Sajt
Ne treba izjednačavati sa Web-stranica.
Web-sajt (engl. website[1] ili web site; skraćeno sajt, engl. site[2]), ili web-lokacija, jeste skup povezanih web-stranica tipično serviranih s jedne web-domene. Web-sajt je smješten (hostiran) na najmanje jednom web-serveru, dostupan preko mreže poput interneta ili privatne LAN-mreže, a preko internetske adrese poznate kao URL. Svi javno dostupni web-sajtovi kolektivno čine World Wide Web.
Web-stranica je dokument, obično napisan u običnom tekstu prožet instrukcijama formatiranja koda zvanog Hypertext Markup Language ili Extended HTML (skraćeno HTML, XHTML). Web-stranica može uključiti elemente iz drugih sajtova sa odgovarajućim HTML kodovima.
Web-stranicama se pristupa i transportiraju se sa Hypertext Transfer Protocolom (HTTP), koji može opcionalno upotrijebiti enkripciju (HTTP Secure, HTTPS) da omogući sigurnost i privatnost za korisnika od sadržaja web-stranice. Korisnička aplikacija, obično internetski preglednik, renderira sadržaj stranice prema HTML markup instrukcijama na monitoru.
Stranice na web-sajtu mogu često biti preuzete preko jednostavnog Uniform Resource Locatora (URL), koji se zove i web-adresa. URL-ovi stranica organiziraju stranice u hijerarhiju, iako hyperlinking između njih izražava doživljaj strukture stranice čitaocu i vodi navigaciju čitaoca sajta koja uglavnom obuhvata početnu stranicu s većinom linkova na web-sadržaju sajta, a, dopunski, i prema linkovima "O (nama)", "Kontakt" i sl.
Neke web-stranice zahtijevaju pretplatu za pristup nekim ili svim svojim sadržajima. Primjeri pretplate web-sajtovima uključuju dosta poslovnih stranica, dijelova web-stranica za novosti, akademskim sajtovima, sajtovima za igrice, razmjenu datoteka, forumima, web-mailovima, društvenim mrežama itd.
Web-sajtovi imaju dosta funkcija i mogu biti korišteni u različitim prilikama; web-sajt može biti lični, komercijalni, web-sajt vlade ili neprofitne organizacije. Web-sajtovi mogu biti djelo pojedinca, poslovne ili druge organizacije i obično su vezani za posebnu temu ili svrhu. Svaki web-sajt može sadržavati hiperlinkove na druge web-sajtove, tako da razlika među pojedinačnim sajtovima, iz perspektive korisnika, može biti nejasna.
Web-sajtovi su pisani u HTML-u ili konvertirani u njega i pristupa im se softverskim interfejsom poznatim kao user agent. Web-stranice mogu biti prikazane na velikom rasponu računarskih i internetskih uređaja različitih veličina, uključujući desktop računare, laptope, PDA uređaje i mobitele.
Web-sajt se hostuje na računarskom sistemu poznatom kao web-server ili HTTP server. Ovi termini mogu označavati i softver koji se pokreće na ovim sistemima koji "dohvaća" i šalje web-stranice kao odgovor na zahtjeve korisnika web-sajta. Apache je najčešće korišten web-serverski softver (prema Netcraftovim statistikama), kao i Microsoftov IIS. Neke alternative, kao Nginx, Lighttpd, Hiawatha ili Cherokee, potpuno su funkcionalne i zauzimaju malo prostora na tvrdom disku.
Statični web-sajt je onaj koji ima web-stranice pohranjene na serveru u formatu koji se šalje klijentskom internetskom pregledniku. Primarno je kodiran u HTML-u; Cascading Style Sheets (CSS) se koriste za kontroliranje izleda iza osnovnog HTML-a. Slike se često koriste za prikažu željeni izgled i kao dio glavnog sadržaja. Audio ili video mogu također biti smatrani "statičnim" sadržajem ako se pokreću automatski ili generalno nisu interaktivni.
Ovaj tip web-sajtova često prikazuje iste informacije svim posjetiocima. Jednako kao predavanje printane brošure korisnicima ili klijentima, statični web-sajt će generalno omogućiti konzistentne, standardne informaacije za produženi vremenski period. Iako posjednik web-sajta može napisati novosti periodično, to je ručni proces izmjene teksta, slika i ostalog sadržaja i može zajtjevati osnovne web-dizajnerske sposobnosti i softver. Jednostavne forme marketinških primjera web-sajtova, poput klasičnog web-sajta, petostranog web-sajta ili web-sajt brošure su često statični web-sajtovi, jer oni predstavljaju prethodno definirane, statičke informacije korisnicima. Ovo može sadržavati informacije o kompaniji i njenim proizvodima i servisima preko teksta, slika, animacija, zvuka/videa, te navigacijskih menija.
Statični web-sajtovi mogu biti uređeni koristeći četiri široke kategorije softvera:
- Uređivači teksta, kao što su Notepad ili TextEdit, gdje je sadržaj i HTML markup uređivan direktno unutar programa.
- WYSIWYG van-mrežni uređivači, kao što su Microsoft FrontPage i Adobe Dreamweaver (ranije poznat kao Macromedia Dreamweaver), sa kojim se sajt uređuje koristeći GUI a završni HTML kod se generiše automatski softverom za uređivanje.
- WYSIWYG uređivači na mreži koji kreiraju media rich mrežne prezentacije kao što su web-stranice, widgeti, introi, blogovi i ostali dokumenti.
- Uređivači na bazi šablona, kao što su RapidWeaver i iWeb, koji dopuštaju korisnicima da brzo kreiraju i uploaduju web-stranice na web-server bez detaljnog poznavanja HTML jezika, birajući adekvatan šablon iz palete i dodavanjem slika i teksta u isti sa trendom desktop uređivaja bez direktne manipulacije HTML kodom.
Statički web-sajtovi mogu i dalje koristiti server side includes (SSI) kao uređivačku pogodnost, poput dijeljenja opće meni trake kroz više stranica. Kako je web-sajtovo ponašanje čitaocu i dalje statično, ovo se ne smatra dinamičnom stranicom.
Dinamički web-sajt je onaj koji se mijenja ili uređuje često ili automatski.
Dinamičke stranice sa strane servera se generiraju "u letu" komputerskim kodom koji proizvodi HTML i CSS. Postoji širok opseg softverskih sistema, kao što su CGI, Java Servlets i Java Server Pages (JSP), Active Server Pages i ColdFusion (CFML) koji mogu generirati dinamičke web-sisteme i dinamički sajtovi. Razni web aplikacijski okviri i web-šablon sistemi su dostupni za uobičajene programske jezike kao PHP, Perl, Python, te Ruby, da ih naprave bržim i lakšim za kreiranje kompleksnih dinamičkih web-sajtova.
Sajt može prikazati trenutno stanje dijaloga između korisnika, pratiti promjenljivu situaciju, ili omogućavati informacije u nekom načinu personaliziranom zahtjevima svakog korisnika. Naprimjer, kada je početna stranica web-sajta za vijesti zatražena, kod koji se pokreće na web-serveru može kombinirati sačuvane HTML djeliće sa novostima dobijenih od baze podataka ili drugog web-sajta preko RSS za proizvođenje stranice koja uključuje posljednje informacije. Dinamični sajtovi mogu biti interaktivni korištenjem HTML formi, pohranjujući i čitajući pozadi pregledničke kolačiće, ili kreiranjem serije stranica koje reflektuju prethodnu historiju klikova. Naredni primjer dinamičkog sadržaja je kada maloprodajni web-sajt sa bazom podataka medijskih proizvoda dopušta korisnicima unošenje zahtjeva za pretragu, npr. za ključnu riječ "Beatles". U odgovoru, sadržaj web-stranice će spontano izmijeniti način prikaza u odnosu kako je prije izgledala, te će prikazati spisak Beatlesovih proizvoda: CDovi, DVDovi i knjige.
Dinamični HTML koristi JavaScript kod za instrukcije internetskom pregledniku kako da interaktivno modificira sadržaje stranica.
Jedan način simulacije određenih tipova dinamičnih web-sajtova prilikom izbjegavanja gubitka performansi pozivanja dinamične mašine po korisniku ili po konekciji, jeste automatsko periodično regeneriranje velikih serija statičnih stranica.
Raniji web-sajtovi su imali samo tekst, a nedugo zatim i slike. Preglednički dodaci su onda korišteni za dodavanje zvuka, videa i interaktivnosti (kao za rich Internet aplikacije koje oslikavaju kompleksnost desktop aplikacije kao što je procesor teksta). Primjeri takvih dodataka su Microsoft Silverlight, Adobe Flash, Adobe Shockwave kao i apleti napisani u programskom jeziku Java. HTML 5 sadržava odredbe za audio i video bez dodataka. JavaScript je također ugrađen u većinu modernih internetskih preglednika, te dopušta kreatorima web-sajta slanje koda internetskom pregledniku koji nalaže kako da interaktivno izmijeni stranični sadržaj i komunicira sa web-serverom ako je potrebno. (Preglednička unutrašnja reprezentacija sadržaja je poznata kao Document Object Model (DOM) i tehnika je poznata kao Dynamic HTML.)
Oblik "website" je postao najčešći termin za izgovaranje, ali "Web site" (veliko slovo) i "web site" se također mnogo koriste, iako u opadanju. Neke akademske ličnosti, neki veći izdavači knjiga, te neki rječnici i dalje koriste termin "Web site", oslikavajući izvor termina u ispravnom imenu World Wide Weba. Također, danas postoje jednake debate vezane za povezane termine kao što su web page, web server, i webcam. U bosanskom jeziku se koriste termini web-sajt ili web-mjesto, dok se za ostale termine koriste web-stranica, web-server i web-kamera respektivno.
Među vodećim stil-vodičima, Reuters style guide,[3] The Chicago Manual of Style,[4] te AP Stylebook (od aprila 2010)[5] svi preporučuju "website".
Među vodećim rječnicima i enciklopedijama, Canadian Oxford Dictionary preferira "website", a Oxford English Dictionary se opredijelio za "website" u 2004.[6] Engleska Wikipedia također koristi termin "website", ali Encyclopædia Britannica koristi i "Web site" i "Website".[7] Britannica-ina Merriam-Webster podružnica koristi "Web site", poznavajući "website" kao varijantu.[8]
Među vodećim komentatorima o korištenju jezika, Garner's Modern American Usage tvrdi da je "website" standardna forma,[9] ali Bill Walsh, iz The Washington Posta, podržava korištenje termina "Web site" u svojim knjigama i na svom web-sajtu[10] (ipak, The Washington Post koristi pojam "website"[11]).
Među najvećim internetsko-tehnološkm kompanijama i korporacijama, Google koristi "website",[12] kao i Apple,[13] ipak Microsoft koristi i "website" i "web site".[14][15][16]
Web-sajtovi mogu biti podijeljeni u dvije velike kategorije - statični i interaktivni. Interaktivni sajtovi su dio Web 2.0 kategorije sajtova, te dopuštaju interaktivnost između posjedioca sajta te posjetioca istog. Statični sajtovi serviraju ili hvataju informacije, ali ne dopuštaju angažman sa publikom direktno.
Neki web-sajtovi su informativni ili proizvedeni od entuzijasta ili za ličnu upotrebu ili zabavu. Dosta web-satova teže da zarade novac, koristeći jedan ili više biznis modela, uključujući:
- Objavljivanje interesantnog sadržaja i prodaja kontekstualnog reklamiranja bilo preko direktnih prodaja ili preko reklamne mreže.
- E-commerce - proizvod ili servisi se kupuju direktno preko web-sajta
- Reklamiranje proizvoda ili servisa dostupnih na "cigla i malter" poslovanju
- Freemium - osnovni sadržaj je dostupan besplatno, ali se premium sadržaj plaća
Postoji dosta varijanti web-sajtova, svaka specijalizirana u posebnom tipu sadržaja ili korištenja, te oni mogu biti proizvoljno podijeljeni u bilo kojem broju načina. Nekoliko takvih podjela mogu uključivati:
| Klikni "pokaži" ili "sakrij" za toggle ove tabele | ||
|---|---|---|
| Tipovi web-sajtova | Opis | Primjeri |
| Affiliate | Sajt, obično sa malo stranica, čija je svrha prodaja proizvoda treće strane. Prodavač dobija proviziju zbog olakšavanje prodaje. | |
| Affiliate Agency | Aktiviran portal koji donosi ne samo svoje prilagođene CMSnego i sindicirani sadržaj iz drugih dobavljača sadržaja uz dogovorenu naknadu. Tu su obično tri odnosna nivoa. | (npr. Commission Junction), Reklamni sajtovi (npr. eBay) i korisnici (npr. Yahoo!). |
| Arhivni sajt | Koristi se za očuvanje vrijednih elektronskih sadržaja kojima prijeti izumiranje. Dva primjera su: Internet Archive, koja je od 1996. godine sačuvala milijarde starih (i novih) web stranica; i Google Grupe, koja početkom 2005. godine arhivira preko 845.000.000 poruka poslatih na Usenet news / diskusije grupe. | Internet Archive, Google Groups |
| Malware | Lokalitet posebno stvoren da napadaju gostujuće računare na svojoj prvoj posjeti na sajtu preuzimanjem datoteke (obično trojanski konj). Ove web stranice se oslanjaju na bezazlene korisnike sa lošom zaštitom anti-virusa u računaru. | |
| Blog (weblog) | Stranice uglavnom koje se koriste za postavljanje online dnevnika koji mogu uključivati raspravne forume (npr. bloger, Xanga). Mnogi blogeri koristiti blogove kao uređivački odjeljak novina da izraze svoje ideje o bilo čemu u rasponu od politike do religije sve do video igara za roditeljstvo, uz bilo šta između. Neki blogeri su profesionalni blogeri i oni su plaćeni za blog o određenom predmetu, a oni se obično nalaze na vijestima. | WordPress |
| Sajt za izgradnju brenda | Web stranica s ciljem stvaranja doživljaja brenda online. Ovi sajtovi obično ne prodaju ništa, ali se fokusiraju na izgradnju brenda. Brand Gradilišta su najčešća za male vrijednosti, velikog obima kojima se brzo kreću robe široke potrošnje (FMCG). | |
| Web-sajt za zvijezde | Web-sajt koji podatke vrti oko zvijezde. Ova mjesta mogu biti službena (odobrena od strane zvijezde) ili fan (koji vodi njegov / njen fan, navijači, bez implicitnog odobrenja). | jimcarrey.com |
| Crowdfunding web-sajt | Platforma za finansiranje projekata prije kupovine proizvoda. | |
| Klik za doniranje | Web-sajt koji dopušta posjetiocima da doniraju novac jednostavno klikanjem na tipku ili odgovaranjem pitanja ispravno. Reklamnik obično donira u dobrotvorne svrhe za svaki ispravan odgovor. | The Hunger Site, Freerice, Ripple (dobrotvorna organizacija) |
| Društveni sajt | Sajt gdje ljudi jednakih interesa komuniciraju jedni s drugima, često preko dopisivanja ili preko poruka. | Myspace, Facebook, orkut, Google+ |
| Sadržajni sajt | Sajtovi čiji je biznis kreiranje i distribucija originalnog sadržaja | (e.g., Slate, About.com). |
| Classified ads site | Sajtovi koji objavljuju oglase | gumtree.com, Craiglist |
| Korporativni sajt | Koristi se za pružanje osnovnih informacija o poslovanju, organizaciji ili uslugama. | |
| Stranice za upoznavanje | Lokalitet gdje korisnici mogu pronaći druge samce u potrazi za dugom vezom opsega, upoznavanju, ili prijateljstvom. Mnogi od njih su platiti po uslugama, ali postoje mnogi besplatni ili djelomično slobodni dating web sajtovi. Većina dating web sajtova danas imaju funkcionalnost websajtova za društveno umrežavanje. | eHarmony, Match.com, |
| E-prodaja | Sajt koji nudi dobra i servise za internetsko prodavanje i dopuštanje mrežnih transakcija za takve prodaje. | Amazon.com |
| Internetski forum | Sajt gdje ljudi diskutuju razne teme. | |
| Galerija | Web-sajt dizajniran namjenski za korištenje kao galerija, može biti umjetnička galerija ili fotogalerija te komercijalne ili nekomercijalne prirode. | |
| Sajt vlade | Web-sajt kojeg je napravila lokalna, državna, ministarska ili nacionalna vlada zemlje. Često ovi sajtovi operiraju web-sajtovima koji teže informisati turiste ili podržati turizam. | Naprimjer, Richmond.com je geodomena za Richmond, Virginia. |
| Gripe site | Sajt posvećen kritikovanju osobe, mjesta, korporacije, vlade, ili institucije. | |
| Gaming i gambling sajtovi | Sajt koji dopušta korisnicima igranje internetskih igara. Neke dopuštaju ljudima klađenje online. | |
| Sajt za humor | Satire, parodije ili nešto slično što postoji za uveseljavanje. | |
| Informacijski sajt | Većina web-sajtova mogu se uvrstiti u ovaj tip web-sajta donekle mnogi od njih nisu nužno u komercijalne svrhe | RateMyProfessors.com, besplatni internetski rječnik i enciklopedija. Većina vlada, edukacijskih i neprofitnih institucija imaju informativni sajt. |
| Sajt za dijeljenje medija | Sajt koji dopušta korisnicima dodavanje i prikaz medija kao što su slike, muzika i video sadržaji | Flickr, YouTube, Google Videos http://sarkazam.ml Arhivirano 2022-01-18 na Wayback Machine-u |
| "Ogledalo" | Sajt koji je replikacija nekog drugog sajta. Ovaj tip web-sajtova se koristi kao odgovor šiljcima u korisničkim posjetama. "Ogledalo" sajtovi se najčešće koriste za omogućavanje višestrukih izvora iste informacije, te su djelomične vrijednosti kao način omogućavanja pouzdanog pristupa za velika preuzimanja. | |
| Mikroblog sajt | Kratak i jednostavan oblik mikrobloginga. Mikrobologovi su ograničeni na određene količine znakova i rade jednako kao pisanje statusa na Facebooku. | |
| Novosti | Jednako kao informativni sajt, ali posvećen za nanošenje vijesti, politike i komentare. | cnn.com |
| Personalni sajt | Web-sajtovi o osobi ili manjoj grupi (kao što je porodica) koji sadrže informacije ili bilo koji sadržaj koji osoba želi da unese. Takvi osobni sajtovi su različiti od sajtova za zvijezde, koji mogu biti slupi i biti pokrenuti od strane publiciste ili agencije. | |
| Phishing sajt | Web-sajt kreiran da prevarom stječe osjetljive informacije, poput lozinki i detalja kreditne kartice, maskiranjem sebe kao povjerljive osobe ili biznisa (npr. PayPal) u elektronskoj formi (see Phishing). | |
| p2p/Torrents website | Web-sajtovi koji indeksiraju torrent datoteke. Ovaj tip web-sajtova je različit od Bit torrent programa koji je obično samostalan softver. | Mininova, The Pirate Bay, IsoHunt |
| Politički web-sajt | Sajt na kojem ljudi mogu izražavati političke stavove, pokazati politički humor, kampanje za izbore, ili prikazati informacije o određenim političkim partijama ili ideologiji. | |
| Porno sajt | Sajt koji prikazuje seksualno eksplicitni sadržaj. | |
| Sajt sa pitanjima i odgovorima | Sajt na kojem ljudi mogu postavljati pitanja i dobijati odgovore. | Yahoo! Answers, Stack Exchange Network (uklj. Stack Overflow) |
| Religijski sajt | Sajt na kojem ljudi mogu reklamirati mjesto obožavnja, ili obezbijediti inspiraciju ili tražiti ohrabrenje od vjere ili sljedbenika te vjere. | |
| Pregledni sajt | Sajt na kojem ljudi mogu postavljati osvrt za proizvode ili usluge. | Yelp, Rotten Tomatoes |
| Školska stranica | Sajt na kojem učitelji, studenti, ili administratori mogu postavljati informacije o trenutnim događajima na kojima se uključuje njihova škola. SAD-ove osnovne i srednje škole koriste websajtove sa k12 u URL-u. | |
| Scraper site | Sajt koji uveliko duplicira bez dozvole sadržaj druge stranice, bez stvarnog pretvaranja da je to ta stranica, u cilju da zabilježi nešto prometa od te stranice (posebno od internet pretraživača) i profitira od reklamiranja ili na druge načine. | |
| Internet pretraživač | Web-sajt koji indeksira materijale na internetu ili na intranetu (i kasnije na tradicionalnim medijima kao što su knjige i novine) i omogućava linkove prema tim informacijama kao odgovor na zahtjev. | Google Search, Bing, GoodSearch, DuckDuckGo |
| "Šok-sajt" | Uključuje slike ili druge materijale koji teže da budu uvredljivi većini gledalaca | Goatse.cx, rotten.com |
| Showcase site | Web-portali korišteni od individualaca i organizacija da prikažu stvari od interesa ili vrijednosti. | |
| Društveni bookmarking | Sajt gdje korisnici dijele druge sadržaje sa Interneta i ocjenjuju i komentarišu sadržaj. | StumbleUpon, Digg, Total Knowledge |
| Warez | Sajt dizajniran da drži ili linkuje na materijale poput muzike, filmova i softvera za preuzimanje preko interneta. | |
| Webmail | Sajt koji omogućava internetski email servis. | Hotmail, Gmail, Yahoo! |
| Web portal | Sajt koji omogućava početnu tačku prema drugim resursima na Internetu ili intranetu. | msn.com, msnbc.com, yahoo |
| Wiki sajt | Sajt koji korisnici udruženo koriste za izmjenu uređaja. | Wikipedia, WikiHow, Wikia |
Neki web-sajtovi se mogu grupisati u jedan ili više ovih kategorija. Naprimjer, biznis web-sajt može promovirati proizvode tog biznisa, ali može i čuvati informativne dokumente, kao što su telefonski imenici. Postoji veliki broj podkategorija ovih napisanih iznad. Naprimjer, porno-sajt je poseban tip e-commerce sajta ili biznis-sajta (tj. pokušava prodati članstvo za pristup sajtu) ili imati mogućnosti društvene mreže. Stranica za fanove može biti posveta od vlasnika određenoj poznatoj osobi - "zvijezdi".
Web-sajtovi su ograničeni arhitektonskim granicama (npr. moć računanja posvećen web-sajtu). Veoma veliki web-sajtovi, poput Facebooka, Yahoo!-a, Microsofta, i Googlea drže veliki broj servera i opreme za balans opterećenja kao što je Cisco Content Services switchevi za distribuciju opterećenja posejtilaca preko više kompjutera na više lokacija. Od rane 2011, Facebook je uposlio 9 podatkovnih centara sa cca. 63,000 servera.
U februaru 2009, Netcraft, Internet monitoring kompanija koja je pratila rast mreže od 1995, izjavila je da je postojalo 215,675,903 web-sajtova sa imenima domena i sadržajem na njima u 2009, poredeći sa samo 19,732 web-sajtova u augustu 1995.[17]
Webby Awards, Favourite Website Awards, Interactive Media Awards i WebAwards su poznate organizacije za nagrade koje prepoznaju svjetske najbolje web-sajtove.
- Web dizajn
- World Wide Web Consortium (Web standards)
- ↑ „website - definition of website by the Free Online Dictionary, Thesaurus and Encyclopedia”. Thefreedictionary.com. Pristupljeno 2. 7. 2011.
- ↑ „site - definition of site by the Free Online Dictionary, Thesaurus and Encyclopedia”. Thefreedictionary.com. Pristupljeno 2. 7. 2011.
- ↑ „Handbook of Journalism”. Reuters. Pristupljeno 2010-08-05.
- ↑ „Internet, Web, and Other Post-Watergate Concerns”. University of Chicago. Pristupljeno 2010-09-18.
- ↑ „AP tweets that it will change from Web site to website”. Pristupljeno 2010-04-16.
- ↑ „Ask Oxford: How should the term website be written in official documents and on the web?”. Oxford Dictionaries Online. Arhivirano iz originala na datum 2008-09-02. Pristupljeno 2015-05-05.
- ↑ „Web site (computer science)”. Encyclopaedia Britannica. Arhivirano iz originala na datum 2013-02-17. Pristupljeno 2010-09-18.
- ↑ „Website - Definition and More”. Merriam-Webster. Pristupljeno 2010-09-18.
- ↑ Lisa Gold (2010-04-17). „AP Stylebook surrenders the battle over "Web site" vs. "website"”. Pristupljeno 2010-08-05.
- ↑ „The Slot—Sharp Points: Here We Go Again—Eeee!”. Pristupljeno 2007-02-25.
- ↑ Nakamura, David; Wallsten, Peter; Aizenman&, N.C.. „The Washington Post”. Washington Post. Pristupljeno 2010-08-05.
- ↑ „Welcome to Google Business Solutions”. Google. Pristupljeno 2010-08-05.
- ↑ „Site Map”. Apple. Pristupljeno 2010-08-05.
- ↑ „Microsoft Windows”. Microsoft. Pristupljeno 2010-08-05.
- ↑ „Internet Explorer 9 Preview Builds”. Microsoft. Pristupljeno 2010-08-05.
- ↑ „Microsoft (R) Expression (R)”. Microsoft. Pristupljeno 2010-08-05.
- ↑ Web Server Survey | Netcraft. News.netcraft.com. Retrieved on 2013-06-15.