|
[[picha:African_enviroment.jpg|thumbnail|right|200pax|Mazingira ya kiafrika]]
'''Mazingira''' ni jumla ya mambo yote yanayomzuguka kiumbe katika [[maisha]] yake. Kwa hiyo kila unachokiona ni mazingira yako.
[[Uasilia|Mazingira ya asili]] au ulimwengu wa asili hujumuisha vitu vyote vilivyo hai na visivyo hai vinavyotokea kwa kawaida, maana katika kesi hii sio bandia. Neno hilo mara nyingi hutumika kwa Dunia au sehemu fulani za Dunia. Mazingira haya yanajumuisha mwingiliano wa viumbe hai vyote, hali ya hewa, hali ya hewa na [[maliasili]] ambayo huathiri maisha ya binadamu na shughuli za kiuchumi.<ref>{{Cite journal|last=Johnson|first=D. L.|last2=Ambrose|first2=S. H.|last3=Bassett|first3=T. J.|last4=Bowen|first4=M. L.|last5=Crummey|first5=D. E.|last6=Isaacson|first6=J. S.|last7=Johnson|first7=D. N.|last8=Lamb|first8=P.|last9=Saul|first9=M.|date=1997-05|title=Meanings of Environmental Terms|url=http://doi.wiley.com/10.2134/jeq1997.00472425002600030002x|journal=Journal of Environmental Quality|language=en|volume=26|issue=3|pages=581–589|doi=10.2134/jeq1997.00472425002600030002x}}</ref> Wazo la mazingira ya asili linaweza kutofautishwa kama sehemu:
Mazingira huweza kuundwa na [[Kitu|vitu]] mbalimbali; yanaweza kuwa ya asili (kama [[misitu]], [[milima]], [[Ziwa|maziwa]], [[bonde|mabonde]], [[mito]], [[bahari]] n.k.) au ya kutengenezwa na [[binadamu]] (kama [[jengo|majengo]], [[kiwanda|viwanda]] n.k.).
Vitengo kamili vya ikolojia vinavyofanya kazi kama mifumo ya asili bila uingiliaji mkubwa wa kibinadamu, ikiwa ni pamoja na mimea yote, viumbe vidogo, udongo, miamba, angahewa, na matukio ya asili ambayo hutokea ndani ya mipaka yao na asili yao.
Hivyo tunapaswa tuwe makini katika kujenga mazingira yetu kwa sababu vitu vingine huyaharibu, kama vile [[uchafuzi wa hewa]], [[uchafuzi wa bahari]], [[uchafuzi wa ardhi]], n.k.
[[Maliasili]] ya ulimwengu wote na matukio halisi ambayo hayana mipaka iliyo wazi, kama vile hewa, maji, na hali ya hewa, pamoja na nishati, mionzi, chaji ya umeme na sumaku, ambayo haitokani na vitendo vya kistaarabu vya binadamu.
Tunapaswa kutunza mazingira yetu kwa sababu [[kilimo]], [[ufugaji]] mvua, n.k. huathiriwa na uchafuzi wa mazingira. Mazingira hutunzwa kwa njia mbalimbali kama vile kupanda [[miti]] kwa wingi, kutunza [[Chanzo (mto)|vyanzo vyetu vya maji]], na kutumia [[maji]] vizuri, hasa katika shughuli za kilimo, ili kuliepuka tatizo la ukame.
Tofauti na [[mazingira ya asili]] ni mazingira yaliyojengwa. [[Uasilia|Mazingira]] yaliyojengwa ni pale ambapo binadamu wamebadilisha kimsingi mandhari kama vile [[mazingira]] ya mijini na ubadilishaji wa ardhi ya kilimo, [[Uasilia|mazingira ya asili]] yanabadilishwa sana kuwa mazingira ya binadamu yaliyorahisishwa. Hata vitendo ambavyo vinaonekana kuwa vya kukithiri sana, kama vile kujenga kibanda cha udongo au mfumo wa fotovoltaic jangwani, mazingira yaliyorekebishwa huwa ya bandia. Ingawa wanyama wengi hujenga vitu ili kujitengenezea mazingira bora, wao si binadamu, kwa hiyo mabwawa ya beaver, na kazi za mchwa wa kujenga vilima, hufikiriwa kuwa asili.
== Kanuni kuhusu ulinzi wa mazingira ==
|
