Afrika felsefesi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
1 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.8.7 |
k →Kaynakça: Bot: kaynak dz. (hata bildir) |
||
| (5 kullanıcı tarafından yapılan 6 ara revizyon gösterilmiyor) | |||
| 2. satır: | 2. satır: | ||
Yazılı bir geleneği pek bulunmamakla birlikte, [[Afrika]]'nın çoğunlukla sözlü gelenekleri ile örf ve adetlerinden beslenen bir [[felsefe]]si olduğundan bahsetmek mümkündür. Afrika'nın yazılı felsefesinin ilk ve ender ürünleri [[Eski Mısır]]'a aittir. Buna karşılık çağdaş Afrika felsefesine sözlü gelenek hakimdir. |
Yazılı bir geleneği pek bulunmamakla birlikte, [[Afrika]]'nın çoğunlukla sözlü gelenekleri ile örf ve adetlerinden beslenen bir [[felsefe]]si olduğundan bahsetmek mümkündür. Afrika'nın yazılı felsefesinin ilk ve ender ürünleri [[Eski Mısır]]'a aittir. Buna karşılık çağdaş Afrika felsefesine sözlü gelenek hakimdir. |
||
[[Dosya:Africa1910s.jpg|Afrika kıtası|küçükresim| |
[[Dosya:Africa1910s.jpg|Afrika kıtası|küçükresim|upright=0.68]] |
||
== Dört Felsefe Anlayışı == |
== Dört Felsefe Anlayışı == |
||
| 8. satır: | 8. satır: | ||
Etnik felsefe Afrikalı etnik grupların düşüncelerine ve tasarım dünyalarına yoğunlaşırken, milliyetçi-[[ideolojik felsefe]] siyahilerin etkileyici bir felsefe ya da [[varlık felsefesi|varlıkbilgisine]] sahip olduklarını göstermeye, bunu da temellendirmeye çalışmaktadır. Profesyonel akademik felsefe çalışmaları Afrika'yı [[sömürgecilik|sömürgeleştiren]] ve onun modern eğitim sistemini yaratan [[Avrupa]] ülkelerinden gelen felsefe geleneklerinin etkisi altındaki [[Afrikalı filozoflar|Afrikalı düşünürler]] tarafından gerçekleştirilirken, geleneksel bilgelik öğretileri Afrika halklarının tasarım dünyasının [[budunbilim]]sel (etnolojik) açıdan araştırılmasında kullanılan yöntemlere dayanır.<ref>Felsefe Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Sf. 21-22</ref> |
Etnik felsefe Afrikalı etnik grupların düşüncelerine ve tasarım dünyalarına yoğunlaşırken, milliyetçi-[[ideolojik felsefe]] siyahilerin etkileyici bir felsefe ya da [[varlık felsefesi|varlıkbilgisine]] sahip olduklarını göstermeye, bunu da temellendirmeye çalışmaktadır. Profesyonel akademik felsefe çalışmaları Afrika'yı [[sömürgecilik|sömürgeleştiren]] ve onun modern eğitim sistemini yaratan [[Avrupa]] ülkelerinden gelen felsefe geleneklerinin etkisi altındaki [[Afrikalı filozoflar|Afrikalı düşünürler]] tarafından gerçekleştirilirken, geleneksel bilgelik öğretileri Afrika halklarının tasarım dünyasının [[budunbilim]]sel (etnolojik) açıdan araştırılmasında kullanılan yöntemlere dayanır.<ref>Felsefe Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Sf. 21-22</ref> |
||
[[Dosya:Genova-Artigiano africano.jpg|Afrika kültüründen örnekler|küçükresim| |
[[Dosya:Genova-Artigiano africano.jpg|Afrika kültüründen örnekler|küçükresim|upright=0.68]] |
||
== |
== Konuyla ilgili yayınlar == |
||
* [[Heinz Kimmerle]], Afrika'da Felsefe / Afrika Felsefesi. (Çev. Mustafa Tüzel, Kabalcı Yayınları, 1995) |
* [[Heinz Kimmerle]], Afrika'da Felsefe / Afrika Felsefesi. (Çev. Mustafa Tüzel, Kabalcı Yayınları, 1995) |
||
* [[Mubabinge Bilolo]], ''Contribution à l’histoire de la reconnaissance de Philosophie en Afrique Noire Traditionnelle'', (1978: Kinshasa, Facultés Catholiques de Kinshasa, Licence en Philosophie et Religions Africaines) |
* [[Mubabinge Bilolo]], ''Contribution à l’histoire de la reconnaissance de Philosophie en Afrique Noire Traditionnelle'', (1978: Kinshasa, Facultés Catholiques de Kinshasa, Licence en Philosophie et Religions Africaines) |
||
* [[Mubabinge Bilolo]], ''Les cosmo-théologies philosophiques de l'Égypte Antique. Problématiques, Prémisses herméneutiques et problèmes majeurs''. Academy of Afrian Thought, Sect. I, vol. 1,(1986: Kinshasa-Munich-Libreville, African University Studies) |
* [[Mubabinge Bilolo]], ''Les cosmo-théologies philosophiques de l'Égypte Antique. Problématiques, Prémisses herméneutiques et problèmes majeurs''. Academy of Afrian Thought, Sect. I, vol. 1, (1986: Kinshasa-Munich-Libreville, African University Studies) |
||
* Peter O. Bodunrin ''Philosophy in Africa: Trends and Perspectives'' (1985: University of Ife Press) |
* Peter O. Bodunrin ''Philosophy in Africa: Trends and Perspectives'' (1985: University of Ife Press) |
||
* Kwame Gyekye ''An Essay of African Philosophical Thought: The Akan Conceptual Scheme'' (1995: Temple University Press) ISBN 1-56639-380-9 |
* Kwame Gyekye ''An Essay of African Philosophical Thought: The Akan Conceptual Scheme'' (1995: Temple University Press) ISBN 1-56639-380-9 |
||
| 19. satır: | 19. satır: | ||
* Samuel Oluoch Imbo ''An Introduction to African Philosophy'' (1998: Rowman & Littlefield) ISBN 0-8476-8841-0 |
* Samuel Oluoch Imbo ''An Introduction to African Philosophy'' (1998: Rowman & Littlefield) ISBN 0-8476-8841-0 |
||
* Bruce B. Janz "African Philosophy" [https://web.archive.org/web/20060526060828/http://pegasus.cc.ucf.edu/~janzb/papers/37AfPhil.pdf PDF] |
* Bruce B. Janz "African Philosophy" [https://web.archive.org/web/20060526060828/http://pegasus.cc.ucf.edu/~janzb/papers/37AfPhil.pdf PDF] |
||
[[Dosya:Genova-Artigiano africano-tre statuette.jpg|"Üç Maymun"|küçükresim| |
[[Dosya:Genova-Artigiano africano-tre statuette.jpg|"Üç Maymun"|küçükresim|upright=0.68]] |
||
* Safro Kwame ''Reading in African Philosophy: An Akan Collection'' (1995: University Press of America) ISBN 0-8191-9911-7 |
* Safro Kwame ''Reading in African Philosophy: An Akan Collection'' (1995: University Press of America) ISBN 0-8191-9911-7 |
||
* Joseph I. Omoregbe “African philosophy: yesterday and today” (in Bodunrin; references to reprint in [E. C. Eze] <nowiki>[ed.]</nowiki> ''African Philosophy: An Anthology'' (1998: Oxford, Blackwell)) |
* Joseph I. Omoregbe “African philosophy: yesterday and today” (in Bodunrin; references to reprint in [E. C. Eze] <nowiki>[ed.]</nowiki> ''African Philosophy: An Anthology'' (1998: Oxford, Blackwell)) |
||
| 29. satır: | 29. satır: | ||
* Kwasi Wiredu [https://web.archive.org/web/20000831203513/http://web.africa.ufl.edu/asq/v1/4/3.htm ''Toward Decolonizing African Philosophy And Religion'' In: African Studies Quarterly, The Online Journal for African Studies, Volume 1, Issue 4, 1998] |
* Kwasi Wiredu [https://web.archive.org/web/20000831203513/http://web.africa.ufl.edu/asq/v1/4/3.htm ''Toward Decolonizing African Philosophy And Religion'' In: African Studies Quarterly, The Online Journal for African Studies, Volume 1, Issue 4, 1998] |
||
* [https://web.archive.org/web/20070622063808/http://web.africa.ufl.edu/asq/v1/v1_i4.htm Olabiyi Babalola Yai, Guest Editor: ''African Studies Quarterly, Volume 1, Issue 4 (1998): Religion and Philosophy in Africa''] |
* [https://web.archive.org/web/20070622063808/http://web.africa.ufl.edu/asq/v1/v1_i4.htm Olabiyi Babalola Yai, Guest Editor: ''African Studies Quarterly, Volume 1, Issue 4 (1998): Religion and Philosophy in Africa''] |
||
[[Dosya:Biella-artigianato orientale.jpg|Afrika kadınları|küçükresim| |
[[Dosya:Biella-artigianato orientale.jpg|Afrika kadınları|küçükresim|upright=0.68]] |
||
== Ayrıca bakınız == |
== Ayrıca bakınız == |
||
* [[Afrika]] |
* [[Afrika]] |
||
* [[Eski Mısır]] |
* [[Eski Mısır]] |
||
* [[Henry Odera Oruka]] |
|||
* [[Sömürgecilik]] |
* [[Sömürgecilik]] |
||
* [[Sömürgecilik Sonrası]] |
|||
== Dış bağlantılar == |
== Dış bağlantılar == |
||
| 49. satır: | 47. satır: | ||
{{Kaynakça}} |
{{Kaynakça}} |
||
{{Felsefe konuları}} |
{{Felsefe konuları}} |
||
{{Otorite kontrolü}} |
|||
[[Kategori:Bölgelerine göre felsefe]] |
[[Kategori:Bölgelerine göre felsefe]] |
||
10.42, 8 Mayıs 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.
| Felsefe |
|---|
| üzerine bir seri |
 |
Yazılı bir geleneği pek bulunmamakla birlikte, Afrika'nın çoğunlukla sözlü gelenekleri ile örf ve adetlerinden beslenen bir felsefesi olduğundan bahsetmek mümkündür. Afrika'nın yazılı felsefesinin ilk ve ender ürünleri Eski Mısır'a aittir. Buna karşılık çağdaş Afrika felsefesine sözlü gelenek hakimdir.
Dört Felsefe Anlayışı
[değiştir | kaynağı değiştir]Çağdaş Afrika felsefesinde dört temel anlayış belirlenmiştir: Etnik felsefe (etno-philosophy), bilgelik öğretileri, milliyetçi felsefe ve akademik felsefe.[1] Etnik felsefe Afrikalı etnik grupların düşüncelerine ve tasarım dünyalarına yoğunlaşırken, milliyetçi-ideolojik felsefe siyahilerin etkileyici bir felsefe ya da varlıkbilgisine sahip olduklarını göstermeye, bunu da temellendirmeye çalışmaktadır. Profesyonel akademik felsefe çalışmaları Afrika'yı sömürgeleştiren ve onun modern eğitim sistemini yaratan Avrupa ülkelerinden gelen felsefe geleneklerinin etkisi altındaki Afrikalı düşünürler tarafından gerçekleştirilirken, geleneksel bilgelik öğretileri Afrika halklarının tasarım dünyasının budunbilimsel (etnolojik) açıdan araştırılmasında kullanılan yöntemlere dayanır.[2]
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Heinz Kimmerle, Afrika'da Felsefe / Afrika Felsefesi. (Çev. Mustafa Tüzel, Kabalcı Yayınları, 1995)
- Mubabinge Bilolo, Contribution à l’histoire de la reconnaissance de Philosophie en Afrique Noire Traditionnelle, (1978: Kinshasa, Facultés Catholiques de Kinshasa, Licence en Philosophie et Religions Africaines)
- Mubabinge Bilolo, Les cosmo-théologies philosophiques de l'Égypte Antique. Problématiques, Prémisses herméneutiques et problèmes majeurs. Academy of Afrian Thought, Sect. I, vol. 1, (1986: Kinshasa-Munich-Libreville, African University Studies)
- Peter O. Bodunrin Philosophy in Africa: Trends and Perspectives (1985: University of Ife Press)
- Kwame Gyekye An Essay of African Philosophical Thought: The Akan Conceptual Scheme (1995: Temple University Press) ISBN 1-56639-380-9
- Paulin J. Hountondji African Philosophy: Myth and Reality (1983: Bloomington, Indiana University Press)
- Samuel Oluoch Imbo An Introduction to African Philosophy (1998: Rowman & Littlefield) ISBN 0-8476-8841-0
- Bruce B. Janz "African Philosophy" PDF
- Safro Kwame Reading in African Philosophy: An Akan Collection (1995: University Press of America) ISBN 0-8191-9911-7
- Joseph I. Omoregbe “African philosophy: yesterday and today” (in Bodunrin; references to reprint in [E. C. Eze] [ed.] African Philosophy: An Anthology (1998: Oxford, Blackwell))
- H. Odera Oruka [ed.] Sage Philosophy [Volume 4 in Philosophy of History and Culture] (1990: E.J. Brill) ISBN 90-04-09283-8, ISSN 0922-6001
- Tsenay Serequeberhan [ed.] African Philosophy: The Essential Readings (1991: Paragon House) ISBN 1-55778-309-8
- Placide Tempels, La philosophie bantoue (Bantu Philosophy), Elisabethville, 1945, Full text in French here.
- Kwasi Wiredu Philosophy and an African (1980: Cambridge University Press)
- Kwasi Wiredu [ed.] A Companion to African Philosophy (2004: Blackwell)
- Kwasi Wiredu Toward Decolonizing African Philosophy And Religion In: African Studies Quarterly, The Online Journal for African Studies, Volume 1, Issue 4, 1998
- Olabiyi Babalola Yai, Guest Editor: African Studies Quarterly, Volume 1, Issue 4 (1998): Religion and Philosophy in Africa
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Pdf formatındadır: İoanna Kuçuradi, Afrika-Asya Felsefe Konferansı, Siyah Sanat ve Kültür Dünya Festivali, Lagos, Ocak 1977
- Samuel Oluoch Imbo sitesi
- Bruce Janz tarafından düzenlenmiş geniş kapsamlı site
- Peter J. King tarafından hazırlanmış site
- African Studies Center (Leiden) tarafından hazırlanmış site14 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- The Making of a Tradition: African Philosophy in the New Millenium 9 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Dismas A. Masolo tarafından hazırlanmış site]
