Barselona

Barselona - Ispaniyadagi shahar, Kataloniya avtonom viloyatining markazi va Barselona provinsiyasining markazidir. Ispaniyaning eng katta sanoat ishlab chiqarish shahri hisoblanadi. Yevropaning eng mashhur turizm maskanlaridan biridir. Barselonada 1 608 680 kishi istiqomat qilmoqda. Aholisining soni boʻyicha Ispaniyada Madriddan keyin ikkinchi, Yevropa Ittifoqida esa oʻninchi oʻrinni band qiladi. 1992-yilda Barselona Yozgi Olimpiya oʻyinlariga mezbonlik qilgan. 2004-yilda Barselonada 2004-yilgi Jahon madaniy forumi bo'lib oʻtdi va 2010-yil mart oyida Barselona Oʻrta yer dengizi ittifoqining poytaxti boʻldi, unga 43 ta mamlakat kirdi. 2013-yilda Barselonada suv sporti boʻyicha jahon chempionati boʻlib oʻtdi.

Barselona Barcelona
viloyat ahamiyatiga ega shahar
Bayroq Gerb
41°23′0″N 2°11′0″E
Mamlakat	Ispaniya
avtanom respublika	Kataloniya
Hukumat
• Alkald (Mer)	Ada Kolau
Maydon	1,004 km2 (388 kv mi)
Markazi balandligi	15 m
Rasmiy til(lar)i	ispan, katalon
Aholisi  (2016)	1 608 680
Zichligi	16095 kishi/km2
Vaqt mintaqasi	UTC+1
Telefon kodi	+34 93
Pochta indeks(lar)i	08001-08080
Avtomobil kodi	B
Barselona Barcelona

Geografiyasi

Barselona Pireney yarimorolining shimoli-sharqida, Oʻrta yer dengizi sohilida kengligi 5 km bo'lgan platosida joylashgan boʻlib, janubdan chegaralari Kollserola togʻ tizmasi (Katalon tili Collserola) va Lobregat daryosi, shimolda Besos daryosi hisoblanadi. Piriney shahardan taxminan 120 km shimolda joylashgan. Kollserolaning qirgʻoq togʻlari shaharning biroz yumaloq chegaralarini yaratadi. Eng baland joy - Tibidabo togʻi. Uning balandligi 512 metr boʻlib, undan balandroq boʻlgan kolserser minorasi, balandligi 288 metr boʻlib, uzoq masofadan koʻrinib turadi. Shaharning eng baland joyi Manth Taber Hill. Shimolda, shahar Santa Koloma de Gramanet va Sant'Andria de Besos shaharlari, janubda Hospitalet de Llobregat va Espluges de Llobregat bilan chegaradosh, janubi-sharqda shahar Oʻrta yer dengizi va gʻarbda joylashgan Sant Cugat del Valles va Cerdanyola del Valles aholi punktlari mavjud.

Iqlimi

Barselona iqlimi

Barselonaning iqlimi Oʻrta yer dengizi, qishi yumshoq, quruq va yozi issiq. Eng sovuq oylar - yanvar va fevral (oʻrtacha harorat +10 ° C atrofida), eng issiq oylar - iyul va avgust (oʻrtacha harorat +25 ° C atrofida). Yogʻingarchilikning eng koʻp miqdori oktabrda (taxminan 90 mm); eng kichigi - iyulda (taxminan 20 mm).

Aholisi

Barselona demografiyasi

Barselona shahar kengashining ma'lumotlariga koʻra, 2005 yil 1 yanvar holatiga koʻra shahar aholisi 1593,075 kishini, katta Barselona aholisi 5,292,354 kishini (2006-yil) tashkil qildi. Aholi zichligi har kvadrat kilometrga 15,779 kishi. Aholining 95 foizi katalon tilini tushunishadi, aholining 76,4 foizi bu tilda gapiradi, aholining 75 foizi katalan tilini oʻqiydi va 47 foizi xatga egalar.

Aholining 13,8 foizi (219 941 kishi) (soni boʻyicha) immigrant hisoblanib, Ekvador, Peru, Marokash, Kolumbiya, Argentina, Pokiston, Xitoy va Boliviyadan koʻchib kelgan.

Aholining asosiy qismi katoliklar (shaharda 208 ta ibodatxonalar mavjud). Shaharda bir nechta xushxabarchilar, Iegova guvohlari va Buddistlar bor.

Tarixi

Antik davr tarixi

"Barselona" ning tashkil topishi haqida ikki xil afsona mavjud. Birinchisi shaharning poydevorini Yunon afsonalarining qahramoni Gerkulesga Rim tashkil etilishidan 400 yil oldin, soʻngra miloddan avvalgi III asrda asos soladi. Keyingi afsona Gannibal oʻz otasining sharafiga Barsino deb atagan deb hisoblashadi. Barselona qal'asi V asrda Vestgotlar kelishidan oldin shakllangan.

Oʻrta asrlar tarixi

Saroy

V asr boshlarida Barselona Vestgotlar tomonidan bosib olinadi. Qirol Ataulf qisqa vaqt ichida poytaxtini shu yerga koʻchiradi.

511-yilda Barselona yaqinida Vestgotlar va Ostgotlar oʻrtasida jang boʻlib oʻtdi va bu Dyuk Ibba qoʻmondonligi ostida Ostgot qoʻshinlarining gʻalabasi bilan yakunlandi.

VIII asrning boshlarida shahar Mavrlar tomonidan bosib olingan. Vestgotlar bilan arablarning hal qiluvchi jangi Madina-Sidoniya kichik shahri yaqinida bo'lib o'tdi. Jangning aniq joyi noma'lum, ammo ular kichik Gvadelete daryosida jang qilgan deb hisoblanadi. Jang haqida xabarlar juda kam.

Arab manbalarining ta'kidlashicha, jang 711-yil 19-iyulda boʻlib oʻtgan va 754-yilnomasida Vestgot armiyasi saflaridagi kelishmovchilik, Vititsaning oʻgʻli Axilles tarafdorlari yuz o'girib, qochib ketganda, musulmonlarga gʻalaba qozonishlariga imkon bergan. Tafsilotlarni aniqlay olmaymiz, ammo asosiy fikr aniq: Tariq va uning odamlari Vestgot armiyasini qattiq magʻlubiyatga uchratishdi, qirol o'ldirildi va qolganlari noaniq parvozga aylandi. Toledo va Kordova qulagandan soʻng, hozirgi Portugaliya va Kataloniyaning katta qismi musulmonlar tomonidan boshqarilgan, ammo bu istilo jarayoni va sharoitlari haqida ma'lumot juda kam. Fath juda ajoyib muvaffaqiyatli boʻlga edi. Bosqini boshlanganidan keyingi besh yil ichida deyarli Iberiya yarim oroli musulmon qoʻshinlari nazorati ostida boʻlib, al-Andalus viloyatining markaziga aylandi.