Volga
Volga[1] ya da İdil (Rusça: Волга, Tatarca: İdel, Ətil, Çuvaşça: Atăl) Avrupa'nın en uzun ırmağıdır. Rusça Volga adı Ana Slavca Vlga'dan (nem) gelir. Baltık-Fin dilleri kökenli valkea (beyaz) ve "Valgõ" sözcüklerinden de adının geldiği iddia edilmektedir. Uzunluğu yaklaşık 3531 km olan Volga, Moskova ile Sankt-Peterburg arasındaki Valday Tepeleri'nden doğar. Deniz seviyesinden 28 metre aşağıda olan Hazar Denizi'ne dökülür. Valday tepelerinde bulunan birçok göl ve bataklıktan gelen kaynak kollarının birleşmesiyle meydana gelen Volga, Rjev'den itibaren ulaşıma elverişli bir hâlde akar. Moskova Kanalı'yla birleştiği yerden sonra genişliği 230 metreyi bulur. Bundan sonra nehirde düzenli bir ulaşım sağlanır. Volga'nın yatağı üzerinde beş adet baraj bulunur. Bu barajlardan Volgograd Baraj Gölü'ndeki santral, dünyanın belli başlı hidroelektrik tesislerinden biridir.
| Volga | |
|---|---|
 Volga (uydudan, 2002)
| |
| Konum | |
| Ülke(ler) | Volga Havzası Rusya
|
| Genel bilgiler | |
| Kaynak | sol Kama Nehri sağ Oka Nehri |
| Kaynak rakımı | 225 m |
| Ağız | Hazar Denizi |
| Ağız rakımı | -29 m |
| Uzunluk | 3531 km |
| Havza alanı | 1,360,000 km² |
| Debi | 8,060 m³/s |
Bundan sonra Don Nehri'ne 72 kilometre yaklaşır ve iki nehir arasında açılan Volga-Don Kanalı vasıtasıyla Azak ve Hazar denizleri arasında ulaşım sağlanır. Hazar Denizi'ne 50 km kala 200'den fazla kola ayrılarak Volga Deltası meydana gelir. Bu deltanın genişliği 100 km'den fazladır.
Volga Havzası, 1.360.000 km²'lik bir alanı kaplar. Rusya'nın nüfusunun %40'ı, yaklaşık 60 milyon insan bu havzada yaşamaktadır.
Volga, kışın üç ayında da donar. Bu zaman zarfında da nehirden kara yolu olarak faydalanılır. Volga'nın kıyılarında Rusya'nın önemli limanları ve ticaret merkezleri yer almaktadır. Bunlardan en önemlileri Nijni Novgorod, Kazan, Samara, Saratov ve Volgograd (Eski adıyla Stalingrad)'dır. Orta Çağ'dan beri bir ticaret yolu olan Volga, bugün hâlâ önemli bir ulaşım yoludur.
Avrupa Hun İmparatoru Attila'nın ismi bazı görüşlere göre İtil'den gelmektedir.[2]
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ Türk Ansiklopedisi, CİLT XXXIII, 1984, s. 319. (yazarı: Cevat R. Gürsoy)
- ^ Golden, Peter Benjamin (1992). An introduction to the History of the Turkic peoples: ethnogenesis and state formation in medieval and early modern Eurasia and the Middle East. Wiesbaden: Otto Harrassowitz. s. 90. ISBN 9783447032742. 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.