Forli
Forlì (latinski: Forum Livii) je grad i općina (komuna) u sjevernotalijanskoj regiji Emiliji-Romagni, administrativno središte provincije Forlì-Cesene. Grad leži na antičkoj cesti Via Emilia, a njegova okolica je bogat poljoprivredni kraj.[2] Forli je rodni grad historičara i arheologa Flavija Bionda (1392–1463), fizičara Geronima Mercurialija (1530–1606) i anatoma Giovannija Morgagnija (1682–1771), osnivača urologije.
Forlì
Comune di Forlì | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 44°14′N 12°3′E / 44.233°N 12.050°E | |
| Država |  Italija
|
| Regija | Emilia-Romagna |
| Provincija | Forlì-Cesena (PN) |
| Frazioni | Bagnolo, Barisano, Branzolino, Bussecchio, Ca' Ossi, Carpena, Carpinello, Casemurate, Caserma, Castiglione, Cava, Collina, Coriano, Durazzanino, Fornò, Forniolo, Grisignano, Ladino, Magliano, Malmissole, Massa, Ospedaletto, Para, Pescaccia, Petrignone, Pianta, Pieve Acquedotto, Pievequinta, Poggio, Ponte Vico, Quattro, Ravaldino in Monte, Romiti, Roncadello, Ronco, Rotta, Rovere, San Giorgio, San Lorenzo in Noceto, San Martino in Strada, San Martino in Villafranca, San Tomé, San Varano, Vecchiazzano, Villafranca, Villagrappa, Villanova, Villa Rovere, Villa Selva |
| Vlast | |
| - Gradonačelnik | Gian Luca Zattini |
| Površina | |
| - Ukupna | 228 km² |
| Visina | 34 m |
| Stanovništvo (31. decembar 2009.) | |
| - Grad | 116.864[1] |
| - Gustoća | 512.6 st/km² |
| Poštanski broj | 47121-47122 |
| Pozivni broj | 0543 |
| Službene stranice www.comune.forli.fc | |
| Karta | |
  Forlì | |
Geografija
urediForlì leži na 34 metra nadmorske visine, na jugoistočnom obodu Padske nizine, na desnoj obali rijeke Montone. Oko 12 km južnije uzdižu se prvi obronci Apenina (Castrocaro Terme), a 28 km jugoistočno Jadransko more (Cervia), tako da ima mediteransku klimu. Forlì je od Rima udaljen 350 km, od regionalnog središta Bolonje 70 km u pravcu jugoistoka, od Riminija 50.7 km, a od Ravenne 30 km.
Historija
urediAntika
urediKraj oko Forlija je ljudsko stanište još od paleolita, na nalazištu Ca' Belvedere na brdu Poggiolu pronađeno je kameno oruđe staro 800.000 godina. Za Etrušćana to je bio kraj poznat kao Ficline (Figline), zemlja grnčara. Keramika iz tog vremena zadržala je slavu sve do 16. vijeka. Današnji Forli kao Forum Livii osnovali su Rimljani, nakon što su pokorili posljednja galska plemena u tom kraju. Još i danas se vode polemike među historičarima kad je stvarno osnovan Forli, po jednima to je bilo negdje oko 188. pne. za vrijeme konzula Gaja Livija Salinatora, dok je po drugima to ipak bilo kasnije, za vrijeme Gaja Julija Cezara.[3] U svakom slučaju, grad se razvio nakon što je izgrađena slavna Via Emilia. Za vrijeme rimskog građanskog rata između Gaja Marija i Sule 88. pne., Forum Livii je razoren, a obnovio ga je pretor Livius Clodius.[4]
Srednji vijek
uredi
Nakon propasti Zapadnog Rimskog carstva, Forli je bio dio Odoakarovog kraljevstva. a kasnije ostrogotskog kraljevstva. Od 6. vijeka do 751. godine, Forlì je bio dio bizantskog Ravenskog egzarhata. U to vrijeme grad je višekratno padao u ruke Langobarda (665, 728. i 742). Na kraju je 757. postao dio Papinske Države, kao dio donacije Pipina Malog.[4] Od 9. vijeka Forlijom vladaju lokalni biskupi, tako da se vremenom razvio u slobodnu gradsku komunu, tipičnu za Italiju toga vremena. Komuna Forli postala je republika 889. kada su gradom vladali gibelini. Forli se 1241. priklonio svetorimskom caru Fridriku II u borbi protiv pape Grgura IX.[3] Oni su mu pomogli da zauzne susjednu rivalsku Faenzu i za zahvalu dobili su pravo da stave na gradski grb hohenstaufenofskog carskog orla.[3]
Nakon pada Hohenstaufena 1257. godine, vlast u Forliju preuzeo je bivši carski namjesnik Guido da Montefeltro koji je u Forlì primio sve gibelinske izbjeglice, budući da je ostao posljednje gibelinsko uporište u Italiji u 13. vijeku. Montefeltro je postao poznat kao tzv. vođa naroda (capitano del popolo) i uspio voditi više uspješnih bitaka protiv udruženih gvelsko-papinskih snaga, uključujući bitku kod Ponte di San Procula 15. juna 1275.[5] i bitku kod Civitella di Romagne 14. novembra 1276. i u maju 1282. godine. Slijedeće godine gvelsko-papinske snage opkolile su Forli i gradski senat bio je prisiljen prihvatiti papin ultimatum te protjerati Guida da Montefeltra. Vlast su ipak radije prepustili lokalnom kondotjeru Simoneu Mestaguerru nego izravnom papinom namjesniku. Od tad su pape formalno vladale Forlijem, uz pomoć lokalnih kondotjera i namjesnika.
Novi vijek
urediZa vrijeme renesanse Forlijem je zavladala porodica Ordelaffi koji su se uspjeli odhrvati ambicijama papa da ponovno zavladaju gradom. Najpoznatiji Ordelaffi bio je Pino III Ordelaffi, vladavši Forlijem između 1466 i 1480. godine. Pino je bio nemilosrdni vladar koji je izgradio nove gradske zidine, puno građevina i bio pokrovitelj umjetnosti. Umro je sa 40 godina (sumnjalo se da je otrovan). U tom trenutku su Ordelaffi bili međusobno sukobljeni, tako da su sve više slabili. Na kraju je papa Siksto IV ponovno zavladao Forlijem i dao ga svom nećaku Gerolamu Riariju na upravljanje.
Forlì su 1488. zauzeli milanski Viscontiji i vladali njime sve do 1499. kada je vladar postao Cesare Borgia, sin pape Aleksandra VI. Nakon njegove smrti 1507. Forli je ponovno pao pod papinsku vlast i ostao pod njom sve do modernih vremena, osim jednog kraćeg razdoblja između 1503. i 1504. kada su gradom ponovno zavladali Ordelaffiji.[3] U junu 1796. godine, za vrijeme Francuske revolucije, jakobinske snage zauzele su Forli i sam Napoleon došao je u grad 4. februara 1797. regrutirati ljude za svoju talijansku armiju.[3] Od 1860. Forli je dio novoosnovane Kraljevine Italije.
Moderno doba
urediPrvih godina nakon Prvog svjetskog rata 1920, u Forliju je svoju političku karijeru započeo Benito Mussolini koji je kasnije postao diktator Italije.
Gradske znamenitosti
uredi
Forlì je atraktivan talijanski grad, prepun historijskih građevina, ali je malo znan i slabo posjećen jer se nalazi u blizini puno poznatijih i razvikanijih gradova koje turisti radije posjećuju (Ravenna, Rimini, Bologna, Ferrara). U samom srcu grada nalazi se Piazza Saffi sa spomenikom Aureliu Saffiju, političaru iz vremena pokreta za ujedinjenje Italije (Risorgimento). Na Piazza Saffiji nalazi se i najpoznatiji sakralni objekt Forlija romanički samostan San Mercuriale (San Mercuriale je bio biskup Forlija u 5. vijeku), izgrađen od 1178 do 1180. godine. U samostanskoj crkvi nalazi se grobnica Barbare Manfredi, rad renesansnog kipara Francesca di Simone Ferruccija (1437–1493). Drugi značajni vjerski objekt je dominikanski samostan San Giacomo Apostolo dei Domenicani iz 13. vijeka na južnoj periferiji grada. Od svjetovnih građevina znane su Palazzo Hercolani, gotička Palazzo del Podestà iz 1460. i historicistička Palazzo delle Poste iz 19. vijeka na Piazza Saffiji.
Privreda
urediForlì je sjedište bogatog poljoprivrednog kraja s dobro razvijenom metalnom (kućanski aparati) i tekstilnom industrijom (svila, viskoza, odjeća).
Gradovi prijatelji
uredi
Izvori
uredi- ↑ „Statistiche demografiche ISTAT, Comune: Forli 31 Dicembre 2009”. Arhivirano iz originala na datum 2016-04-15. Pristupljeno 2011-04-01.
- ↑ „Forlì (FC) - Emilia Romagna, Italy”. Arhivirano iz originala na datum 2011-09-03. Pristupljeno 26. 2. 2010.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Forlì and its historical background (pristupljeno 31. 3. 2011.
- ↑ 4,0 4,1 Forlì, New Advent (pristupljeno 26. februara 2010.
- ↑ „Warfare between Bologna and Faenza (1275), pristupljeno 31. marta 2010.”. Arhivirano iz originala na datum 2011-06-05. Pristupljeno 2011-04-01.
