Charles Martel
Charles Martel, (23 Ağustos 686 Herstal – 22 Ekim 741, Quierzy-sür-Oise), Franklar Krallığı'nda bir devlet adamı ve komutan. Franklar Krallığı'nda çıkan fetret döneminde krallığı; Saray Nazırı, Frankların Dükü ve Prensi unvanları ile 718'den ölümüne kadar kral vekili olarak fiilen yönetmiştir.[1][2][3][4]
| Charles Martel | |
|---|---|
| Charles Martel heykeli Versay Sarayı'nda (1839) Debaye | |
 | |
| Avusturasya Saray Nazırı | |
| Hüküm süresi | 715–741 |
| Taç giymesi | 715 |
| Önce gelen | Theudoald |
| Sonra gelen | Karloman |
| Neustrasya Saray Nazırı | |
| Hüküm süresi | 718–741 |
| Taç giymesi | 718 |
| Önce gelen | Ragenfrid |
| Sonra gelen | Kısa Pepin |
| Franklar Dükü ve Prensi | |
| Hüküm süresi | 718–741 |
| Taç giymesi | 718 |
| Önce gelen | Pepin Herstallı |
| Sonra gelen | Kısa Pepin |
| Franklar Kralı vekili | |
| Hüküm süresi | 737–741 |
| Önce gelen | IV. Theuderic |
| Sonra gelen | III. Childeric |
| Doğum | 23 Ağustos 686 Herstall |
| Ölüm | 22 Ekim 741 (55 yaşında) Quierzy-sur-Oise |
| Defin | San Denis Bazilikasi |
| Eş(ler)i | Rotrude Trierli Swanhild |
| Çocuk(lar)ı | Carloman Pepin Grifo Bernard Remigius Rouenlı Hiltrud Diğerleri |
| Hanedan | Karolenj |
| Babası | Herstallı Pepin |
| Annesi | Alpaida |
| Dini | Katolik |
Hayatı
değiştirCharles Martel, modern Belçika sınırlarında bulunan, Herstal’da doğmuştur. Franklar Krallığı'nda Saray Nazırı unvanı ile en yüksek idarecilerden olarak görev yapan Pepin Herstallı ile Apaina adlı bir soylu kadının evlilikdışı doğmuş oğlu idi. Charles Martel iyi bir eğitimden sonra babasının izinde Franklar Krallığı yüksek politikacı ve idarecileri arasında kendini göstermiştir.
717'de Avusturasya saray nazırı Theudoald yerine babasının unvanı olan "Saray Nazırı" unvanı ile Avusturasya ülkesinin fiilen idaresini üzerine almıştır. 717'de ise bu görevin yanından Ragenfrid yerine Neustrasya Saray Nazırı görevini yüklenmiştir ve 741'de ölene kadar bu iki saray nazırlığı görevi ile tüm Franklar Krallığını fiilen idare etmeye başlamıştır.
Franklar Krallığı'ndan merkezi hükûmetini yeniden kurmuştur. Franklar kavminin tüm Galya bölgesinde hiç rakipsiz üstünlüğünü tekrar geri getirmek için bir seri askeri sefer tertip etmiştir. Yabancı ülkelere yaptığı savaşlar sonunda Bavyera, Alemanya ve Frisya topraklarını Franklar Krallığı eline geçirmiştir; putperest olan Saksonlar'i tümden mağlup etmiştir. Endülüslü Arap müslüman ordularının Galya'ya ve Batı Avrupa'da ilerleyip bu ülkelerde Müslümanlığın yerleşmesini Puvatya Muharebesi'ni kazanarak durdurmuştur.
Charles Martell'in Orta Çağ Avrupası'nın kurucu şahsiyetlerinin başında geldiği kabul edilmektedir. Hem iyi bir asker hem de iyi bir yönetici olarak Orta Çağ Avrupa'sının kurumlarının baş öğelerinden olduğu kabul edilen Şövalyelik kavramının ve feodalizm sisteminin geliştirilmesine çok büyük katkılarda bulunmuştur. Charles Martel İtalya'da bulunan papalık ve özellikle Papa III. Bonifacius tarafından tutulmuş ve ona büyük destek sağlamıştır. Papalık ve Franklar arasında bir anlaşma ve dayanışma sağlanmasi için ilk adımları atan barbar kavimlerden olan Franklar yöneticisi idi. Papa I. Gregorius onun Kutsal Papalık kurumunu koruyucusu olarak görmüş ve ona Roma Konsulü unvanini vermek istemişti. Fakat Charles Martel Papa'nın bu teklifini reddetmiştir.[5][6]
Charles Martel Franklar Krallığı'nın her iki kismi olan Avusturasya ve Neustrasya'da tam yönetimini elinde tutmasına rağmen sadece "Saray Nazırı" unvanı ve rütbesini taşımış ve Frankların Kralı olarak Merovenj Hanedanından gelen krallar hüküm sürmüşlerdir.
737'de Merovenj Hanedanından kral IV. Theuderic öldüğünde bu hanedandan hangi adayın kral olacağı hakkında bir taht kavgası başlamış ve Franklar Krallığı'nda fetret dönemi ortaya çıkmıştır. 737-741 döneminde böylece Charles Martel Franklar Kralı vekili olarak birleşik krallığı idare etmiştir. Charles Martel 741'de ölene kadar Merovenj Hanedanı'ndan olan ve birleşik Franklar Krallığı tahtına meşru hakkı olan III. Childeric'i kral olarak tahta geçirme çabasına girmiştir. Ama ancak 741'de Charles Martel öldükten sonra, Merovenj Hanedanından kral II. Childeric'i Franklar Krallığı Kralı olmuştur.
Yaşı ilerleyince Charles Martel Saray Nazırlığı görevini iki oğlu, Karloman ve Kısa Pepin, arasında bölüştürmüştür. Bunlardan Kısa Pepin sonradan Merovenj Hanedanı'ndan kralı tahtından indirerek Franklar Krallığı'na kral olmuş ve Karolenj İmparatorluğu'ni ve Karolenj Hanedanı kurmuştur ve bunların atası sayılır. Karolenj İmparatorluğu'nun en güçlü imparatoru olan Şarlman'in dedesidir.
Charles Martel özellikle Puvatya Muharebesi zaferi sebebiyle tarihçilerce günümüze kadar ünlenmiştir. Ayrıca feodalizm zamanında kiliselerden zaptettiği toprakları mülk olarak askerlere bağışlayarak Orta Çağın şövalye sınıfının doğuşunu sağlamıştır.
Charles Martel, 22 Ekim 741 tarihinde ölmüştür. Saint-Denis Bazilikası'nda defnedilmiştir. Öldükten sonra Frank Krallığı'nın saray nazırı unvanı ile yönettiği toprakları iki oğlu, Karloman ve Kısa Pepin, arasında paylaşılmıştır.
Ailesi ve çocukları
değiştirCharles Martel iki defa evlenmiştir:
Birinci karısı Treves Kontu "Leudrinus"'un kızı olan Rotrude Trevesli'dir. 724'te ölmüştür. Çocukları şunlardır:
- Hiltrud (o. 754). ;Bavyera Dükü I. Odile ile evlendi.
- Karloman
- Landrade (Landres)- Hesbaia Kontu Sigrand ile evlendi.
- Fransalı Auda veya Aldana veya Alan - Autun ve Toulouse Kontu "IV. Thierry" evlendi.
- Kısa Pepin
İkinci karısı Swanachild idi. Tek bir çocukları oldu:
Charles Martel'in Ruodhaid adlı bir metresi de vardı. Ondan olan çocukları şunlardır:
- Bernard (d.732 – o.787)
- Hieronymus
- Remigius Rouenlı . Rouen Piskoposu (ö. 771)
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ Schulman, Jana K. (2002). The Rise of the Medieval World, 500–1300: A Biographical Dictionary (İngilizce). Greenwood Publishing Group. s. 101. ISBN 0-313-30817-9. 31 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2014.
- ^ Littlewood, Ian (2002). The Rough Guide History of France (İngilizce). Rough Guides. s. 34. ISBN 1858288266. 31 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Cawthorne, Nigel (2004). Military Commanders: The 100 Greatest Throughout History. Enchanted Lion Books. s. 52–53. ISBN 1-59270-029-2. 31 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2014.
- ^ Kibler, William W.; Zinn, Grover A. (1995). Medieval France: An Encyclopedia. Routledge. s. 205–206. ISBN 0-8240-4444-4. 31 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Charles Martel – NNDB 24 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- ^ [1] 6 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Frankish Kingdom. (2001). The Encyclopedia of World History (İngilizce)
Dış bağlantılar
değiştir
- Riche, Paul (1993). The Carolingians: A Family Who Forged Europe. University of Pennsylvania Press. ISBN 0-8122-1342-4 (İngilizce)
- Schulman, Jana K. (2002). The Rise of the Medieval World, 500–1300: A Biographical Dictionary (İngilizce). Greenwood Publishing Group. s. 101. ISBN 0-313-30817-9. 31 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2014.
- Ian Meadows, "The Arabs in Occitania": Puvatya Muharebesi ve diğer Arap-Franklar çatışmalarının Araplar gözü ile incelenmesi] (İngilizce)