Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lý Long Tường”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Đã lùi lại sửa đổi của Bùi Gia Khôi (thảo luận) quay về phiên bản cuối của SongVĩ.Bot II
Thẻ: Lùi tất cả
 
(Không hiển thị 22 phiên bản của 17 người dùng ở giữa)
Dòng 1:
{{nhiều vấn đề|{{thiếu nguồn gốc}}{{cần biên tập}}|collapsed=yes}}
{{Thông tin nhân vật phong kiến
{{Han_Quoc_Nhan_Vat
|latin tên = Yi Yong-sang
|title=Nhân vật [[người Triều Tiên]], cũng là [[người Việt]]<br>Yi Yong-sang
| tên gốc = 이용상
| hậu tố = Hoa Sơn tướng quân
| tước hiệu = Kiến Bình vương ([[nhà Lý]])<br>Hoa Sơn quân ([[Cao Ly]])
| module = {{Han_Quoc_Nhan_Vat
|hangul=이용상
|hanja=李龍祥
|hanviet=Lý Long Tường
|rr=Yi Yong-sang|hangul1=화산군|hanja1=花山君|rr1=Hwa-san gun|hanviet1=Hoa Sơn Quân|othername1=Tước hiệu|child=yes}}
|latin=Yi Yong-sang
|tablewidth=265
|color=lavender
|img=
|imgwidth=200px
|was born =1174 <br> Thăng Long, Đại Việt
}}
'''Lý Long Tường''' ([[chữ Hán]]: 李龍祥, [[Tiếng Hàn Quốc|tiếng Hàn]]: 이용상 / '''Yi Yong-sang''') là [[hoàng'''Hoa tử]]Sơn Quân''' ([[triềuchữ Hán]]: nước花山君, [[ĐạiTiếng ViệtHàn Quốc|tiếng Hàn]],: 화산군 / '''Hoa Sơn TướngHwa-san quângun''' (Hwasan Sanggun) nước [[Cao Ly]] (ngày nay là [[Hàn Quốc|NamĐại TriềuHàn TiênDân quốc]] và [[Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên|Bắc Triều Tiên]]) và là ông tổ của [[dòng họ Lý Hoa Sơn]] (화산 이씨, 花山李氏, Hoa Sơn Lý thị).
 
== Tị nạn (Bối cảnh Đại Việt) ==
Lý Long Tường sinh năm [[1174]] ([[Giáp Ngọ]]), là con thứ 7 của vua [[Lý Anh Tông]] (trị vì [[1138]] – [[1175]]) và Hiền Phi Lê Mỹ Nga. Ông được ban chức Thái sư Thượng trụ quốc, Khai phủ nghi đồng tam ty, Thượng thư tả bộc xạ, lĩnh đại đô đốc hải quân, tước Kiến Bình vương. Ông là em trai vua [[Lý Cao Tông]], chú vua [[Lý Huệ Tông]].
 
Năm [[1225]], [[Trần Thủ Độ]] lật đổ nhà Lý bằng cách đưa cháu là [[Trần Thái Tông|Trần Cảnh]] vào hầu [[Lý Chiêu Hoàng]], dàn xếp để Trần Cảnh lấy Lý Chiêu Hoàng và nhường ngôi để lập ra [[nhà Trần]]. SauGiặc đóMinh khi bị quân Hậu Trần đánh bại đã phao thuyết Trần Thủ Độ tiến hành tàn sát con cháu nhà Lý <ref>[[Ngô Sĩ Liên]] khi chép lại sự kiện này có chú là "việc này chưa chắc đã có thực"</ref>, buộc con cháu nhà Lý đổi qua [[Nguyễn|họ Nguyễn]], đày con cháu nhà Lý đi lên vùng núi non hiểm trở phía bắc.
 
Năm [[1226]] (tức niên hiệu Kiến Trung thứ 2 đời [[Trần Thái Tông]]), để bảo toàn tính mạng và lo việc thờ cúng tổ tiên, Lý Long Tường đã bí mật về [[Kinh Bắc|Bắc Ninh]], vái lạy tạ biệt lăng miếu Đình Bảng (nay là Đền Đô), tới Thái miếu thu gom các bài vị, các đồ tế khí, rồi trở lại [[Đồ Sơn]] cùng 6000 gia thuộc qua [[cửa biển Thần Phù|cửa Thần Phù]], [[Thanh Hóa]] chạy ra [[biển Đông]] trên 3 hạm đội rời Đại Việt.
 
Sau một tháng lênh đênh trên biển, đoàn thuyền gặp bão lớn phải ghé vào [[Đài Loan]]. Khi Lý Long Tường quyết định lên đường đến [[Bán đảo Triều Tiên]] thì con trai là [[Lý Long Hiền]] ốm nặng nên phải ở lại cùng 200 gia thuộc để định cư tại Đài Loan. Trên đường đi tiếp đoàn thuyền bị bão dạt vào [[Trấn Sơn]], huyện [[Bồn Tân]], tỉnh [[Hwanghae|Hoàng Hải]], trên bờ biển phía tây [[Cao Ly]]. Tương truyền rằng trước đó vua [[Cao Tông nhà Cao Ly]] nằm mơ thấy một con chim cực lớn bay từ phương Nam lên, vì vậy ông lệnh cho chính quyền địa phương tiếp đón ân cần, và đồng ý cho Lý Long Tường ở lại dung thân.
Hàng 26 ⟶ 25:
 
== Bối cảnh Cao Ly ==
Khi Lý Long Tường sang Cao Ly tị nạn, thời vua [[Cao Ly Cao Tông]], quyền hành trong triều nằm trong tay Thừa tướng nhà họ Thôi là ChoeChoi Woo (hoặc U) ([[Hangul]]: 최우 [[Hanja]]: 崔瑀, Thôi Vũ). Thôi Vũ có tài cả văn lẫn võ nên ít nhiều thu phục được lòng [[Nhân dân|dân chúng]].
 
== Chống quân Mông Nguyên ==
[[Tập tin:Thụ hàng môn.jpg|alt=Thụ hàng môn|thumb|''Thụ hàng môn''|290x290px]]
Vào năm 1225, dưới triều vua [[Cao Ly Cao Tông|Cao Tông]] (trị vì từ [[1213]] – [[1259]]), vị vua thứ 23 của [[Cao Ly|nhà Cao Ly]], [[Đế quốc Mông Cổ]] gởi sứ giả đến [[Cao Ly]] yêu cầu cống nộp nhưng [[Cao Ly]] từ chối, đồng thời còn giết chết [[Ngoại giao|sứ giả]] của [[Đế quốc Mông Cổ|Mông Cổ]] là Trứ Cốc Dư (Chu-ku-yu - 箸告與).
 
Năm [[1232]], Đại hãn [[Oa Khoát Đài]] đem quân tiến đánh Cao Ly bằng hai đường thủy bộ. Về đường thủy, quân [[Nhà Nguyên|Nguyên Mông]] vượt biển tiến đánh tỉnh [[Hwanghae|Hoàng Hải]] nhưng bị Lý Long Tường lãnh đạo tướng sĩ, gia thuộc và quân dân địa phương đẩy lui. Khi ra trận, ông thường cưỡi ngựa trắng đôn đốc quân sĩ, nhân dân gọi ông là '''Bạch Mã Tướng quân''' (白馬將軍).
 
Năm [[1253]], Đại hãn [[Mông Kha|Mông Ca]] lại đem quân đánh Cao Ly lần thứ hai. Quân Nguyên Mông do Đường Cơ chỉ huy tấn công Hoàng Hải cả đường thủy lẫn đường bộ. Lý Long Tường lãnh đạo quân dân trong vùng chống trả quân Nguyên Mông suốt 5 tháng ròng bằng binh pháp của Đại Việt do ông truyền dạy. Sau chiến công này, Vuavua Cao Ly đổi tên Trấn Sơn thành Hoa Sơn, phong Lý Long Tường làm ''Hoa Sơn Tướng Quân''. Nơi quân Nguyên Mông đầu hàng gọi là ''Thụ hàng môn'' (受降門) và Vuavua Cao Ly cũng cho lập bia tại đây để ghi công ông (di tích này hiện nay vẫn còn).
[[Tập tin:Thụ hàng môn.jpg|alt=Thụ hàng môn|thumb|''Thụ hàng môn'']]
Khi mất, ông được [[chôn cất|chôn]] tại chân núi Di Ất, gần [[Bàn Môn Điếm]] bây giờ. Thời gian sống ở Hoa Sơn, Lý Long Tường thường lên đỉnh núi ngồi trông về phương Nam mà khóc, nơi ấy gọi là ''Vọng quốc đàn''.
 
Khi mất, ông được [[chôn cất|chôn]] tại chân núi Di Ất, gần [[Bàn Môn Điếm|Panmunjeom]] bây giờ. Thời gian sống ở Hoa Sơn, Lý Long Tường thường lên đỉnh núi ngồi trông về phương Nam mà khóc, nơi ấy gọi là ''Vọng quốc đàn''.
Ngày nay trên đại lộ từ phi trường Kimpo về [[thủ đô]] [[Seoul|Hán Thành]], du khách được chiêm ngưỡng pho tượng Bạch Mã Tướng Công do [[chính phủ Hàn Quốc]] xây dựng từ [[thập niên]] [[1960]].
 
Ngày nay trên đại lộ từ [[Sân bay quốc tế Gimpo|phi trường KimpoGimpo]] về [[thủ đô]] [[Seoul|Hán Thành]], du khách được chiêm ngưỡng pho tượng Bạch Mã Tướng Côngquân do [[chính phủ Hàn Quốc]] xây dựng từ [[thập niên]] [[1960]].
 
Hậu duệ họ Lý dòng dõi Lý Long Tường có khoảng hơn 600 người.
 
== Hậu duệ ==
Năm [[1994]], ông [[Lý Xương Căn]] (Lee Chang Kun), hậu duệ đời thứ 31 của vua [[Lý Thái Tổ]] và là hậu duệ đời thứ 26 của Lý Long Tường, qua Việt Nam, tìm đến từ đường họ Lý ở phường [[Đình Bảng]], thành phố [[Từ Sơn]], tỉnh [[Bắc Ninh]] để bái tổ tiên. Năm 1997 khi vừa từ Việt Nam trở về Hàn Quốc, vợ ôngcủa (bàLý Xương Căn là [[Kim Dung Tử]]) sinh con trai liền đặt tên đứa bé là [[Lý Việt Quốc]]. Hiện nay [[Lý Xương Căn]] và gia đình đã định cư và nhập [[Luật quốc tịch Việt Nam|quốc tịch Việt Nam]]. năm 2010<ref>[http://nld.com.vn/20100629122620558P0C1002/dat-to-mai-trong-tim.htm Đất tổ mãi trong tim]</ref>. Từ 2017 đến nay, Lý Xương Căn là Đại sứ du lịch Việt Nam tại Hàn Quốc.<ref>[https://bvhttdl.gov.vn/ong-ly-xuong-can-duoc-bo-nhiem-lai-lam-dai-su-du-lich-viet-nam-tai-han-quoc-20240701180739765.htm Ông Lý Xương Căn được bổ nhiệm lại làm Đại sứ Du lịch Việt Nam tại Hàn Quốc]</ref>
 
== Xem thêm ==
* [[Quan hệ Việt Nam – Bán đảo Triều Tiên|Quan hệ Việt Nam - Bán đảo Triều Tiên]]
*[[Lý Dương Côn]]
*[[Lý Nghĩa Mẫn]]
Dòng 67:
[[Thể loại:Hoàng tộc nhà Lý|Long Tường, Lý]]
[[Thể loại:Vương tước nhà Lý]]
[[Thể loại:NhânXung vậtđột truyềnthế thuyếtkỷ trung đại13]]