Josef Ressel
Josef Ressel | |
Rođenje | Chrudim, Habsburška monarhija, sada Češka | 29. 6. 1793.
---|---|
Smrt | 09. 10. 1857. (dob: 64) Ljubljana, Austrijsko carstvo, sada Slovenija |
Narodnost | Austrijanac |
Polje | izumitelj, inženjer, tehničar, šumar i književnik |
Alma mater | Univerzitet u Beču |
Poznat po | izumu vijčanog propelera i parobroda |
Josef Ressel (češki: Josef Ludvík František Ressel) (Chrudim, 1793 - Ljubljana, 1857) bio je austrijski izumitelj i šumar.
Njegovo ime je vezano sa unapređenjem brodskog propelera, koji se u to vrijeme još zvao vijak jer je po funkcionisanju vrlo sličan Arhimedovom vijku. Nekoliko godina kasnije će isti izum usavršiti John Patch i John Ericsson.
Rođen je 29. juna 1793. u Chrudimu (Bohemija) od oca Nijemca i majke Čehinje. Gimnaziju i artiljerijsku školu završio je u Linzu. Godine 1812. primljen je na Univerzitet u Beču gdje je studirao medicinu, mehaniku, fiziku i hemiju. Godine 1814. usred Napoleonskih ratova, vratio je se kući po želji roditelja. Ressel se 1820. preselio na jug Austrijskog carstva i živio između Trsta i Motovuna (Istra) gdje je našao i ženu.
Njegov program pošumljavanja u južnim zemljama Carstva spasio je šumsko naslijeđe istočnih Alpa. Uvijek strastven prema moru i čamcima, u Trstu je pručavao kako ubrzati brodove. Inspiraciju je uzeo iz broda Carolina, parobroda na kotačima, kojem je razmišljao o dodavanju propelera. Nakon mnogih eksperimenata, Ressel je 1826. godine prijavio austrijski patent za propeler za pomorski pogon koji je dobio 1827. godine.
U septembru 1828. potpisao je ugovor s bogatim poduzetnikom Fontanom za projektiranje i izgradnju broda Civetta za vezu između Monfalconea i Istre. U svojim različitim testovima Ressel je testirao propeler na brodu koji se ubrzo nakon polaska, pri brzini od 6 čvorova, zaustavio zbog problema s motorom koji se pripisuju propeleru. Stoga je njegov izum zanemaren, a drugi su pokušali da ga modifikuju. Ressel je dobio nagrade za izum mnogo godina kasnije. Umro je 10. oktobra 1857. u Ljubljani.
Njegovi drugi patenti uključuju pneumatske stubove i cilindrične ležajeve. Bio je i značajan poznavalac šuma i programa pošumljavanja, pa mu je iz tog razloga nedavno posvećena staza prirode koja prelazi granicu sa Slovenijom. Bronzana statua koja ga predstavlja postavljena je na tršćanskoj rivi u martu 2022.
- (it) Toros, Albino (17. 11. 1979). „L'elica di Ressel”. Il Piccolo illustrato 2 (46).