Büyük Perhiz
Büyük Perhiz veya Oruç Devresi[1][2]
- Batı Kiliselerinde;
Oruç Mevsimi, Katolik, Anglikan, Metodist, Lüteryan, Presbiteryen, Moravya ayin takviminde Kül Çarşambası günü başlayan ve yaklaşık altı hafta sonra, Paskalya Pazarından önceki gece sona eren ciddi bir oruç dönemidir. Orucun amacı, müminin Paskalya için dua ederek, günahlardan kefaretle, bedeni alçaltarak, günahlardan tövbe ederek, sadaka vererek, basit yaşama ve kendini inkâr yoluyla hazırlamaktır. Oruç sezonunun son haftası, Kutsal Hafta'dır.
- Doğu Kiliselerinde;
Büyük Perhiz, Paskalya döneminde, 40 gün boyunca hayvansal gıdaları yememek kaydı ile tutulan oruçtur.
Yeni Ahit’te Oruç Temelleri
[değiştir | kaynağı değiştir]İncil'in ilgili bölümlerinde oruç tutulması şu bölümlerle belirtilmiştir;
Oruç tuttuğunuz zaman, ikiyüzlüler gibi surat asmayın. Onlar oruç tuttuklarını insanlara belli etmek için kendilerine perişan bir görünüm verirler. Size doğrusunu söyleyeyim, onlar ödüllerini almışlardır. Matta İncili 6: 16
Siz oruç tuttuğunuz zaman, başınıza yağ sürüp yüzünüzü yıkayın. 18 Öyle ki, insanlara değil, gizlide olan Babanız'a oruçlu görünürseniz. Gizlilik içinde yapılanı gören Babanız sizi ödüllendirecektir. Matta İncili 6: 17
Tarihsel Gelişim
[değiştir | kaynağı değiştir]2. yüzyılda yazılan Didake kitabına göre İsa inananlarına çarşamba ve cuma günü oruç tutmalarını buyurmuştur. 2. yüzyıldaki kiliselerin bu orucu Diriliş Bayramı'ndan önce (Paskalya) tuttukları bilinmektedir.
Üçüncü yüzyılda, İskenderiyeli Dionysius'un bir mektubundan öğrendiğimiz gibi, 2 günlük kederden esinlenen oruç, tüm Kutsal Hafta'ya uzatıldı. Birinci İznik Konsili mektubu, Paskalya için kırk günlük hazırlık döneminden herkes için apaçık belli olan ve bilinen bir şey olarak bahsediyor.
Kırk günlük oruç dönemi ilk olarak Paskalya'dan önceki altıncı Pazar günü başladı ve Kutsal Perşembe'ye kadar sürdü. Oruç sezonunda bulunan 6 Pazar günü pehriz olmadığı için 5. yüzyılda gerçek oruç sayısını 40'a çıkarmak için Kutsal Cuma ve 4 gün daha Kutsal Cumartesi eklenmiştir. Kül Çarşambası, Batı Kilisesi'nde Oruç Devresi'nin ilk günü oldu.
Oruç Döneminin Perhiz Şekli
[değiştir | kaynağı değiştir]Hristiyanlığın ilk döneminde, Oruç Devresi'nin perhizi, bireylerin yalnızca günlük tek bir yemek yediği anlamına geliyordu. O ‘zaman’ ise akşam yemeğiydi. Daha sonra et ve şaraptan uzak durmanın yanı sıra süt ürünlerinden uzak durma da eklendi.
Erken Kilise'de oruç tutma uygulaması geniş ve şiddetliydi, ancak pagan dinlerinde ve yemekten uzak durmaya da aşina olan Yahudilikte bulunabileceğinden fazla değildi. Dahası, Hristiyanlığın ilk dönemlerinde Hristiyanlar, orucu duada bir ateş kaynağı olarak görmüşlerdir. Oruç tutmak, aynı zamanda Ruh'un kabulüne hazırlanmanın bir yolu ve kötü ruhlara karşı mücadelede güçlü bir silah, vaftiz veya cemaat kabul edilmeden önce uygun bir hazırlık olarak görülüyordu.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ The Liturgical Year – its history and its meaning after the reform of the liturgy. Adolf Adam (İngilizce). Pueblo Publishing Company. 1981. ss. 91-94 ISBN 0-916134-47-4.
- ^ The Catholic Source Book. Peter Klein (İngilizce). Harcourt Religion Publishers. 2000. ss. 336-337 ISBN 0-15-950653-0.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Hristiyanlık ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |