Binabago: Kapeng barako

[[Talaksan:Moon Garden (Tagaytay) Kapeng Barako.jpg|thumb|Isang ''Kapeng barako'' sa [[Tagaytay]], [[Kabite]]]]
Ang '''kapeng barako''' o '''barako''' ay isang uri ng [[kape]] na tumutubo sa [[Pilipinas]], lalu na sa mga lalawigan ng [[Batangas]] at [[Cavite]]. Mula ito sa uring ''[[Coffea liberica]]'',<ref>{{Citation | last =  | first =  | title = About Barako Coffee | url = http://www.gotbarako.com/aboutbarako | accessdate = 2007-01-25 | archive-date = 2007-02-22 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070222215438/http://www.gotbarako.com/aboutbarako | url-status = dead }}</ref> subalit ginagamit din ang pangalang ito sa lahat ng kapeng galing sa mga lalawigang nabanggit. Nagmula ang salitang "[[barako]]" mula sa salitang ginagamit para sa lalaking hayop.

== Kasaysayan ==

Noong kalagitnaan ng Dekada '90 tinamaan ng sakit na "Hemileia vastatrix" ang mga plantasyon ng kape sa Pilipinas na nagdulot sa pabagksak ng industriya ng paggawa ng Kape Barako. Nakaapekto rin ang mga kapeng nagmumula sa [[Timog Amerika]] at [[Biyetnam]].<ref>{{Citation | last =  | first =  | title = Philippine Coffee - Barako | url=http://www.philippineherbalmedicine.org/coffee.htm | accessdate = 2007-01-25}}</ref> Dahil dito, napilitang lumipat sa ibang mga halaman ang mga nagtatanim nito kaya't halos maubos ang lahi ng kape.<ref>{{Citation | last = Gutierrez | first = Tuesday | title = Save the Barako Coffee | url = http://english.ohmynews.com/articleview/article_view.asp?menu=c10400&no=302160&rel_no=1 | accessdate = 2007-01-25 | archive-date = 2007-03-04 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070304130929/http://english.ohmynews.com/articleview/article_view.asp?menu=c10400&no=302160&rel_no=1 | url-status = dead }}</ref> Kasalukuyang sinusubukang buhayin muli ang ugaling pagtatanim nito.<ref>{{Citation | last =  | first =  | title = Help Us Save the Barako | url = http://www.savethebarako.org/primer.htm | accessdate = 2007-01-25 | archive-date = 2007-01-23 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070123233637/http://www.savethebarako.org/primer.htm | url-status = dead }}</ref>

== Mga katangian ==
Itininimpla ang kape sa pamamaraang "''French press''" o ang pagbuhos ng mainit na tubig sa mga dinurog sa piraso ng kape na nasa loob ng isang tela. Kadalasang ginagamitan ng pampatamis ang kape, gaya ng [[pulot]] o kayumangging asukal. Maaring gamitin ang Kape Barako sa paggawa ng ''espresso''. Maliban sa pagiging inumin, ginagamit din ang kape para sa mga ispa.<ref>{{Citation | last = Yoon | first = Rowena dela Rosa | title = "Well-being" Mania Goes Tropical | url= http://theseoultimes.com/ST/?url=/ST/db/read.php?idx=3030| accessdate = 2007-01-25}}</ref>

== Mga pangalan sa pamilihan ==
*''Batanggas Brew''
*''Cafe de Lipa''
*''Figaro''
*''Kape Amadeo''
*''Siete Barako''

== Mga sanggunian ==
{{reflist}}

[[Kategorya:Kape]]
[[Kategorya:Pilipinas]]
[[Kategorya:Pagkain]]