Sitsiliya (orol): Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Tahrir izohi yoʻq Teg: Koʻp maʼnoli sahifalarga ishoratlar |
image |
||
Qator 1:
{{Maʼnolari|Sitsiliya}}
[[Fayl:Sicily in Italy.svg|thumb|Sitsiliya]]
'''Sitsiliya''' — [[Oʻrta dengiz]]dagi eng yirik orol, [[Italiya]] tarkibida. Maydoni 25,4 ming km². [[Apennin yarim oroli|Apennin yarimoroli]]dan janubda joylashgan, undan [[Messina boʻgʻozi]] bilan ajralgan. Qirgʻoqlari tik, kam parchalangan. Relyefi togʻ va qirlardan iborat. Sitsiliyada Yevropada eng baland harakatdagi [[Etna]] vulqoni (3340 m) va bir nechta soʻngan vulqonlar bor. Sharqiy va gʻarbiy sohil qismi [[akkumulyativ tekisliklar|akkumulyativ tekislik]]. Tez-tez [[zilzila]] boʻlib turadi. Oltingugurt, neft, gaz va boshqa foydali qazilma konlari topilgan. Iqlimi subtropik, Oʻrta dengizga xos iqlim. Sohilboʻyi tekisliklarda oʻrtacha temperatura yanvarda 11 — 12°, iyulda 27—28°, togʻlarda 4—8° va 20—24°. Etna choʻqqisida yilning 9 oyi davomida qor saqlanadi. Tekisliklarda yillik yogʻin 400–600 mm, togʻlarda 1200–1400 mm. [[Tuproq]]lari togʻ jigarrang va qizil tuproq. Tabiiy oʻsimliklari deyarli qolmagan. [[Makvis]] chakalakzorlari va oʻrmonlar uchraydi. Sitsiliya qadimda yunon madaniyati markazlaridan biri edi. Ilk oʻrta asrlarda Sitsiliya [[vandallar]] (5-asr), [[ostgotlar]] (6-asr), [[Vizantiya imperiyasi|Vizantiya]] (535-yildan), [[arablar]] (9-asr), 11-asrda [[normannlar]] qoʻl ostida boʻlgan.
<br><gallery>
|