Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
İçeriğe atla

Yolda

Vikipedi, özgür ansiklopedi
21.36, 1 Mayıs 2024 tarihinde Tam Otomatize Taşeron Değişiklik İşçisi (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 32664704 numaralı sürüm (Kaynakça: Kaynakça düzeltmesi)
(fark) ← Önceki hali | Güncel sürüm (fark) | Sonraki hali → (fark)
Yolda
On the Road
Yolda kitabının Türkçe basımı
YazarJack Kerouac
ÜlkeAmerika
Dilİngilizce
TürlerRoman
Beat
Yayım5 Eylül 1957
YayımcıViking Press
Medya türüBaskı (Ciltli ve Karton Kapak)
Sayfa320 sayfa
ISBN978-0-141-18267-4
Seri
The Town and the City
(1950)
Yolda The Subterraneans
(1958)

Yolda (İngilizce özgün adı On the Road), Beat kuşağı yazarlarından Jack Kerouac'ın 1951'de yazdığı ve Viking Press tarafından 1957'de yayımlanan romanıdır. Büyük ölçüde otobiyografik olan ve çoğu unsuru gerçek hayattan alınan romanda Kerouac ve arkadaşlarının yüzyılın ortasında ABD'yi baştan başa dolaştığı yolculuklar ve daha sonra Beat Kuşağı olarak adlandırılacak yakın arkadaş çevresi anlatılır. Savaş sonrası Amerikan gençliğini en fazla etkileyen ve Beat kuşağını tanıtan eser kabul edilir.

Romanın malzemesi Kerouac'ın 1947'den itibaren çıktığı yolculuklar sırasında sürekli not aldığı küçük defterlerde yıllarca biriktiyse de, bunların roman bütünlüğünde ortaya çıkması 1951 yılındaki yoğun üç haftada gerçekleşti. Bu süre içinde Kerouac, daha sonra sıkça anlattığı şekliyle, "parça kâğıtları uç uca ekleyerek yaptığı 36 metrelik bir ruloya aralıksız, neredeyse bir oturuşta daktilo ederek" kitabı bitirdi. Metin, 1957'de yayınlanana kadar geçen yıllarda bir kısmını Kerouac'ın gerekli gördüğü pek çok değişiklik geçirdi ama bu arada yayınevinin ısrarıyla o dönem pornografik olarak değerlendirilen kısımlar çıkartıldı ve gerçek isimler değiştirildi. Viking Press 2007'de kitabın 50. yıldönümü vesilesiyle özgün metnin çok az değiştirilmiş bir şeklini On the Road: The Original Scroll başlığıyla yayınladı.

Gerçek hayattaki karşılığı[1] Karakterin adı
Jack Kerouac Sal Paradise
Gabrielle Kerouac Sal'ın teyzesi
Alan Ansen Rollo Greb
William S. Burroughs Old Bull Lee
Joan Vollmer Jane
Lucien Carr Damion
Neal Cassady Dean Moriarty
Carolyn Cassady Camille
Hal Chase Chad King
Henri Cru Remi Boncoeur
Bea Franko Terry
Allen Ginsberg Carlo Marx
Diana Hansen Inez
Alan Harrington Hal Hingham
Joan Haverty Laura
Luanne Henderson Mary Lou
Al Hinkle Ed Dunkel
Helen Hinkle Galatea Dunkel
Jim Holmes Tom Snark
John Clellon Holmes Tom Saybrook
Herbert Huncke Elmer Hassel
Frank Jeffries Stan Shephard
Gene Pippin Gene Dexter
Ed Stringham Tom Saybrook
Allan Temko Roland Major
Bill Tomson Roy Johnson
Helen Tomson Dorothy Johnson
Ed Uhl Ed Wall
Kerouac'ın Yolda kitabında anlatılan yolculuklar:
  1947
  1949
  1950

Kitap, anlatıdaki maceraların esas bağlayıcısı ve ortak paydası olan kişinin tanıtılmasıyla açılır: Dean Moriarty (Neal Cassady). Anlatıcı Salvatore Sal Paradise (Kerouac) ise hümanist düşüncelerin, kendi eklektik arkadaş grubunun, cazın, Amerikan coğrafyası ve kadınların etkisi altındadır.

Daha en başta "Dean Moriarty'nin gelişiyle ömrümün yollarda diye adlandırabileceğim bölüm başladı" diyen Sal kitabın devamında bu uzun yolculukları anlatır.

Roman, New York'ta sona erer. Dean Sal'ı görmek ve onu kendisine katılarak kız arkadaşıyla birlikte San Francisco'ya taşınmaya ikna etmek için New York'a gelir. Ancak taşınma planları yürümez ve Dean Batı'ya yalnız başına döner.

Sinema uyarlaması

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yolda'nın filme çevrimi uzun yıllar gündemde kalmıştır. Russell Banks, kitabın film haklarını 1980'de alan yapımcı Francis Ford Coppola için romanı senaryoya aktarmıştır. Film projesi Brezilyalı yönetmen Walter Salles yönetiminde, uzun bir hazırlık döneminden sonra Ağustos 2010'de başlayan çekimlerin 25 milyon USD bütçeyle New Orleans, Montreal, Meksika ve Arjantin'de yapılacağı duyurulmuştu.[2] Film, 2012 tarihinde vizyona girdi.

Yolda aralarında Bob Dylan, Jim Morrison, Hunter S. Thompson olmak üzere pek çok şair, yazar, oyuncu ve müzisyen üzerinde büyük etki bıraktı. Dylan yıllar sonra "Herkes gibi benim de hayatımı değiştirmişti." diyecekti. Tom Waits de, Jack ve Neal'i bir şarkısında anar ve Beatlerden "atalar" diye bahseder. Tanınmış fotoğrafçı Robert Frank ve Stephen Shore da 1970'lerde Kerouac'ın kitabını rehber alarak, Amerikan yol gezileri yaptılar. Hunter S. Thompson'ın yol romanı Fear and Loathing in Las Vegas gibi, Easy Rider, Paris, Texas ve hatta Thelma ve Louise gibi filmleri de, Kerouac'ın romanı olmadan düşünmek çok zordur.[3]

  1. ^ Sandison, David. Jeck Kerouac: An Illustrated Biography. Chicago: Chicago Review Press. 1999.
  2. ^ Stuart, Kemp (6 Mayıs 2010). "Kristen Stewart goes On the Road". The Hollywood Reporter. 14 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2010. 
  3. ^ O'Hagan, Sean (5 Ağustos 2007). "America's first king of the road". Londra: The Guardian. 23 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2010.