Location via proxy:
[ UP ]
[Report a bug]
[Manage cookies]
No cookies
No scripts
No ads
No referrer
Show this form
Pumunta sa nilalaman
Pangunahing pagpipilian
Pangunahing pagpipilian
ilipat sa gilid
itago
Maglibot
Unang pahina
Mga nilalaman
Napiling nilalaman
Alinmang artikulo
Patungkol sa Wikipedia
Mga kaganapan
Pakikihalubilo
Pamayanan
Kapihan
Mga huling binago
Makipag-ugnayan
Tulong
Hanapin
Hanapin
Itsura
Donasyon
Gumawa ng account
Mag-login
Mga pansariling kagamitan
Donasyon
Mag-ambag
Gumawa ng account
Mag-login
Mga pahina para sa naka-logout na mga patnugot o editor
alamin pa
Usapan
Binabago ang
Diyos
(seksiyon)
Magdagdag ng wika
Artikulo
Usapan
Tagalog
Basahin
Baguhin
Baguhin ang wikitext
Tingnan ang kasaysayan
Mga kagamitan
Mga kagamitan
ilipat sa gilid
itago
Mga aksyon
Basahin
Baguhin
Baguhin ang wikitext
Tingnan ang kasaysayan
Pangkalahatan
Mga nakaturo rito
Kaugnay na pagbabago
Mag-upload ng file
Natatanging pahina
Impormasyon ng pahina
Kumuha ng pinaikling URL
I-download ang QR code
Sa iba pang proyekto
Item na Wikidata
Itsura
ilipat sa gilid
itago
Babala
: Hindi ka naka-login. Ang iyong IP address ay maitatala sa kasaysayan ng pagbabago ng pahinang ito.
Pagtingin ng panlaban spam.
HUWAG
punuan ito!
== Konsepto sa iba't ibang relihiyon == Walang maliwanag na kasunduan sa kalikasan ng diyos. Ang [[Abraham]]ikong mga konsepsiyon ng diyos ay kinabibilangan ng [[monoteistiko]]ng depinisyon ng isang Diyos sa [[Hudaismo]], isang Diyos sa tatlong persona ng [[trinitarianismo]] sa [[Kristiyanismo]] at konseptong [[Islam]]iko ng isang diyos. Kahit sa mismong libo libong mga sekta ng [[Kristiyanismo]], ang iba't ibang sekta ito ay may iba't ibang pananaw ng kalikasan, mga katuruan at kalooban ng diyos. Ang [[dharma|dharmikong]] mga relihiyon ay may ibang pananaw ng diyos. Ang pananaw ng diyos sa [[Hinduismo]] ay iba-iba sa rehiyon, sekta at [[kaste]] mula sa monoteistiko hanggang politeistiko hanggang ateistiko. Ang pagkadiyos ay nakilala ni [[Buddha]] partikular ang [[Sakra]] at [[Brahma]]. Gayumpaman, ang ibang may mga kamalayang entitad kabilang ang mga diyos ay tanging gumagampan ng sumusuportang papel sa pansariling landas ng kaligtasan. Ang mga konsepsiyon ng diyos sa mga kalaunang pagbuo ng tradisyong [[Mahayana]] ay nagbibigay ng mas kilalang lugar sa mga nosyon ng diyos. ===Teismo=== ====Politeismo ==== [[Talaksan:Bust of Zeus.jpg|thumb|right|Si [[Zeus]] na punong diyos sa [[Griyegong mitolohiya]].]] [[Talaksan:Brahma, Vishnu and Shiva seated on lotuses with their consorts, ca1770.jpg|thumb|right|Mga diyos ng relihiyong [[Hinduismo]] na sina [[Brahma]], [[Vishnu]] at [[Shiva]] na kasama ang kanilang mga konsorte.]] [[Talaksan:El, the Canaanite creator deity, Megiddo, Stratum VII, Late Bronze II, 1400-1200 BC, bronze with gold leaf - Oriental Institute Museum, University of Chicago - DSC07734.JPG|left|thumb|Rebulto ni [[El (diyos)]] na nahukay sa [[Tel Megiddo]]. Siya ang Supremang Diyos sa [[Ugarit]] at may 70 anak na lalake kabilang sina [[Shalim]],[[Yahweh]] at [[Ba'al]].]] [[File:La Tombe de Horemheb cropped.jpg|alt=|thumb|Ang [[mga diyos ng Sinaunang Ehipto]] na sina [[Osiris]], [[Anubis]], at [[Horus]]]] Ang [[politeismo]] ang pagsamba o paniniwala sa maraming mga diyos na karaniwang tinipon sa isang [[pantheon]] ng mga diyos at diyosa kasama ng mga sarili nitong relihiyon at mga ritwal. Ang politeismo ay isang uri ng [[teismo]] (paniniwala sa diyos). Sa loob ng teismo, ang politeismo ay sumasalungat sa [[monoteismo]] na paniniwala sa isang diyos. Ang mga politeista ay hindi palaging sumasamba sa lahat ng mga diyos ng magkakatumbas ngunit maaaring mga [[henoteista]] rin. Ang [[henoteismo]] ang paniniwala at pagsamba sa isang lamang diyos ngunit tumatanggap sa pag-iral o posibleng pag-iral ng ibang mga diyos na maaari ring sambahin at ang mga diyos na ito ay may magkakatumbas na balidad. Ang [[monolatrismo]] ang pagkilala sa pag-iral ng maraming mga diyos ngunit may pagsamba lamang sa isang diyos. Ang ibang mga politeista ay maaaring mga [[kateonista]] na sumasamba ng iba't ibang mga diyos sa iba't ibang mga panahon. Ang politeismo ang tipikal na anyo ng relihiyon sa [[Panahong Tanso]] (3600–1200 BCE), [[Panahong Bakal]] (1300 BC – 600 BCE) hanggang sa Panahong Axial (800–200 BCE). Ang politeismo ay sinasanay sa mga relihiyon ng Sinaunang panahon lalo na politeismong Griyego at Romano at pagkatapos ng paghina ng politeismong Greko-Romano sa mga relihiyong pangtribo gaya ng paganismong Hermaniko o mitolohiyang Slaviko. Ang iba't ibang relihiyong politeistiko ay sinasanay sa kasalukuyan kabilang ang [[Hinduismo]], relihiyong Tsino, Thelema, [[Wicca]], [[Druidry]], [[Taoismo]], [[Asatru]] at [[Candomble]]. Ang ilan sa mga kilalang mga diyos at diyosa sa mga iba't ibang relihiyon: *[[Mga diyos ng Sinaunang Ehipto]]: [[Amun-Ra]] o Amen (diyos na manlilikha), [[Amunet]] (diyosang primordial), [[Apophis]] o Apep (masamang ahas at kalaban ni Ra), Atum, [[Aten]] (diyos araw), Geb (diyos ng mundo), [[Hathor]] o Hethert (diyosang baka ng langit, pertilidad at iba pa), [[Horus]] o Heru (may ulong falcon na diyos ng kalangitan at pagkahari), [[Khepri]], [[Ma'at]] (diyosa), [[Isis]] o Aset (diyosa ng mahika, pagkaina at pertilidad), [[Mut]] (diyosang ina), [[Neith]] (diyosa ng paglikha, digmaan at pangangaso), [[Osiris]] (hukom ng mga namatay at pinuno ng kabilang buhay), Ra (araw, isa ring diyos na manlilikha), [[Sekhmet]] at iba pa. *[[Mitolohiyang Griyego]]: [[Kaguluhan (kosmogoniya)|Kaguluhan]], [[Ananke]], [[Chronos]], [[Eros]]/[[Phanes]], [[Gaia]], [[Uranus]], [[Pontus]]/[[Thalassa]], [[Tartarus]], [[Aether]], [[Hemera]] [[Erebus]], [[Nyx]], [[Ophion]], [[Phosphoros]], [[Hespero]], [[Moirai]], [[Clotho]], [[Lachesis]], [[Atropos]], [[Zeus]], [[Hera]], [[Poseidon]], [[Demeter]], [[Dionysus]], [[Aphrodite]], [[Apollo]], [[Ares]], [[Artemis]], [[Athena]], [[Hephaestus]], [[Hermes]], [[Hestia]], [[Heracles]], [[Asclepius]], [[Eros]], [[Iris]], [[Hebe]], [[Eileithyia]], [[Enyo]], [[Phobos]], [[Deimos]], [[Pan]], [[Harmonia]], [[Ganymede]], [[Paean]], [[Oceanus]], [[Hyperion]], [[Coeus]], [[Cronus]], [[Crius]], [[Iapetus]], [[Tethys]], [[Theia]], [[Phoebe]], [[Rhea]], [[Mnemosyne]], [[Themis]], [[Helios]], [[Selene]], [[Eos]], [[Leto]], [[Asteria]] at iba pa. *[[Mitolohiyang Romano]]: [[Apollo]], [[Bona Dea]], [[Castor at Pollux]], [[Ceres (mitolohiya)|Ceres]], [[Cupid]], [[Diana]], [[Dis Pater]], [[Faunus]], [[Genius]], [[Hercules]], [[Janus]] [[Juno]], [[Jupiter]], [[Lares]], [[Liber]], [[Mars]], [[Mercury]], [[Minerva]], [[Orcus]], [[Neptune]], [[Penates]], [[Pluto]], [[Priapus]], [[Proserpina]], [[Quirinus]] [[Saturn]], [[Silvanus Sol]], [[Venus]], [[Vesta Vulcan]] * [[Semitiko]]:[[ʼIlu]] o [[El (diyos)]] (Pinunong Diyos at Diyos ng kalangitan), [[ʼAṯiratu]] o Asherah (asawa ni Ilu), [[ʻAṯtaru]] (diyos ng pertilidad), [[ʻAṯtartu]] (diyosa ng pertilidad), [[Haddu]]/Hadadu (diyos ng bagyo), [[Śamšu]] (diyosang araw), Wariḫu (diyosang buwan), [[Yahweh]], [[Shalim]], [[Ba'al]] *[[Relihiyong Mesopotamiano|Babilonia at Assyria]]: [[Sin]], [[Shamash]], [[Marduk]], [[Ishtar]], [[Ninurta]], [[Nabu]], [[Nergal]] at iba pa. * [[Mitolohiyang Norse]]: [[Thor]], [[Odin]], [[Frigg]], [[Freyja]], [[Loki]], [[Tyr]], [[Vidar]], [[Hel]], [[Sif]], [[Móði at Magni]], [[Thrud]], [[Ull]], [[Baldur]], [[Heimdall]], [[Jord]] at iba pa. * [[Hermaniko]]:[[Teiwaz]] (diyos ng digmaan), [[Wōdanaz]] (panginoon ng inspirasyong pangtula/mantiko), [[Frijjō]] (asawa ni Wodanaz), [[Fraujaz]] (panginoon), [[Þunaraz]] (bagyo) * [[Slaviko]]:[[Dažbog]] (diyos araw), [[Jarilo]] (diyos ng digmaan), [[Lada]] (diyos ng pag-ibig at kasal), [[Lelya]] (diyos ng tagsibol at pag-ibig), [[Morana]] (diyosa ng pag-aani, panggagaway, taglamig at kamatayan), [[Perun]] (diyos ng kulog at kidlat), [[Svarog]] (diyos ng apoy), [[Svetovid]] (diyos ng digmaan, pertilidad, kasaganaan), Triglav (may tatlong ulong diyos ng digmaan), [[Veles]] (diyos ng mundo, katubigan at ilalim ng mundo), Zaria (diyos ng kagandahan), [[Živa]] (diyosa ng pag-ibig at pertilidad), [[Zorya]] (tatlo o dalawang mga diyosang gabay) etc. * [[Tagalog]]: [[Bathala]], [[Makiling]], [[Minukawa]] at iba pa. * [[Hinduismo]]: [[Brahma]], [[Vishnu]], [[Shiva]], [[Krishna]]. [[Indra]], [[Agni]], [[Soma]], [[Varuna]], [[Savitri]], [[Rudra]], [[Prajapati Aryaman]], [[Sarasvati]], [[Usha]], [[Prithvi]], [[Ganesha]], [[Marutas]], [[Mitra]], [[Mitravaruna]], [[Moordha]], [[Prajapati]], [[Prithvi]], [[Pusha]], [[Rudra]], [[Savitr]], [[Soma]], [[Varuna]], [[Vayu]], Vishvedavas at iba pa. ==== Monoteismo ==== Ang [[Monoteismo]] ang paniniwala at pagsamba sa isang Diyos. Kabilang sa mga relihiyong ito ang kasalukuyang [[Rabinikong Hudaismo]], [[Islam]], [[Kristiyanismo]], [[Zoroastrianismo]], [[Sikhismo]], [[Bahá'í]] at iba pa. Ayon sa kasalukuyang [[Hudaismo]], ang nag-iisang Diyos na ito ay si [[Yahweh|YHWH]], ayon sa [[Islam]] ay si [[Allah]] at ayon karamihan ng mga sektang [[Kristiyano]], ang isang Diyos na ito ay binubuo ng tatlong magkakahiwalay na Persona na tinatawag na [[Banal na Santatlo]] o doktrina ng Trinidad — ang Ama, Anak (si [[Hesus]]), at ang [[Espiritu Santo]] na magkakapantay. May ilang mga sektang Kristiyano na hindi naniniwala dito gaya ng [[Mga Saksi ni Jehova]] na naniniwalang ang Ama lamang, si [[Jehova]] ang tanging tunay na Diyos, si [[Hesus]] ang kaniyang Anak (hindi kapantay ng kaniyang Ama), ang banal na espiritu o di-nakikitang puwersa ng Diyos na Jehova. Para sa mga [[Oneness]] ang ama, anak at espirut santo ay mga manipestasyon lamang ng isang diyos. ====Panteismo at Panenteismo==== Ang [[Panteismo]] ang paniniwala na ang pisikal na sansinukob ay katumbas ng diyos o mga diyos at walang dibisyon sa pagitan ng manlilikha at ang substansiya ng nilikha nito. Ang halimbawa nito ang maraming mga anyo ng [[Saivismo]]. Ang [[Paneneteismo]] ang paniniwala na ang pisikal na sansinukob ay isinama sa isand diyos o mga diyos. Gayumpaman, ito ay naniniwala na ang isang diyos o mga diyos ay mas dakila sa materyal na sansinukob. Ang mga halimbawa nito ang karamihan ng mga anyo ng [[Vaishnavismo]]. ====Deismo==== Ang [[Deismo]] ang paniniwala sa isa o maraming mga diyos na lumikha ng daigdig ngunit ang manlilikha o mga manlilikha ay hindi aktibo at hindi nagbago ng orihinal na plano para sa uniberso. Karaniwang itinatakwil ng mga deista ang mga supernatural na pangyayari gaya ng mga hula, milagro at mga pahayag ng mga diyos. Ang deismo ay naniniwala na ang mga paniniwalang relihiyoso ay dapat itatag sa katwirang pantao at mga napagmamasdang katangian ng natural na daigdig. Nakikita ng karamihan ng mga deista ang mga [[relihiyon]] ng kanilang panahon bilang mga [[korupsiyon]] ng orihinal na dalisay na relihiyon na simple at makatwiran. Kanilang nadama na ang orihinal na dalisay na relihiyong ito ay pinarumi ng mga [[pari]] o [[saserdote]] na nagmanipula nito para sa pansariling kapakinabangan at para sa interes ng klaseng saserdote. Ayon sa pananaw ng mga deista, nagtagumpay ang mga "pari" sa paglipas ng panahon na palamutian ang orihinal na simpleng makatwirang relihiyon ng lahat ng uri ng mga [[superstisyon]] at mga "hiwaga" o misteryo na mga hindi makatwirang mga doktrina ng relihiyon nito. Ang mga tao ay pinaniwala ng mga pari na ang mga pari lamang ang tunay na nakakaalam kung anong kailangan para sa [[kaligtasan (relihiyon)|kaligtasan]] at dapat tanggapin ng mga taong ito ang mga misteryo at kapangyarihan ng mga paring ito. Ito ay nagpanatili sa mga tao na delusyonal at ignorante at nakasalalay lamang sa mga pari para sa impormasyon tungkol sa kaligtasan at ang mga pari ay nagtamasa ng posisyon ng malaking kapangyarihan sa mga tao na kanilang sinisikap na panatilihin. Tinagurian ng mga deista ang manipulasyong ito ng mga doktrina ng relihiyon bilang "priestcraft" na isang derogotoryong termino.<ref>{{Cite web |url=http://www.fordham.edu/halsall/mod/paine-deism.asp |title=Archive copy |access-date=2013-04-11 |archive-date=2013-03-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130324015246/http://www.fordham.edu/halsall/mod/paine-deism.asp |url-status=dead }}</ref> Ang [[Pandeismo]] ang paniniwala na ang diyos ay nauna sa sansinukob at lumikha nito ngunit ngayon ay katumbas na nito. Ang [[Panendeismo]] ay nagsasama ng deismo at panenteismo na naniniwalang ang sansinukob ay isang bahagi (ngunit hindi ang buo) ng diyos. Ang [[polideismo]] ang paniniwala sa maraming mga diyos ngunit ang mga ito ay hindi nanghihimasok sa sansinukob. ====Autoteismo==== Ang autoteismo ang paniniwala na kahit ang pagkadiyos ay panlabas o hindi, ito ay likas sa loob ng sarili nito at ang isa ay may tungkulin na maging perpekto o diyos. ====Iba pa==== Ang [[Euteismo]] ang paniniwala na ang diyos ay buong mabuti. Ang [[Disteismo]] ang paniniwala na ang diyos ay hindi buong mabuti at posibleng masama. Ang [[Malteismo]] ang paniniwala na ang diyos ay umiiral ngunit buong malisyoso. === Ateismo at agnotisismo === Ang [[ateismo]] ang posisyon na naniniwalang hindi umiiral ang diyos. Ang [[positibong ateismo]] ang terminong ginagamit upang ilarawan ang anyo ng [[ateismo]] na nagsasaad na walang mga diyos ang umiiral. Ang [[negatibong ateismo]] ay tumutukoy naman sa ateismo kung saan ang isang tao ay hindi naniniwala sa pag-iral ng anumang diyos ngunit hindi positibong naghahayag na walang diyos. Ang malakas (strong atheism) at matigas (hard atheism) ay alternatibong termino para sa positibong ateismo samantalang ang mahinang ateismo (weak atheism) at malambot na ateismo (soft atheism) ay mga alternatibong termino para sa negatibong ateismo. Ang [[agnotisismo]] naman ang posisyon na naniniwalang hindi matitiyak kung mayroong diyos o wala. Wala namang pakialam kung may diyos o wala ang mga [[apateista]].
Buod ng pagbabago:
(Maikling isalarawan ang pagbabagong ginawa mo.)
Sa pag-save sa mga pagbabago, sumasang-ayon ka sa
Kasunduan sa Paggamit
, at sumasang-ayon ka rin na ilalabas mo nang walang atrasan ang ambag mo sa ilalim ng
Lisensiyang CC BY-SA 4.0
at sa
GFDL
. Sumasang-ayon ka rin na sapat na ang isang hyperlink o URL bilang atribusyon sa ilalim ng lisensiyang Creative Commons.
Balewalain
Tulong sa pagbabago
(magbubukas ng panibagong bintana)
Kasapi ang pahinang ito sa 6 kategorya.
Kategorya:CS1 errors: unsupported parameter
Kategorya:CS1 maint: archived copy as title
Kategorya:CS1 maint: date auto-translated
Kategorya:CS1 maint: multiple names: mga may-akda
Kategorya:Pages using ISBN magic links
Kategorya:Webarchive template wayback links