Khối phía Tây

Khối phía Tây, còn được gọi là Khối Tự do, Khối Tư bản, Khối Mỹ và Khối NATO, là một liên minh của các quốc gia đã chính thức liên minh với Hoa Kỳ trong Chiến tranh Lạnh năm 1947–1991. Nó được dẫn đầu bởi các quốc gia thành viên của NATO, nhưng cũng bao gồm các quốc gia ủng hộ chống cộng và chống chủ nghĩa xã hội và tương tự như vậy đã phản đối Liên Xô và Hiệp ước Warszawa. Thuật ngữ này được sử dụng để phân biệt nhóm chống Xô viết với đối tác thân Liên Xô: Khối phía Đông. Trong suốt thời kỳ kéo dài được đánh dấu bởi căng thẳng Xô–Mỹ, các chính phủ và báo chí phương Tây có xu hướng tự coi mình là Thế giới Tự do hay Thế giới thứ nhất, trong khi Khối phía Đông thường được gọi là "Thế giới Cộng sản" hoặc chính thức hơn là "Thế giới thứ hai". Cùng với chiến thắng của phe tư bản trong chiến tranh lạnh cũng như sự sụp đổ của Liên Xô và chủ nghĩa cộng sản, ngày nay "Khối phía Tây" thường được gọi chung là phương Tây (mặc dù Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan....và nhiều quốc gia khác là đồng minh của Hoa Kỳ song vẫn nằm trong vùng văn hóa Á Đông).

Tình hình chính trị ở châu Âu trong Chiến tranh Lạnh

Thành viên của Khối phía Tây trong Chiến tranh Lạnh

Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO)

Khối Hiệp ước An ninh quân sự Úc–New Zealand–Hoa Kỳ (ANZUS)

Hiệp ước Liên kết Tự do (COFA)

Khối Hiệp ước Baghdad (CENTO) (đến 1979)

Iran (đến 1979)
Iraq (đến 1958)
Pakistan (đến 1979)
Thổ Nhĩ Kỳ (đến 1979)
Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland (đến 1979)

Hiệp ước Hỗ tương Liên Mỹ châu (IATRA)

Argentina
Bahamas (từ 1982)
Bolivia (đến 2005)
Brazil
Chile
Colombia
Costa Rica
Cuba (đến 1959)
Cộng hòa Dominica (đến 1990)
Ecuador (đến 2012)
El Salvador
Guatemala
Honduras
México
Nicaragua (đến 1979)
Panama
Paraguay
Peru
Trinidad và Tobago (từ 1967)
Hoa Kỳ
Uruguay

Tổ chức Hiệp ước Đông Nam Á (SEATO) (đến 1977)

Các quốc gia thành viên của SEATO năm 1959

Úc (đến 1977)
Pháp (đến 1965)
Lào (đến 1975)
New Zealand (đến 1977)
Pakistan (đến 1972)
Philippines (đến 1977)
Việt Nam Cộng hòa (đến 1975)
Thái Lan (đến 1977)
Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland (đến 1977)
Hoa Kỳ (đến 1977)

Trung Đông và Bắc Phi

Cộng hòa Hồi giáo Afghanistan (2004–2021)
Bahrain
Ai Cập (từ 1979)
Iran (đến 1979)
Iraq (đến 1990)
Israel
Jordan
Kuwait
Liban
Libya (đến 1969; từ 2011)
Maroc
Oman
Palestine (Chính phủ Bờ Tây; đến 2019)
Qatar
Ả Rập Xê Út
Somalia (từ 1977)
Sudan (1971–1985; 2019–nay)
Phe đối lập Syria
Tunisia
Thổ Nhĩ Kỳ (đến 2009)
Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất
Yemen(Chính phủ Hadi)
- Bắc Yemen (1962–1990)

Đông Á

Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN)

Indonesia
Philippines
Thái Lan
Malaysia
Singapore
Bhutan
Nepal
Brunei (từ 1984)
Vietnam (từ 1995, bị cáo buộc)
Đông Timor (từ 2002)

Các đồng minh khác

Nam Phi
Pakistan (Hiệp định hỗ trợ quốc phòng lẫn nhau, từ năm 1954)
Ethiopia (đến 1974)

Thành viên Khối phía Tây hiện nay

Cựu thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO)

Các nước gia nhập NATO sau Chiến tranh Lạnh

Cộng hòa Séc (từ 1999)
Hungary (từ 1999)
Ba Lan (từ 1999)
Bulgaria (từ 2004)
Estonia (từ 2004)
Latvia (từ 2004)
Litva (từ 2004)
România (từ 2004)
Slovakia (từ 2004)
Slovenia (từ 2004)
Albania (từ 2009)
Croatia (từ 2009)
Montenegro (từ 2017)
Bắc Macedonia (từ 2020)

Khối Đồng minh không thuộc NATO (MNNA)

Châu Phi và Trung Đông - Đồng minh

Các đồng minh Đông Á, Đông Nam Á, Châu Đại Dương và Nam Á

Các đồng minh của Mỹ

Đối thoại Tứ giác An ninh (QSD)

Các Đồng minh khác

Bosnia và Herzegovina
Síp
Phần Lan (từ 2022)
Kosovo
Thụy Điển (từ 2022)
Nam Phi

Xem thêm

Nguồn

Matloff, Maurice. Makers of Modern Strategy. Ed. Peter Paret. Princeton: Princeton UP, 1971. 702.
Kissinger, Henry. Diplomacy. New York: Simon & Schuster, 1994. 447,454.
Lewkowicz, Nicolas. The United States, the Soviet Union and the Geopolitical Implications of the Origins of the Cold War New York and London: Anthem Press, 2018.