Kıbrıslı Zenon

Elealı Zenon ile karıştırılmamalıdır.

Bu madde Yunan filozofu hakkındadır. Diğer kullanımlar için için Zenon (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Kıbrıslı Zenon (Grekçe: Ζήνων ὁ Κιτιεύς, Zēnōn ho Kitieŭs). MÖ 334-262 yılları arasında yaşamış olan, Stoa Okulunun kurucusu, Yunan filozof.

Kıbrıslı Zenon
Kıbrıslı Zenon büstü, Farnese koleksiyonu, Napoli. Fotoğraf Paolo Monti, 1969.
Tam adı	Kıbrıslı Zenon
Doğumu	y. MÖ 334 Citium, Kıbrıs
Ölümü	y. MÖ 262 (71–72 yaşlarında) Atina
Milliyeti	Yunan
Çağı	Helenistik felsefe
Bölgesi	Batı felsefesi
Okulu	Stoacılık
İlgi alanları	Mantık, Fizik, Etik
Önemli fikirleri	Stoacılığın kurucusu, felsefenin üç dalı (fizik, etik, mantık), Logos, insan doğasının rasyonelliği, phantasiai, katalepsis, Dünya vatandaşlığı
Etkilendikleri Kinizm, Sokrates, Thebesli Crates, Diodorus, Heraklitos, Hipparkhia, Philo, Polemo, Stilpon
Etkiledikleri Cleanthes, Hrisippos, Panaetius, Posidonius, Seneca, Epiktetos, Marcus Aurelius, Peter Kropotkin ve birçok diğerleri
Diğer ad(lar)ı	Zeno of Citium

Kıbrıslı Zenon

Akademi'de Krates'in nezaretinde felsefeyle meşgul olan Zenon, Stoacılar tarafından benimsenen temel ilkeleri belirlemiştir. Ona göre, gerçek olan her şey maddidir. Fakat evren, pasif bir maddeden oluşmamıştır. Değişen bir yapısı olan düzenli bütün olan evrendeki pasif maddeden başka, doğadaki düzenleyici, aktif öğeyi temsil eden bir güç daha vardır. Bu aktif güç, maddeden farklı değildir, ancak maddenin değişik bir görünümüdür. O, hava akıntısı ya da nefes gibi, sürekli olarak hareket eden ince bir şeydir. Zenon bu gücün ateş olduğunu söyler; ona göre, bu ateş var olan her şeye yayılır. Bu maddi ateşin en temel özelliği akıldır. Bu ateş, evrendeki en yüksek varlık türüdür. Zenon'a göre, Tanrı her şeydir. Yani, Tanrı bireyleri birbirleriyle birleştiren ateş ya da sıcak nefestir. O, doğanın içindeki akıl ya da rasyonel güçtür. Tanrı'nın ateş ya da rasyonel bir güç olduğunu söylemek, doğaya aklın ve akıl ilkesinin egemen olduğunu söylemekten başka bir şey değildir. Madde kendisinde bulunan bu akıl ilkesine göre davranır. Zenon, bilgi anlayışında, sözcüklerin düşünceleri ifade ettiğini, düşüncelerin ise, bir nesnenin zihin üzerindeki etkisi sonucu ortaya çıktığını söyler. Zihin, doğuştan boş bir levhadır ve düşünce dağarcığını dış dünyadaki nesnelerden etki aldıkça doldurur. Zenon, insan ve ahlak anlayışında, dünyanın bir parçası olan insanın da aynı şekilde maddi bir varlık olduğunu ve tanrısal ateşten pay aldığını söyler. İnsandaki bu ateş, onun ruhunu meydana getirir. O, insan ruhunun en iyi ifadesini akılda ve akıllılıkta bulduğunu savunur. Zenon'un ahlâkı ise, bir yandan akla ve bilgiye, bir yandan da doğal düzene boyun eğmeye dayanır.