Nii muda smmalu patas Democratic Republic of the Congo (spugan)

=== Pusu sbatas： Endaan ris ''Kangkwo kunghekwo.'' ===
Wada dha thnganan Kangkwo kunghekwoga hiya, ida tna niqan sjiqan ka gaga mniq hiya da. Plealay han o pnrajing tnthjilan seejiq Pantu na Kangkwo, dhiya ga kndadax brah bi kungyueyn hngkawas 2000 bitaq kungyueyn hngkawas, paah daya gqian hidaw thjil musa pnti, siida Kana dha o niqan ka ini sai kmlawa han ni dhuq spowxan ka mniyah kmlawa. Tnhjilan seejiq Pantu ga mririh seejiq tnpusu hini na seejiq Pikemi, wada dha gmaxun unhwa knxalan hunac kangkwo da. Sjiqan Pantu ga paah gqian hidaw Feycow smluhay tmdxgal ni qyqaya xiluy, Kangkwo ga ida kari Pantu ks pusu bikari dha.

Sjiqan ksun ga kndadax Tafo ni Sutankertwo thjil daya Kangkwo, seejiq Tungfey o musa thjil hraan hidaw kiya, mtbiyax ka suupu ka knklgan sjiqun. Tnhjilan seejiq ga kndadax mduuy btunux siida dhuq mpusu duuy xiluy. Sjiqan hunac ni gqian hidaw o ida snegaaw emptsamac, emptmukuy, ini duuy saw dxiluy ka dhiya. Qyqaya xiluy ga ida wada kpriyux uuda tmdxgal ni tmabug knudus. Kiya ni maku wada yahan mririh seejiq Pantu ka tmsamac, tmukuy na hraan hidaw ni hunac hraan hidaw. 10 kbkuy hari hngkwasan da ida mnhdu tghici bi mquri kska ni gqian hidaw Feycow krana na da. Mrana ka sjiqan o ida pktbiyaxphiyug kpryuxan, pusu bi spriyux dha o kika cimu, xiluy ni xitung.                  

Kungyueyn 5sci siida, ida niqan kingal lutuc dara, prajingmklangu Upngpa ni mkyyayung Cyatancya na Ruarapa prana. Unmin ksun nii ga thnganan dha Upngpa, hici do maa Rupa wangkwo（Kingdom of Luba）ni Rungtawangkwo（Kingdom of Lunda. Nkiya na Upngpamkpriyux Rupa wangkwo siida ida mndudul priyux niuxay mleexan. Saw nii knteetu priyux do niqan nanaqknkla dha kndusan ini ktna saw Upngpa. Kana ka kngkingal kndusan o ida mlutuc pnaah kndusan dha.                

Kndusan kungyueyn 5 sci mniq kiyig Kaparan（Kamilamba）hiya prana kmpruyux,  manu ka duma saw gaga kiyig Sangcya ni Cyatancya o wada mririhpriyux unhwa dha kida. Saw ka kingal nanaq qtaan nabtunux Kangkwo hiya o, rahuq na gupun dapa utux niduma qyqaya bbrigan, ida prajing smalu nanaq unumin nikangtey, Tung knkla. Yasa Upngpa ga asi ka niqan egu bi ka xxiluy, phiyug kingngfal paru bi elug bbrigan(hmrinas1500kg na elung sangyey, bitaq Ingtuya). Rahuq na do ida niqan egu bi knmalu muda quri tndxgal ni egu klganqqsurux ni ssamac. Knmalu na cinci ni snkuan na uuqun, maa niqan ana manu ka dhiya hini. Alang ni cungyangcngfu phyugan babaw Cyocang o kuxul dha bi ka gayanii, empklawa dha o mdudul embiyax da, pusu bi o 16 sci siida.                    

Bukuy 13sci dhuq 14sci siida seejiq Pantu ga pnhiyugKangkwo wangkwo hini, dxgal dha kana ka Ankera, Cyapung ni dha Kangkwo. Bukuy 15sci siida seejiq Owcow ga miyah hini prajing pskuri bbrigan da. Dhuq bi 19sci do kiya ka mhdu ka pskuri bbrigan uri da, dPantuwangkwo ga wada mphing uri da.              

Hngkawas 1482 siida, seejiq Putawya Tiyake peapa asuni smnlay yayung Kangkwo, duri ni phiyug btunux ririhsaw mniyah hini msa. Bukuy na 3sci do manu ka seejiq Owcow do prajing msqita ka dha Kangkwo ksun. Duma dha o miyah pgarang kari Utux Baraw, duma dha o prajing mk rhngunTasiyang phiyug saan ppriyux bbarigseejiq pkriun ni lmlamu qyqaya. Kiya ka kiya ni yaasa mmaku rnaaw ka ruwan, ungac ssaan, kiya ni tduwa mnusa ruwan na seejiq Owcow ga ini kpiya.                

Hngkawas 1816 siida, manu ka Ingkwo ga mniyah Kangkwo uri, smkul saping gsilung (haycyun) Cangmux, Hngstun, Tukay（James HingstonTuckey）sangsyaw, madas malu bi qyqaya ni sjiqunkyayung kraaw mrmux tlamay, dhiya ga yasa ini klamkyayung mksa ni ini skila karac hini, manu ka Tukaydhiya ga hici do dhuq nanaq hini ka knudus dha da, ana dhuq saying ida gaga skuan siyaw Poma babaw Tayctaw na.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    

Mpqita ka Kangkwo ni knxalan unmin do niqan elug pkburah uda dha, ida pnaah hngkawas 1874 bitaq hngkawas 1877. Emptanseyn Ingkwo Riunstun ini kiisug musa mrmux ruwan klwaan Kangkwo, siida hnian dha pusu yayung Kangkwo ka yayung Nirwo. Hngkawas 1874 pniyah sinun Emptanseyn Ingkwo Stanri phiyug kingal niqan 342 hiyi paru qpruhan mptanseyn, kiya ka wada dha trwaan qmita ka yayung Kangkwo. Manu ka Stanri ga musa rmngaw niqan kingal ini gbrahi na malu bi dxgal, Kiya ka kiya ni ini srwai dmayaw Ingkwo Cngfu do, wada mquri Piris da.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        

Hngkawas 1876 siida, Bukung Piris Reyawporte 2s pklug gaga mssli Purusayr pprngaw quri pgburah kwoci Feycow hweyi, endaan Stanri nniq na Feycow tanseyn ni mnuda na knmalu o ida sdhuun bi bukung Piris, kiya ni mduuy hangan pkbgurah kwoci  kmbiyax bi dmayaw Stanri pkbgurah uuda, kiya ni mprinah Feycow tanseyn duri.Mniq Kangkwo 5hngkwasan siida ka Stanri ga ida pnhiyug 22 “hiyug Mawyicang,  siida pgriq asu pusu yayung na yayung Rupana , smalu elug rulu qrngul kiyig tglaq Stanri uri, dmayaw Piris wangkwo rxuan Kangkwo”, hngkawas 1885 do pnhiyug Kangkwo cyopang. Siida srwaan mbiyax klwaan Porin hweyi, kiya ni bukung Piris ga hiya ka maa tnpusu cyopang da. Hngkawas 1908 do asi thngani “Pisu Kangkwo” da.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     

Ida mnuda klwaan saw uxay qrpuhan cngfu ka Kangkwocyopang nii, ida bukung Piris Riawpote 2s ka kmlawahyaan. Riawpote kaTungscang ni wana hiya ka kutung, wada mdudul llabang ka dxgal na gaga daya Kangkwo, mangal gupun dapa utux, syangcyaw ni kwangcan, sbarig na knglangan(ana nanaq saw iyux pkmalukndusan seejiq ni pkbgurah kwaan hini ka pusu bi). Klwaan ga kiya ka Kangkwo mincu kunghekwo ni kana ka dxgal, siida paah hngkawas1885 bitaq hngkawas1908. Kangkwo cyopang nii ga hici do yasa suqi psqrinucsjiqan ni mluk nkiya mangal naqih hangan, kiya ni laxancngfu Piris da, hngkawas 1908 do ngalan Piris dungan.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          

Biyax spuan（Force Publique）empsaping gaga PisuKangkwo, pnsingan hngkawas 1918, pklug dhuq paru bi ka biyax spuan siida, niqan 420 hiyi bhgay na cyunkwanmadas 19000 hiyi empsaping. Piris ga hngkawas 1908 mnuda pprngaw quri saw kangkwo, plealay han o ana nanaq ini sruwa ka Piris o ida niqan ka biyax nipixpniyah kwoci(saw ka pniyah Ingkwo) higi do mlutuckmlawa nPiris kwowang Kangkwo cyopang. Kndadaxhini, wada thnganan dxgal cmin Piris nKangkwo, knlwaan Piris cngfu bitaq hngkawas 1960.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                             

Pateris ‧ Rumungpa.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                             

Bukuy mndha ppais ka knglangan do ida tkla kana ka lnglungan knglgan, nii mdudul mtutuy ka mincu yuntungksun. Hngkawas 1960 manu ka nadasPateris· Rumungpana Kangkwo mincuyuntung（MNC）ga mangal hangan pnsegagan Ihwey, Rumungpa ka mangal uda Cungri. Msgaaw Ihwey seejiqKangkwoTungmung（ABAKO）na Yueysefu·Kasaupuka cungtung. Duma na cngtang o kana ka nadas Antoine Gizenga n Feycow Twanceyyang（PSA）, msupu ka nadas Albert Delvaux ni Laurent Mbariko KwocyaJnmintang（PNP）. Pisu Kangkwo ga murux pnhiyugnanaq jiyax 30 idas 6 hngkawas 1960, priyux “KangkwoKunghekwo” da. Ini qbsiyaq ka pnhiyug murux nanaqdo, Cyatancyasng(nadas Moic·Cungpo) ni Nankaysaysngga prajing miying kari bgurah empeadas, pkkan quwaq nimaku msupu kana ka klwaan Kangkwouri da. Bukuypnhiyug murux do yabi 100,000 hiyi seejiq Owcow gawada qduri klwaan nii da, seejiq Kangjwoka mririhcyuns Owcwo, knmalu na singcng ga smapang kana leelug.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    

Bukuy murux nanaq ka Kangkwo do mtna dha kiyig niyathnganan Kangkwokunghekwo uri, hangan dha klwaannii ga bukuy hangan dha snakun matas hangan pusualang dha, kiya ka klaan dha. Jiyax 1idas 8 hngkawas 1964 do priyux Kangkwo micu kunghekwo da. Jiyax 27 idas 10 hngkawas 1971 siida, cungtung Mungpotwo ga iyux malax cminhwa pryixan Sayikunghekwo dungan ka hangan klwaan(kariFakwo：Zaïre）jiyax 17 idas 5 hngkawas 1997 mnadas Rworang-Tesirey·Kapira na Kangkwo ceyfangmincurirang tungmung qrpuhang Ucwang putwey gamusa mrmux pusu alang Cinsyasa, musa spauxcngcyueyn Mungpotwo, pgarang saw yaku ka cungtungmsa, bgrihun na Kangkwo mincu kunghekwo driu ka hangan klwaan bitaq sayang.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    

Prajing hngkawas 1998 tgdha ppais ka Kangkwo, makumrudu msii ka klwaan nii, kiya ni thnganun sha “ppaisparu knglangan Feycow”, yaasa mntlung 9 klwaan Feycow ni yabi 20 ka mlukus knbyaxan. Hngkawas2003 siida ana nanaq mnatas patas psblaiq ta ida ini alaxmspais hraan hidaw klwaan na. Hraan hidaw Kangkwoga egu bi ka lkan dha qrijil ni qnrapan dha qrijil o idadhiya ka pusu bi naqih. Ppais nii ga ida hiya ka kriwa bi paah tg2 pspais knglangan, hngkawas 1998 siidaida niqan 540 wan ka wada mhuqil seejiq. Hbaraw bi sjiqan wada dsan na tknarux meru, snbuyas, narux brah ni ini baka ingyang