Exodus (film, 1960)
Exodus je američki historijski film snimljen 1960. u režiji Otta Premingera. Predstavlja adaptaciju istoimenog romana Leona Urisa, inspiriranog istinitim događajima vezanim uz brod SS Exodus. Radnja se događa u Palestini pod britanskom vlašću u godinama nakon Drugog svjetskog rata. Protagonist, čiji lik tumači Paul Newman, je mladi cionistički aktivist koji organizira ilegalno doseljavanje jevrejskih izbjeglica u Palestinu, a potom sudjeluje u nastojanju da se stvori jevrejska država i obrani u sukobu sa Arapima.
Exodus | |
---|---|
Režija | Otto Preminger |
Producent | Otto Preminger |
Scenario | Dalton Trumbo |
Predložak | Exodus; autor: Leon Uris |
Uloge | Paul Newman Eva Marie Saint Ralph Richardson Peter Lawford Sal Mineo Jill Haworth Lee J. Cobb John Derek |
Muzika | Ernest Gold |
Fotografija | Sam Leavitt, ASC |
Montaža | Louis R. Loeffler |
Distribucija | United Artists |
Datum(i) premijere | 16. 12. 1960
|
Trajanje | 208 min. |
Zemlja | Sjedinjene Države |
Jezik | engleski |
Budžet | 4,5 mil. $[1] |
Bruto prihod | 8,700.000 $ (kino-ulaznice u SAD i Kanadi)[2] 20 mil. $ (širom svijeta)[1] |
Exodus je predstavljao veliki komercijalni uspjeh, a slično kao i originalni roman, je značajno pridonio da se pažnja američke javnosti skrene na dotle zanemareni Bliski istok te popularizira Izrael, stvorivši pro-izraelsko raspoloženje koje se održalo do današnjih dana. Popularnosti filma nije pomogao samo epski karakter, visoka produkcija i zvjezdana glumačka postava, nego i izuzetno upečatljiva muzika Ernesta Golda, uključujući glavnu temu koja je postala veliki hit i bila često obrađivana od pop-izvođača. Iako je režiser Preminger u velikoj mjeri ublažio antibritanski i antiarapski ton književnog predloška, Exodus je kasnije često bio kritiziran kao "cionistička" i "pro-izraelska" propaganda.
Za historiju Hollywooda je, međutim, daleko zanimljiviji zbog toga što je Preminger kao scenarista angažirao Daltona Trumba, koji se zbog svojih komunističkih uvjerenja tada bio nalazio na crnoj listi; odluka da se Trumbo, koji je dotada bio prisiljen raditi pod psuedonimima, navede na špici i nedostatak ozbiljnijih negativnih posljedica i kontroverzi je u simboličnom smislu označio kraj makartističkih progona u Hollywoodu.
Uloge
uredi- Paul Newman ... Ari Ben Canaan
- Eva Marie Saint ... Kitty Fremont
- Ralph Richardson ... Gen. Sutherland
- Peter Lawford ... Maj. Caldwell
- Lee J. Cobb ... Barak Ben Canaan
- Sal Mineo ... Dov Landau
- John Derek ... Taha
- Hugh Griffith ... Mandria
- Gregory Ratoff ... Lakavitch
- Felix Aylmer ... Dr. Lieberman
- David Opatoshu ... Akiva Ben-Canaan
- Jill Haworth ... Karen Hansen Clement
- Marius Goring ... Von Storch
- Alexandra Stewart ... Jordana Ben Canaan
- Michael Wager ... David
- Martin Benson ... Mordekai
- Paul Stevens ... Reuben
- Victor Maddern ... Narednik
- George Maharis ... Yoav
- Esther Ofarim ... Gđa Hirschberg
Izvori
urediVanjske veze
uredi- Exodus na sajtu IMDb
- Exodus na filmskoj bazi podataka TCM