmove, a dijelom zato što su oni uživali veliki popularnost kod publike, pružajući im eskapistički otklon od svakodnevnice kojom su dominirali nepravladane posljedice ekonomske krze, a potom i Drugi svjetski rat. Među samim italijanskim filmašima, uključujući i one koji su, poput Vittorija De Sice, zahvaljujući takvim filmovima stekli slavu i postali zvijezde, filmovi bijelih telefona su bili manje popularni te se smatralo kako njihovo inzistiranje na formuli guši njihovu kreativnu energiju; tako je još za vrijeme fašističke vladavine napravljeno nekoliko filmova koji su predstavljali svojevrsnu antitezu bijelih telefona i koji se smatraju začetkom pokreta koji će nakon rata postati poznat kao italijanski neorealizam.
1976. je Dino Risi filmovima bijelih telefona odao svojevrsni komični homage kroz film pod naslovom Telefoni bianchi.
Vanjske veze
uredi- http://www.italica.rai.it/cinema/schede/telefoni6.htm Arhivirano 2009-09-23 na Wayback Machine-u Scheda storica dal sito della RAI: Momenti del Cinema Italiano, 1.6.
- http://www.albertorabagliati.com/i-colleghi/cinema/ Pagina riccamente documentata sugli attori del Cinema italiano degli anni '30 e '40.