Andrea del Sarto

Andrea del Sarto
Andrea del Sarto
	Andrea del Sarto otoportresi
Genel bilgiler
Doğum adı	Andrea d'Agnolo di Francesco di Luca di Paolo del Migliore
Doğum	16 Temmuz, 1486
Ölüm	21 Ocak 1530 (43 yaşında); Floransa
Uyruk	Toskanalı İtalyan
Evlilik(ler)i	Lucrezia (del Fede)
Etkin yıllar	1501-1530
Sanat eğitimi	Ressam
Katıldığı akımlar	Yüksek Rönesans, Maniyerizm üslubunun başlangıç dönemi.
Etkilendikleri	Piero di Cosimo, Raffaellino del Garbo
Ünlü yapıtları	Madonna delle Arpie

Andrea del Sarto (d. 16 Temmuz 1486 - ö. 21 Ocak 1530), Yüksek Rönesans ve Maniyerizm üslubunun başlangıç döneminde Floransa'da yaşamış ve resimler hazırlamış İtalyan bir ressamdır. Yaşadığı dönemde hazırladığı resimler ve resim yapma yetenekleri gayet övülmüş ve beğenilmiş ve bu dönemde "senza errori (İtalyanca: hiç hatasız)" ressam olarak lakap verilmiştir. Fakat aynı dönemde yaşayıp ve aynı üslupla eserler hazırlamış olan Leonardo da Vinci, Michelangelo ve Raffaello Sanzio gibi ressamların ünleri onun ressamlık ününü gölgede bırakmıştır.

Yaşamı

Floransa'da Andrea delle Sarto'nun evi

Andrea del Sarto 16 Temmuz 1486'de Floransa'da bir terzinin üçüncü oğlu olarak doğdu. Kendine verilen tam isim Andrea d'Agnolo di Francesco di Luca di Paolo del Mıgliore idi. Babası "terzi" olduğundan (İtalyanca "terzi oğlu" anlamına gelen) "del sarto" lakabı ile anılmaya başlandı. 1677 yılına ait imzaladığı bazı belgelerde ise ismi "Vannucci" olarak verilmiştir.

Andrea 1494'te bir altın işleme kuyumcusu yanına eğitim için çırak olarak girdi. Sonra bir tahta kakma sanatçısına ve daha sonra da 1498'e kadar yanında çalıştığı "Gian Barille adlı bir ressama çırak oldu. Kalfa olduktan sonra usta Floransalı ressamlar olan Piero di Cosimo ve sonra Raffaellino del Garbo yanında çalışmaya başladı.^[1]

1510'da Andrea Roma'ya gidip orada özellikle Rafeallo Sanzo'nun hazırladığı yenilikçi duvar resimlerinden çok etkilendi. Roma'da iken Floransa'da Santissima Annunziata Manastırı keşişlerinin idareten bağlı oldukları tarikatın Roma'da bulunan manastırı için her ikisi de fresko olarak 1511'de Corteo dei Magi adlı duvar tablosunu ve 1514'te Natività della Vergine adlı tablosunu hazırladı. O yıl verilen birçok kilise resimleri için siparişlerde Roma'da kaldığı zamanda Michelangelo'nun geliştirdiği anatomik resim prensiplerini iyi göstermektedir ve bu tablolardaki düzen ona iyi bir tasarımci olduğu ününü kazandırmıştır.

1514'te Andrea tekrar Floransa'ya dönüp orada Scalzo Revaklari için yine monokrom fresko tekniği kullanarak bir başka tablo daha yaptı. Bu mevkide monokrom teknik kullanarak fresko tablolar yapması bazen büyük, bazen küçük aralıklarla 1526'a kadar devam etmiştir.

1517 sonlarında veya 1518 başlarında o zamana kadar birkaç yıldır birkaç tablosu için kendine modellik yapmış olan ve kocası Eylül 1516'da ölmüş olan "Lucrezzia del Fede" bir kadın ile evlilik yaptı. Karısını evlendikten sonra da birkaç tablo siparişi için model olarak kullanmaya devam etti.

Andrea'nın hazırlamış olduğu bir "Pieta" tablosu ve "Modana" eseri Fransa'ya gönderilmiş ve o ülkede bu tablolar gayet büyük sanatsever ilgisi çekmişti. Bunun üzerine Fransa Kralı olan I. François Andrea del Sarto'yu Paris'e çağırmıştır. Andrea yanında kalfası olan Andrea Squarzella ile birlikte Paris'e gitmiş ve orada patronu olan Kral I. François için tablolar hazırlama çalışmalarına başlamıştı. Fakat karısı olan Lucrezia'yı Floransa da geride bırakmıştı.

Andrea del Sarto'nun yaşamını anlatan Giorgio Vasarı Andrea'nın karısından hoşlanmamakta olduğunu bildirmektedir. Vasari Lucrezıa'yi vefasız, kıskanç ve çıraklara karşı kötü davranma ile anımsamıştır. Vasarı'ye göre Lucrezia kocası Andrea'ya Fransa'ya mektuplar yazarak Floransa'ya dönmesini istemiştir. Böyle birkaç mektuptan sonra Andrea'nın Kral I. François huzuruna çıkıp ondan karısını geçici olarak ziyaret için İtalya'ya gitmek için izin istemiştir. Kral Andrea'nin bu izin isteğini onun İtalya'da kalmasının kısa bir dönem olması halinde kabul etmiştir. Ayrıca kısa bir müddetten sonra Andrea'nın Paris'e döneceğini kabul ederek, onun İtalya'da iken orada bilip tanıdığı İtalyan ressamlardan resim eserleri satın alıp Paris'e getirmesini istemiş ve bunun için Kral Andrea'ya yüklü bir meblağ vermiştir. Andrea Floransa'ya dönünce bu meblağ ile kendine ve ailesine bir ev satın almıştır. Bu nedenle Fransa Kralı'na verdiği sözü de tutmadığı gibi kendine verilen meblağı da kendisi için kullanmış ve böylece Fransa'ya geri dönme imkanlarını da ortadan kaldırmıştır.^[1]

Seçkin eserleri

Testa di Madonna, yak.1506-1510, tahta panel üzerine yağlı boya, 38x29 cm, Metropolitan Museum,New York,
Icaro, yak.1508, Palazzo Davanzati, Floransa
Pietà e santi, kilise sunağı arkasinda bulunan bir tablonun alt kısmı, 1508, Galleria Borghese, Roma
Madonna, yak. 1508. Galleria Nazionale d'Arte Antica, Roma
Maria Maddalena, yak.1509 Orsanmichele, Floransa
Visitazione, yak.1509, Museo di San Marco, Floransa
Liberazione di una indemoniata, yak.1509-1510, fresko, 364x300 cm,, Voti Revağı. Santissima Annunziata Bazilikasi. Floransa
San Filippo risana un lebbroso, yak.1509-1510, fresko, 380x321 cm, Voti Revağı. Santissima Annunziata Bazilikasi, Floransa
Devozione dei fiorentini alle reliquie di san Filippo, yak.1510, fresko, 386x380 cm, Voti Şapeli. Santissima Annunziata Bazilikasi. Floransa
Punizione dei bestemmiatori, yak.1510, fresko, 360x304 cm, Voti Revağı. Santissima Annunziata Bazilikasi. Floransa
Porte di san Filippo Benizi e resurrezione di un fanciullo yak.1510, fresko, 362x306 cm, Voti Revağı. Santissima Annunziata Bazilikasi. Floransa
Madonna col Bambino e i santi Giovannino, Caterina ed Elisabetta, yak.1510 tuval üzerine yağlı boya, 102x80 cm, Ermitage, Sankt-Peterburg,
Battesimo di Cristo, yak.1510, fresko, Scalzo Sapeli, Floransa
Noli me tangere, yak.1510, tahta panel üzerine yağlı boya, 176x155, Museo del Cenacolo di Andrea del Sarto, Floransa
Viaggio dei Magi, 1511, fresko, 407×321 cm, Voti Revağı, Santissima Annunziata Bazilikasi. Floransa
Ritratto di giovane, yak. 1511, Alnwick Castle, İngiltere
Cinque santi, Cenacola, 1511,, fresko, Museo del Cenacolo di Andrea del Sarto, Flornsa.
Tobia e l'angelo con san Leonardo e un donatore, 1512, tahta panel üzerine yağlı boya, 178x153 cm, Kunsthistorisches Museum, Viyana
Matrimonio mistico di santa Caterina d'Alessandria, yak.1512-1513, tahta panel üzerine yağlı boya 167x122 cm, Gemäldegalerie, Dresden
Annunciazione di San Gallo, 1512-1513, tahta panel uzerine yagliboya, 183x184 cm, Uffizi, Floransa
Madonna col Bambino, sant'Elisabetta e il Battista, yak.1513, tahta panel üzerine yağlı boya, 106x81,3 cm, National Gallery Londra
Ritratto di Lucrezia, yak.1513, Prado Müzesi, Madrid
Ritratto della moglie dell'artista, 1513-1514, tahta panel üzerine yağlı boya 73x56 cm, Prado Müzesi, Madrid
Natività della Vergine, yak.1513-1514, fresko, 410x340 cm, Voti Revağı. Santissima Annunziata Bazilikasi. Floransa
Dama col cestello di fusi, yak.1514-1515, tahta panel üzerine yağlı boya, 76x54 cm, Uffizi, Floransa
Carità, yak.1513, fresko, Scalzo Şapeli, Floransa
Predica di san Giovanni Battista, yak.1515, fresko, Scalzo Şapeli, Floransa
Giustizia, 1515, fresko, Scalzo Şapeli, Floransa
Madonna col Bambino e san Giovannino, yak.1515, Galleria Borghese, Roma
Battesimo delle folle, 1515-1517, fresko, Scalzo Şapeli, Floransa
Madonna col Bambino e san Giovannino, yak.1515-1520, tahta panel üzerine yağlı boya, 90x70 cm, Kunsthistorisches Museum, Viyana
Madonna col Bambino, yak.1515-1520, tahta panel uzerine yağlı boya, 85,6x62,5 cm,, National Gallery of Canada, Ottawa
Storie dell'infanzia di Giuseppe, yak.1515-1516, tahta panel üzerine yağlı boya, 98x135 cm, Galleria Palatina, Floransa
Giuseppe interpreta i sogni del faraone, yak. 1515-1516, tahta panel üzerine yağlı boya 98x135 cm, Galleria Palatina, Floransa
Madonna degli Angeli, 1516 circa, tahta panel üzerine yağlı boya, 141x106 cm, Louvre, Paris
Sacra Famiglia con sant'Anna e san Giovannino, yak.1516, tahta panel üzerine yağlı boya, tondo, çap: 106 cm, Louvre, Paris
Ritratto di Baccio Bandinelli (okul), yak.1516, tuval üzerine yağlı boya, 58,5x42,5 cm, Uffizi, Floransa
Madonna col Bambino con san Giovannino, Anna e due angeli,yak. 1516, tahta panel üzerine yağlı boya, 141x108 cm, Louvre, Paris
San Giovanni Battista nel deserto, yak.1517, Corsham Court
Madonna delle Arpie, 1517, tahta panel üzerine yağlı boya, 208x178 cm, Uffizi, Floransa
Disputa sulla Trinità, yak.1517, tahta panel uzerine yagliboya, 232x193 cm, Galleria Palatina, Floransa
Ritratto di giovane, yak.1517, tahta panel üzerine yağlı boya, 72x57 cm, National Gallery, Londra
Madonna col Bambino e san Giovannino, 1517-1519, tahta panel üzerine yağlı boya, 106x81 cm,, Wallace Collection, Londra
Cattura di san Giovanni Battista, 1517, fresko, Scalzo Şapeli, Floransa
Madonna col Bambino e san Giovannino, yak.1518, tahta panel üzerine yağlı boya, 154x101 cm, Galleria Borghese, Roma
Carità, 1518, tuval uzerine transfer edilen yagliboya, 185x137 cm, Louvre, Paris

yak

Tributo a Cesare (Alessandro Allori tarafından tamamlanmış), yak.1520, fresko, 502x536 cm,, Villa Medicea di Poggio a Caiano, Poggio a Caiano
Sogno di Giuseppe, yak.1520, tahta panel üzerine yağlı boya, 98,3x135 cm, Galleria Palatina, Floransa
Sogno del faraone, yak.1520, tahta panel üzerine yağlı boya, 98x135 cm, Galleria Palatina, Floransa
Compianto sul Cristo morto, yak.1520, tahta panel üzerine yağlı boya, 99x120 cm, Kunsthistorisches Muzesi, Viyana
Danza di Salomè, yak.1521, fresko, Scalzo Sapeli, Floransa
Madonna della Scala, 1522-1523, tahta panel üzerine yağlı boya, 177x135 cm, Prado, Muzesi Madrid,
Assunta Panciatichi, 1522-1523, tahta panel üzerine yağlı boya, 362x209 cm, Galleria Palatina, Floransa
San Giovannino, 1523, tahta panel üzerine yağlı boya 94x68 cm, Galleria Palatina, Floransa
Pietà di Luco, 1523-1524, tahta panel üzerine yağlı boya, 239x199 cm, Galleria Palatina, Floransa
Decollazione del Battista, 1523, fresko, Scalzo Şapeli, Floransa
Presentazione della testa del Battista, 1523, fresko, Scalzo Şapeli, Floransa
Speranza, 1523, fresko, Scalzo Şapeli, Floransa
Fede, 1523, fresko, Scalzo Şapeli, Floransa
Annuncio a Zaccaria, 1523, fresko, Scalzo Şapeli, Floransa Galleria Palatina, Floransa
Cristo morto, yak.1524, tahta panel üzerine yağlı boya, Cenacolo di Andrea del Sarto, Floransa
Madonna del Sacco, 1525, fresko, 191x403 cm, Santissima Annunziata Bazilikasi, Floransa
Salvatore, 1525,, 47x27 cm, Santissima Annunziata Bazilikasi, Floransa
Leone X e un cardinale Raffaello eseri kopyasi, 1525,, Capodimonte Muzesi, Napoli
Assunta Passerini, 1526-1529, tahta panel üzerine yağlı boya, 236x205 cm, Galleria Palatina, Floransa
Ultima cena, 1527, fresko, 525x871 cm, Cenacolo di Andrea del Sarto, Floransa
Sacrificio di Isacco, yak.1527, tahta panel üzerine yağlı boya, 178x138 cm,, Cleveland Museum of Art, Cleveland
Sacrificio di Isacco, yak.1527-1529, tahta panel üzerine yağlı boya, 213x159 cm, Gemäldegalerie, Dresden
Sacrificio di Isacco, 1527-1530, Prado Müzesi, Madrid
Sacra Famiglia Barberini, yak.1528, tahta panel üzerine yağlı boya, 140x104 cm, Palazzo Barberini, Galleria Nazionale di Arte Antica, Roma
Madonna col Bambino in gloria e sei santi, yak.1528 tahta panel üzerine yağlı boya, 209x176 cm, Galleria Palatina, Floransa
Dama col Petrarchino, yak.1528, tahta panel üzerine yağlı boya, 87x69 cm, Uffizi, Floransa
Annunciazione Della Scala, 1528, tahta panel üzerine yağlı boya, 96x189 cm, Galleria Palatina, Floransa
Pala di Gambassi, yak.1528, Galleria Palatina, Floransa
- Ritratto di Domenico da Gambassi detto Becuccio Bicchieraio, yak.1528, Art Institute of Chicago, Chicago,
- Ritratto della moglie di Domenico da Gambassi, yak.1528 Art Institute of Chicago, Chicago
Ritratto di Domenico da Gambassi detto Becuccio Bicchieraio, 1528-1530, tahta panel üzerine yağlı boya, 86x67 cm, National Gallery of Scotland, Edinburg
Ritratto di dama, yak.1528 circa, Windsor Castle, Royal Collection
Dossale dei quattro santi (Pala di Vallombrosa), yak.1528 tahta panel uzerine yagliboya, Uffizi, Floransa
- San Michele arcangelo e san Giovanni Gualberto, 184x86 cm
- Putti con cartiglio, 73x42 cm
- San Giovanni Battista e San Bernardo degli Uberti, 184x86 cm
- San Michele Arcangelo pesa le anime, 21x40 cm
- San Giovanni Gualberto e la prova del fuoco di Pietro Igneo, 21x40 cm
- Decapitazione di san Giovanni Battista, 21x40 cm
- Cattura di san Bernardo degli Uberti, 21x40 cm
Autoritratto, 1528-1529, fresk staccato, 51,5x37,5 cm, "Corridoio Vasariano (Vasari Koridoru)", Floransa
San Jacopo con due fanciulli, 1528-1529, tuval uzerine yagliboya, 159x86 cm, Uffizi, Floransa
Madonna col Bambino, yak.1528-1530, tahta panel üzerine yağlıboy, 56x42,7 cm, Royal Collection, Hampton Court
Sacra Famiglia Borgherini, yak.1529, tahta panel üzerine yağlıboy, 135x100 cm,, Metropolitan Museum, New York
Sacra Famiglia Medici, 1529, tahta panel uzerine yagliboya, 140x104 cm, Galleria Palatina, Floransa
Pala di San Godenzo (Annunciazione con i santi Michele Arcangelo e Godenzo), yak.1529, tahta panel uzerine yagliboya, 184x175 cm, Galleria Palatina, Floransa
Sacra Famiglia con san Giovanni Battista, yak.1529, tahta panel üzerine yağlıboy, 129x100 cm, Ermitage, Sankt Petersburg
Assunzione della Vergine, 1529, tahta panel üzerine yağlıboy, 239x209 cm, Floransa, Galleria Palatina
Ritratto di donna in giallo, yak.1529-1530, tahta panel üzerine yağlıboy, 64x50 cm, Hampton Court, Royal Collection
Carità, yak.1530, tahta panel üzerine yağlı boya, 119,5x92,5 cm,, National Gallery of Art |Washington DC ABD
Sant'Agnese, yak.1530 Pisa Katedrali, Pisa
Sante Caterina e Margherita,yak.1530, Pisa Katedrali, Pisa
Santi Pietro e Giovanni Battista, yak.1530, Pisa Katedrali, Pisa
Madonna in gloria con quattro santi, 1530, tahta panel üzerine yağlı boya. 308x208 cm, Galleria Palatina, Floransa

Galleri

Ritratto di giovane (Bir Gencin veya Heykeltrasin Portresi) adi ile anilmakla beraber Andrea del Sarto'nun otoportresi. National Gallery, Londra (1517-1518)
Nascita della vergine, Chiostro dei voti (Meryem'in Doğum Yapmasi, Voyi Sapeli) Santissima Annunziata Bazilikasi, Floransa (1514)
Madonna col Bambino e san Giovannino (Meryem, Cocuk Isa ve bebek San Jan) Galleria Borghese, Roma (yak.1518)
Battesimo del Battista (Halkin Vaftiz Edilmesi) Scalzo Sapeli, Floransa (yak.1515, 1517)
Pietà di Luco (Meryem ile Cocuk Isa Azizlerle Birlikte) Uffizi, Floransa (1523-1524)
La Madonna delle Arpie Uffizi. Floransa (1517)
Giuseppe interpreta i sogni del faraone (Yusuf'un Firavuna Ruya Tabirleri) Pitti Muzesi, Floransa (1515-1516)
Madonna in gloria con quattro santi (Meryem'in Göğe Çıkışı ve Dort Aziz Poppi Kilisesi Sunak Resmi, Pitti Muzesi, Floransa
Vaftizci Jan, Pitti Muzesi, Floransa (yak.1523)
Assunta Passerini (Meryem'in Göğe Çıkışı) (1526)
Ultima cena (Son Taam) Museo del Cenacolo di Andrea del Sarto, San Salvi Kilisesi, Floransa (1527)
Pala di Gambassi (Meryem ve Cocuk Isa ve Alti Aziz ile) Uffizi, Floransa (yak.1528)

Kaynakça

^ ^a ^b Zamanın ünlü resim, heykel ve mimarı sanatçılarının hayat hikayelerinin yazıldığı 1550'de yayınlanmış Giorgio Vasarı'nın biyografi kitabı Andrea del Sarto hakkında epeyce bilgi ihtiva etmektedir. Giorgio Vasarı (1550) Le Vite de' più eccellenti pittori, scultori, e architettori da Cimabue insino a' tempi nostri

İtalyanca Wikipedia "Andrea del Sarto" maddesi [1]24 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Andrea del Sarto ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Boş kaynak (yardım)
Shearman, J. (1965), Andrea del Sarto, Oxford (İngilizce)
Tofani, A. Petrioli TAndrea del Sarto, Floransa 1985. (İtalyanca)
Freedberg, Sydney J. (1993). Pelican History of Art. ed. Painting in Italy, 1500–600. Penguin Books Lt

(İngilizce)

[vasari-1] Zamanın ünlü resim, heykel ve mimarı sanatçılarının hayat hikayelerinin yazıldığı 1550'de yayınlanmış Giorgio Vasarı'nın biyografi kitabı Andrea del Sarto hakkında epeyce bilgi ihtiva etmektedir. Giorgio Vasarı (1550) Le Vite de' più eccellenti pittori, scultori, e architettori da Cimabue insino a' tempi nostri

[1]