Otkrovenje
U religiji i teologiji, otkrovenje, otkrivenje ili objava (grč. Ἀποκάλυψις apokalipsis - podizanje vela) je delovanje kojim Bog otkriva sebe svetu. Božansko otkrivanje ne treba shvatiti samo kao saopštavanje učenja, već i otkrivanje i preko dela, događaja, znakova i čuda.
Mnoge religije svoje verske tekstove vide kao božanski ili natprirodno objavljene ili inspirisane.
Grčka reč apokalipsa se danas najčešće koristi u značenju smak sveta.
U hrišćanstvu se veoma rano javio problem odnosa novih objava prema objavi koja je dana po Isusu Kristu i u apostolsko doba.[1] Katolička teologija je mnogo kasnije terminološki fiksirala govor o službenoj (javnoj) objavi, koja je za sve vjernike obavezna, ali koja je zaključena »smrću zadnjega apostola«, i privatnoj objavi, koja je uvijek moguća, ali ne može biti općeobvezatna.[1]
U ranom hrišćanstvu je bio posebno popularan književni žanr tzv. dijalog otkrivenja, koji se razlikuje od platonskog dijaloga, u kojem se do rađanja znanja dolazi postupno, kroz konverzacijski proces argumenta, protuargumenta i razjašnjenja. Dijalog otkrivenja, pak, slijedi književnu formu zvanu eratapokriseis ("pitanja i odgovori"), u kojem su iskušenici otkrivali istinu od duhovnog autoriteta u obliku katehetskih odgovora na aktuelna pitanja.[2]
Dijaloge otkrivenja nalazimo u mnogim paganskim hermetičkim, i gnostičkim kršćanskim tekstovima, uključujući i mnoge iz zbirke Nag Hamadi (Ivanov apokrif, Sofija Isusa Krista, Rasprava o Osmom i Devetom, Dijalog Spasitelja, Petrova poslanica Filipu). Ti dijalozi su obično smješteni u vremenski okvir između Isusovog uskrsnuća i uzašašća, kada se Spasitelj na zemlji ukazao u svom pravom božanskom obliku, tako da su i on i njegov nauk izabranim apostolima dostupni u obliku s kojeg je podignut oblak materijalnoga, koji - smatralo se - zamućuje duhovni značaj njegova paraboličnog zemaljskog nauka prije uskrsnuća. Ovaj poseban nauk može biti pojašnjenje njegovog manje jasnog zemaljskog nauka, ili čak novo otkrivenje određenim apostolima.[2]
- ↑ 1,0 1,1 Tomislav J. Šagi-Bunić - Povijest kršćanske literature (svezak I) (scribd)
- ↑ 2,0 2,1 Izvorni koptski tekstovi Arhivirano 2013-10-31 na Wayback Machine-u (Knjiga Tome Athletesa, uvod: John D. Turner)