Aryabhata
Aryabhata (tiếng Phạn: आर्यभट; IAST: Āryabhaṭa) hoặc Aryabhata I[3][4] (476–550)[2][5] là nhà toán học-thiên văn học đầu tiên trong thời đại cổ điển của nền toán học Ấn Độ và thiên văn học Ấn Độ. Tác phẩm của ông bao gồm Āryabhaṭīya (499, khi ông 23 tuổi)[6] và Arya-siddhanta.
Āryabhaṭa | |
|---|---|
 | |
| Sinh | 476 Kusumapura (Pataliputra) (ngày nay là Patna, Ấn Độ)[1] |
| Mất | 550 [2] |
| Trình độ học vấn | |
| Ảnh hưởng bởi | Surya Siddhanta |
| Sự nghiệp học thuật | |
| Thời kỳ | Đế quốc Gupta |
| Quan tâm chính | Toán học, thiên văn học |
| Công trình tiêu biểu | Āryabhaṭīya, Arya-siddhanta |
| Ý tưởng tiêu biểu | Giải thích nguyệt thực và nhật thực, sự tự quay trên trục của Trái Đất, sự phản chiếu ánh sáng của mặt trăng, hàm hình sin, nghiệm của phương trình bậc hai một biến, giá trị của π đúng đến 4 chữ số thập phân, đường kính của Trái Đất, tính toán độ dài của năm thiên văn |
| Ảnh hưởng tới | Lalla, Bhaskara I, Brahmagupta, Varahamihira, Trường phái Kerala, Thiên văn học Hồi giáo và Toán học |
Tham khảo
sửa- ^ Bhau Daji (1865). “Brief Notes on the Age and Authenticity of the Works of Aryabhata, Varahamihira, Brahmagupta, Bhattotpala, and Bhaskaracharya”. Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland. tr. 392–406.
- ^ a b Bharati Ray (ngày 1 tháng 9 năm 2009). Different Types of History. Pearson Education India. tr. 95–. ISBN 978-81-317-1818-6. Truy cập ngày 24 tháng 6 năm 2012.
- ^ “Aryabhata the Elder”. http://www-history.mcs.st-andrews.ac.uk. Truy cập ngày 18 tháng 7 năm 2012. Liên kết ngoài trong
|nhà xuất bản=(trợ giúp) - ^ Britannica Educational Publishing (ngày 15 tháng 8 năm 2010). The Britannica Guide to Numbers and Measurement. The Rosen Publishing Group. tr. 97–. ISBN 978-1-61530-218-5. Truy cập ngày 18 tháng 7 năm 2012.
- ^ B. S. Yadav (ngày 28 tháng 10 năm 2010). Ancient Indian Leaps Into Mathematics. Springer. tr. 88–. ISBN 978-0-8176-4694-3. Truy cập ngày 24 tháng 6 năm 2012.
- ^ Heidi Roupp (1997). Teaching World History: A Resource Book. M.E. Sharpe. tr. 112–. ISBN 978-1-56324-420-9. Truy cập ngày 24 tháng 6 năm 2012.
Sách tham khảo
sửa- Cooke, Roger (1997). The History of Mathematics: A Brief Course. Wiley-Interscience. ISBN 0-471-18082-3.The History of Mathematics: A Brief Course. Wiley-Interscience.ISBN 0-471-18082-3.
- Clark, Walter Eugene (1930). The Āryabhaṭīya of Āryabhaṭa: An Ancient Indian Work on Mathematics and Astronomy. University of Chicago Press; reprint: Kessinger Publishing (2006). ISBN 978-1-4254-8599-3.The Āryabhaṭīya of Āryabhaṭa: An Ancient Indian Work on Mathematics and Astronomy. University of Chicago Press; reprint: Kessinger Publishing (2006).ISBN 978-1-4254-8599-3.
- Kak, Subhash C. (2000). 'Birth and Early Development of Indian Astronomy'. In Selin, Helaine biên tập (2000). Astronomy Across Cultures: The History of Non-Western Astronomy. Boston: Kluwer. ISBN 0-7923-6363-9.
- Shukla, Kripa Shankar. Aryabhata: Indian Mathematician and Astronomer. New Delhi: Indian National Science Academy, 1976.
- Thurston, H. (1994). “Early Astronomy”. Springer-Verlag, New York. ISBN 0-387-94107-X. Chú thích journal cần
|journal=(trợ giúp)
Liên kết ngoài
sửa- 1930 English translation of The Aryabhatiya in various formats at the Internet Archive.
- O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., “Aryabhata”, Bộ lưu trữ lịch sử toán học MacTutor, Đại học St. Andrews
- Achar, Narahari (2007). “Āryabhaṭa I”. Trong Thomas Hockey; và đồng nghiệp (biên tập). The Biographical Encyclopedia of Astronomers. New York: Springer. tr. 63. ISBN 978-0-387-31022-0. (PDF version)
- Aryabhata and Diophantus' son, Hindustan Times Storytelling Science column, Nov 2004
- Surya Siddhanta translations