Thiểu năng trí tuệ
Thiểu năng trí tuệ, hay còn gọi là intellectual disability (ID), general learning disability[3], mental retardation (MR),[4][5], là một rối loạn phát triển thần kinh tổng quát được đặc trưng bằng chức năng của trí tuệ và khả năng thích nghi. Nó được định nghĩa là người có chỉ số IQ dưới 70 ngoài những thiếu hụt trong hai hoặc nhiều hành vi thích ứng ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.
| Thiểu năng trí tuệ | |
|---|---|
| Tên khác | Khuyết tật phát triển trí tuệ (IDD), khuyết tật học tập chung[1] |
_athlete_crosses_the_finish_line_after_completing_the_last_leg_of_a_400_meter_relay_race_during_the_Kadena_Air_Base_SO_event_in_Okinawa,_Japan,_Nov_111105-F-FL863-002.jpg) | |
| Trẻ em thiểu năng trí tuệ hoặc thiểu năng phát triển có thể tham gia trong các Olympic đặc biệt. | |
| Khoa/Ngành | Khoa tâm thần, Nhi khoa |
| Dịch tễ | 153 triệu (2015)[2] |
Định nghĩa cũ tập trung hoàn toàn vào nhận thức, định nghĩa hiện tại bao gồm cả một thành phần liên quan đến chức năng tâm thần và một liên quan đến chức năng cá nhân trong môi trường của họ. Nhờ việc tập trung vào khả năng của con người trong thực tế, một người có IQ thấp bất thường có thể không được coi là người thiểu năng trí tuệ.
Thiểu năng trí tuệ được phân chia thành hội chứng thiểu năng trí tuệ, trong đó thiểu năng trí tuệ liên quan đến các vấn đề về y tế và dấu hiệu y khoa mang tính hành vi là rõ ràng, và thiểu năng trí tuệ phi hội chứng, trong đó thiểu năng trí tuệ xuất hiện mà không có bất thường nào khác. Hội chứng Down và hội chứng yếu nhiễm sắc thể X là những ví dụ về thiểu năng trí tuệ có hội chứng.
Thiểu năng trí tuệ ảnh hưởng đến khoảng 2 đến 3% dân số nói chung. 70% đến 95% những người bị ảnh hưởng có thiểu năng trí tuệ nhẹ. Các trường hợp không triệu chứng hoặc triệu chứng tự phát chiếm 30 đến 50% trường hợp. Khoảng một phần tư các trường hợp có nguồn gốc từ bệnh di truyền,[6] và khoảng 5% trường hợp được thừa kế từ cha hoặc mẹ[7]. Các trường hợp thiểu năng trí tuệ không rõ nguyên nhân ảnh hưởng đến 95 triệu người vào năm 2013.[8]
Tham khảo
sửa- ^ Wilmshurst, Linda (2012). "general+learning+disability" Clinical and Educational Child Psychology an Ecological-Transactional Approach to Understanding Child Problems and Interventions. Hoboken: Wiley. tr. 168. ISBN 9781118439982.
- ^ GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence, Collaborators. (ngày 8 tháng 10 năm 2016). “Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015”. Lancet. 388 (10053): 1545–1602. PMID 27733282.
- ^ Tidy, Colin (ngày 25 tháng 1 năm 2013). “General Learning Disability”. Patient.info.
The term general learning disability is now used in the UK instead of terms such as mental handicap or mental retardation. The degree of disability can vary greatly, being classified as mild, moderate, severe or profound.
- ^ “Rosa's Law” (PDF). Washington, D.C.: U.S.G.P.O. 2010. Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2013.
- ^ Ansberry, Clare (ngày 20 tháng 11 năm 2010). “Erasing a Hurtful Label From the Books”. The Wall Street Journal. Truy cập ngày 4 tháng 12 năm 2010.
Decades-long quest by disabilities advocates finally persuades state, federal governments to end official use of 'retarded'.
- ^ Daily DK, Ardinger HH, Holmes GE (tháng 2 năm 2000). “Identification and evaluation of mental retardation”. Am Fam Physician. 61 (4): 1059–67, 1070. PMID 10706158. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 12 năm 2010. Truy cập ngày 27 tháng 10 năm 2017.
- ^ “Definition of mentally retarded”. Gale Encyclopedia of Medicine.
- ^ Global Burden of Disease Study 2013, Collaborators (ngày 5 tháng 6 năm 2015). “Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 301 acute and chronic diseases and injuries in 188 countries, 1990–2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013”. The Lancet. 386: 743–800. doi:10.1016/S0140-6736(15)60692-4. PMC 4561509. PMID 26063472.
Đọc thêm
sửa- Harris C. James M.D. Intellectual Disability: A Guide for Families and Professionals. Oxford University Press 2010
- Wehmeyer L. Michael The Story of Intellectual Disability: An Evolution of Meaning, Understanding, and Public Perception. Brookes Publishing 2013
- Smith Philip Whatever Happened to Inclusion?: The Place of Students with Intellectual Disabilities in Education. Peter Lang Publishing 2009
- Carey C. Allison On the Margins of Citizenship: Intellectual Disability and Civil Rights in Twentieth-Century America. Temple University Press 2010
- Trent James W Jr Inventing the Feeble Mind: A History of Intellectual Disability in the United States. Oxford University Press 2016
- Trent James W Jr "Defectives at the World's Fair: Constructing Disability in 1904" Remedial and Special Education 19(4) (1998): 210-211