Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
İçeriğe atla

Afrika felsefesi: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Botlar
809.383 değişiklik
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
Evrifaessa Bot (mesaj | katkılar)
Botlar
63.090 değişiklik
k Bot: Kozmetik değişiklikler
1. satır: 1. satır:
Yazılı bir geleneği pek bulunmamakla birlikte, [[Afrika]]'nın çoğunlukla sözlü gelenekleri ile örf ve adetlerinden beslenen bir [[felsefe]]si olduğundan bahsetmek mümkündür. Afrika'nın yazılı felsefesinin ilk ve ender ürünleri [[Eski Mısır]]'a aittir. Buna karşılık çağdaş Afrika felsefesine sözlü gelenek hakimdir.
Yazılı bir geleneği pek bulunmamakla birlikte, [[Afrika]]'nın çoğunlukla sözlü gelenekleri ile örf ve adetlerinden beslenen bir [[felsefe]]si olduğundan bahsetmek mümkündür. Afrika'nın yazılı felsefesinin ilk ve ender ürünleri [[Eski Mısır]]'a aittir. Buna karşılık çağdaş Afrika felsefesine sözlü gelenek hakimdir.


[[Dosya:Africa1910s.jpg|Afrika kıtası|thumb|150px]]
[[Dosya:Africa1910s.jpg|Afrika kıtası|küçükresim|150px]]


== Dört Felsefe Anlayışı ==
== Dört Felsefe Anlayışı ==
Çağdaş Afrika felsefesinde dört temel anlayış belirlenmiştir: [[Etnik felsefe]] (etno-philosophy), bilgelik öğretileri, [[milliyetçi felsefe]] ve [[akademik felsefe]].<ref>Henry Odera Oruka, Four Trends in Current African Philosophy (Günümüz Afrika Felsefesi'nde Dört Eğilim), 1981</ref>
Çağdaş Afrika felsefesinde dört temel anlayış belirlenmiştir: [[Etnik felsefe]] (etno-philosophy), bilgelik öğretileri, [[milliyetçi felsefe]] ve [[akademik felsefe]].<ref>Henry Odera Oruka, Four Trends in Current African Philosophy (Günümüz Afrika Felsefesi'nde Dört Eğilim), 1981</ref>
Etnik felsefe Afrikalı etnik grupların düşüncelerine ve tasarım dünyalarına yoğunlaşırken, milliyetçi-[[ideolojik felsefe]] siyahilerin etkileyici bir felsefe ya da [[varlık felsefesi|varlıkbilgisine]] sahip olduklarını göstermeye, bunu da temellendirmeye çalışmaktadır. Profesyonel akademik felsefe çalışmaları Afrika'yı [[sömürgecilik|sömürgele]]ştiren ve onun modern eğitim sistemini yaratan [[Avrupa]] ülkelerinden gelen felsefe geleneklerinin etkisi altındaki [[Afrikalı filozoflar|Afrikalı düşünürler]] tarafından gerçekleştirilirken, geleneksel bilgelik öğretileri Afrika halklarının tasarım dünyasının [[budunbilim]]sel (etnolojik) açıdan araştırılmasında kullanılan yöntemlere dayanır.<ref>Felsefe Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Sf. 21-22</ref>
Etnik felsefe Afrikalı etnik grupların düşüncelerine ve tasarım dünyalarına yoğunlaşırken, milliyetçi-[[ideolojik felsefe]] siyahilerin etkileyici bir felsefe ya da [[varlık felsefesi|varlıkbilgisine]] sahip olduklarını göstermeye, bunu da temellendirmeye çalışmaktadır. Profesyonel akademik felsefe çalışmaları Afrika'yı [[sömürgecilik|sömürgeleştiren]] ve onun modern eğitim sistemini yaratan [[Avrupa]] ülkelerinden gelen felsefe geleneklerinin etkisi altındaki [[Afrikalı filozoflar|Afrikalı düşünürler]] tarafından gerçekleştirilirken, geleneksel bilgelik öğretileri Afrika halklarının tasarım dünyasının [[budunbilim]]sel (etnolojik) açıdan araştırılmasında kullanılan yöntemlere dayanır.<ref>Felsefe Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Sf. 21-22</ref>


[[Dosya:Genova-Artigiano africano.jpg|Afrika kültüründen örnekler|thumb|150px]]
[[Dosya:Genova-Artigiano africano.jpg|Afrika kültüründen örnekler|küçükresim|150px]]


== İleri Okuma ==
== İleri Okuma ==
18. satır: 18. satır:
* Samuel Oluoch Imbo ''An Introduction to African Philosophy'' (1998: Rowman & Littlefield) ISBN 0-8476-8841-0
* Samuel Oluoch Imbo ''An Introduction to African Philosophy'' (1998: Rowman & Littlefield) ISBN 0-8476-8841-0
* Bruce B. Janz "African Philosophy" [https://web.archive.org/web/20060526060828/http://pegasus.cc.ucf.edu/~janzb/papers/37AfPhil.pdf PDF]
* Bruce B. Janz "African Philosophy" [https://web.archive.org/web/20060526060828/http://pegasus.cc.ucf.edu/~janzb/papers/37AfPhil.pdf PDF]
[[Dosya:Genova-Artigiano africano-tre statuette.jpg|"Üç Maymun"|thumb|150px]]
[[Dosya:Genova-Artigiano africano-tre statuette.jpg|"Üç Maymun"|küçükresim|150px]]
* Safro Kwame ''Reading in African Philosophy: An Akan Collection'' (1995: University Press of America) ISBN 0-8191-9911-7
* Safro Kwame ''Reading in African Philosophy: An Akan Collection'' (1995: University Press of America) ISBN 0-8191-9911-7
* Joseph I. Omoregbe “African philosophy: yesterday and today” (in Bodunrin; references to reprint in [E. C. Eze] <nowiki>[ed.]</nowiki> ''African Philosophy: An Anthology'' (1998: Oxford, Blackwell))
* Joseph I. Omoregbe “African philosophy: yesterday and today” (in Bodunrin; references to reprint in [E. C. Eze] <nowiki>[ed.]</nowiki> ''African Philosophy: An Anthology'' (1998: Oxford, Blackwell))
24. satır: 24. satır:
* Tsenay Serequeberhan <nowiki>[ed.]</nowiki> ''African Philosophy: The Essential Readings'' (1991: Paragon House) ISBN 1-55778-309-8
* Tsenay Serequeberhan <nowiki>[ed.]</nowiki> ''African Philosophy: The Essential Readings'' (1991: Paragon House) ISBN 1-55778-309-8
* [[Placide Tempels]], ''La philosophie bantoue'' (''[[Bantu Philosophy]]''), Elisabethville, 1945, Full text in French [https://web.archive.org/web/20050310080248/http://www.aequatoria.be/tempels/philbant1945Lovania.htm here].
* [[Placide Tempels]], ''La philosophie bantoue'' (''[[Bantu Philosophy]]''), Elisabethville, 1945, Full text in French [https://web.archive.org/web/20050310080248/http://www.aequatoria.be/tempels/philbant1945Lovania.htm here].
* [[Kwasi Wiredu]] ''Philosophy and an African'' (1980: Cambridge University Press)
* [[Kwasi Wiredu]] ''Philosophy and an African'' (1980: Cambridge University Press)
* Kwasi Wiredu <nowiki>[ed.]</nowiki> ''A Companion to African Philosophy'' (2004: Blackwell)
* Kwasi Wiredu <nowiki>[ed.]</nowiki> ''A Companion to African Philosophy'' (2004: Blackwell)
* Kwasi Wiredu [https://web.archive.org/web/20000831203513/http://web.africa.ufl.edu/asq/v1/4/3.htm ''Toward Decolonizing African Philosophy And Religion'' In: African Studies Quarterly, The Online Journal for African Studies, Volume 1, Issue 4, 1998]
* Kwasi Wiredu [https://web.archive.org/web/20000831203513/http://web.africa.ufl.edu/asq/v1/4/3.htm ''Toward Decolonizing African Philosophy And Religion'' In: African Studies Quarterly, The Online Journal for African Studies, Volume 1, Issue 4, 1998]
* [https://web.archive.org/web/20070622063808/http://web.africa.ufl.edu/asq/v1/v1_i4.htm Olabiyi Babalola Yai, Guest Editor: ''African Studies Quarterly, Volume 1, Issue 4 (1998): Religion and Philosophy in Africa'']
* [https://web.archive.org/web/20070622063808/http://web.africa.ufl.edu/asq/v1/v1_i4.htm Olabiyi Babalola Yai, Guest Editor: ''African Studies Quarterly, Volume 1, Issue 4 (1998): Religion and Philosophy in Africa'']
[[Dosya:Biella-artigianato orientale.jpg|Afrika kadınları|thumb|150px]]
[[Dosya:Biella-artigianato orientale.jpg|Afrika kadınları|küçükresim|150px]]


== Ayrıca bakınız ==
== Ayrıca bakınız ==

Sayfanın 21.17, 21 Haziran 2020 tarihindeki hâli

Yazılı bir geleneği pek bulunmamakla birlikte, Afrika'nın çoğunlukla sözlü gelenekleri ile örf ve adetlerinden beslenen bir felsefesi olduğundan bahsetmek mümkündür. Afrika'nın yazılı felsefesinin ilk ve ender ürünleri Eski Mısır'a aittir. Buna karşılık çağdaş Afrika felsefesine sözlü gelenek hakimdir.

Afrika kıtası

Dört Felsefe Anlayışı

Çağdaş Afrika felsefesinde dört temel anlayış belirlenmiştir: Etnik felsefe (etno-philosophy), bilgelik öğretileri, milliyetçi felsefe ve akademik felsefe.[1] Etnik felsefe Afrikalı etnik grupların düşüncelerine ve tasarım dünyalarına yoğunlaşırken, milliyetçi-ideolojik felsefe siyahilerin etkileyici bir felsefe ya da varlıkbilgisine sahip olduklarını göstermeye, bunu da temellendirmeye çalışmaktadır. Profesyonel akademik felsefe çalışmaları Afrika'yı sömürgeleştiren ve onun modern eğitim sistemini yaratan Avrupa ülkelerinden gelen felsefe geleneklerinin etkisi altındaki Afrikalı düşünürler tarafından gerçekleştirilirken, geleneksel bilgelik öğretileri Afrika halklarının tasarım dünyasının budunbilimsel (etnolojik) açıdan araştırılmasında kullanılan yöntemlere dayanır.[2]

Afrika kültüründen örnekler

İleri Okuma

  • Heinz Kimmerle, Afrika'da Felsefe / Afrika Felsefesi. (Çev. Mustafa Tüzel, Kabalcı Yayınları, 1995)
  • Mubabinge Bilolo, Contribution à l’histoire de la reconnaissance de Philosophie en Afrique Noire Traditionnelle, (1978: Kinshasa, Facultés Catholiques de Kinshasa, Licence en Philosophie et Religions Africaines)
  • Mubabinge Bilolo, Les cosmo-théologies philosophiques de l'Égypte Antique. Problématiques, Prémisses herméneutiques et problèmes majeurs. Academy of Afrian Thought, Sect. I, vol. 1,(1986: Kinshasa-Munich-Libreville, African University Studies)
  • Peter O. Bodunrin Philosophy in Africa: Trends and Perspectives (1985: University of Ife Press)
  • Kwame Gyekye An Essay of African Philosophical Thought: The Akan Conceptual Scheme (1995: Temple University Press) ISBN 1-56639-380-9
  • Paulin J. Hountondji African Philosophy: Myth and Reality (1983: Bloomington, Indiana University Press)
  • Samuel Oluoch Imbo An Introduction to African Philosophy (1998: Rowman & Littlefield) ISBN 0-8476-8841-0
  • Bruce B. Janz "African Philosophy" PDF
"Üç Maymun"
Afrika kadınları

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Henry Odera Oruka, Four Trends in Current African Philosophy (Günümüz Afrika Felsefesi'nde Dört Eğilim), 1981
  2. ^ Felsefe Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Sf. 21-22
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Afrika_felsefesi&oldid=22757271" sayfasından alınmıştır